Εις Μνήμην

Πέθανε σε ηλικία 92 χρόνων ο Πωλ Βεν, γάλλος αρχαιολόγος και ιστορικός ιδίως της ύστερης αρχαιότητας, με πάθος για τον ελληνικό και τον ρωμαϊκό κόσμο. Γεννημένος στην Εξ-αν-Προβάνς (νότια Γαλλία), ανέτρεψε τις καθιερωμένες ιδέες για την αρχαιότητα στα έργα του για την ελληνική μυθολογία (Οι Έλληνες πίστευαν στους μύθους τους; – Δοκίμιο συνθετικής φαντασίας, Σ. Ι. Ζαχαρόπουλος, 2003), για την ύστερη αρχαιότητα (Όταν ο κόσμος μας έγινε χριστιανικός, 312-394 μ.Χ., Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2012), για την κοινωνία και τη σεξουαλικότητα στην αρχαία Ρώμη αλλά και για τον χαρακτήρα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Από τους Δημήτρη Τριανταφύλλου, Παναγιώτη Τσάκωνα, Κώστα Υφαντή, Ευάνθη Χατζηβασιλείου

Παιδί προσφύγων από τη Μικρασία, ο Θεόδωρος Κουλουμπής γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη στις 14 Ιουνίου 1935. Ο πατέρας του, αξιωματικός του πυροβολικού, πολέμησε στην Αλβανία και έπεσε στη μάχη της Κρήτης το 1941. Μεγαλώνει με τη μητέρα του και τον αδελφό του στις συνθήκες της κατοχικής και μετακατοχικής Ελλάδας και φοιτά με υποτροφία στο Κολλέγιο Αθηνών. Το 1952 μεταναστεύει για σπουδές στις ΗΠΑ. Ολοκληρώνει τις προπτυχιακές και μεταπτυχιακές του σπουδές στο Πανεπιστήμιο Connecticut (BA και ΜΑ στην Πολιτική Επιστήμη) και τις διδακτορικές του σπουδές (PhD) στις Διεθνείς Σχέσεις στο American University (1964).

Πέθανε στις 16 Ιουνίου 2022, από καρκίνο, ο διακεκριμένος ελληνιστής Πίτερ Μάκριτζ. Προσωπικότητα με σημαντική προσφορά στις νεοελληνικές σπουδές, αφιέρωσε μεγάλο μέρος της έρευνάς του στην ελληνική γλώσσα ενώ κορυφαίες είναι οι εργασίες του στον Σολωμό, στον Καβάφη, στον Καρυωτάκη και στον Σεφέρη. Πριν από λίγο καιρό, είχε λάβει τιμητικά την ελληνική υπηκοότητα ενώ, παρά την επώδυνη ασθένειά του, κατάφερε να έλθει στην Ελλάδα πριν από μερικές εβδομάδες για να πάρει την ελληνική ταυτότητα.

Ανακοινώθηκε νωρίτερα σήμερα ο θάνατος του Αντώνη Ζέρβα, ποιητή, δοκιμιογράφου και μεταφραστή. Το μεταφραστικό του έργο συμπεριλαμβάνει Αμερικανούς, Γάλλους, Άγγλους και Ιταλούς ποιητές, φιλοσοφικές και φιλολογικές μελέτες. Τα Άσματα της Πίζας του Έζρα Πάουντ ήταν υποψήφια για το Ευρωπαϊκό Αριστείο Μετάφρασης 1996.

Στις 16 Μαΐου 2022, πέθανε σε ηλικία 61 ετών ο δημοσιογράφος Κώστας Τσαούσης. Φίλος και συνεργάτης, ο Κώστας Τσαούσης εργάστηκε για πάρα πολλά χρόνια ως δημοσιογράφος του οικονομικού, αλλά όχι μόνο: τον απασχολούσαν ακόμα οι νεανικές κουλτούρες, η μαγειρική, το διαδίκτυο, η ιστορία και ιδίως η ιστορία της Αριστεράς. Τα κείμενα που εισέφερε στο Books' Journal ήταν, κυρίως, κείμενα για την ιστορία της ελληνικής Αριστεράς, για πρόσωπα και γεγονότα. Αναδημοσιεύουμε παρακάτω το βιογραφικό του Κώστα Τσαούση, όπως δημοσιεύτηκε στον διαδικτυακό τόπο bastanistas.gr, του οποίου υπήρξε συνεργάτης: 

Στις 16 Μαΐου, πέθανε ο δημοσιογράφος, συνεργάτης και φίλος, Κώστας Τσαούσης. Ακολουθεί ένα μικρό αδημοσίευτο κείμενό του για τις γάτες του. Υπήρξε, ανάμεσα στα άλλα, και λαμπρός γατόφιλος. 

Πέθανε στις 27 Απριλίου 2022 ο Θεόδωρος Κουλουμπής, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, πρώην γενικός διευθυντής του ΕΛΙΑΜΕΠ και μέλος του Τιμητικού Συμβουλίου του. Ασχολήθηκε συστηματικά με ζητήματα διεθνών σχέσεων των κρατών και, στην Ελλάδα, εργάστηκε για την προσέγγιση Ελλάδας και Τουρκίας, με βάση την εκατέρωθεν συνεννόηση στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου. Ήταν σπουδαίος δάσκαλος και παρεμβατικός διανοούμενος, που αγωνίστηκε για τη διευθέτηση των διεθνών κρίσεων – ανάμεσα στις οποίες, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό.

Ο Έντμουντ Κήλυ ήταν ένα πρόσωπο στο οποίο αναφέρονται συχνά οι έλληνες φιλόλογοι και όσοι μελετούν ή παρακολουθούν την ελληνική ποίηση. Μεταφραστής, συγγραφέας, νεοελληνιστής, συνδέθηκε νωρίς με την Ελλάδα μέσω της ποίησης του Γιώργου Σεφέρη και παρέμεινε συνδεδεμένος ώς το τέλος – που ήρθε στις 24 Φεβρουαρίου 2022. Ήταν 94 ετών.

Πέθανε o δημοσιογράφος, με ειδίκευση στον εικαστικό μοντέρνισμό, Νίκος Σταθούλης, ο βιογράφος του Αλέξανδρου Ιόλα, ένας άνθρωπος με βαθιά γνώση και αγάπη για την τέχνη. Φίλος και συνεργάτης του Books' Journal, o Νίκος Σταθούλης έχασε την άνιση μάχη με τον καρκίνο. 

Η Αλμουδένα Γκράντες, μια από τις σημαντικές προσωπικότητες της ισπανικής λογοτεχνίας, πέθανε σε ηλικία 61 ετών. Ήταν παγκόσμια γνωστή για έργα της όπως Οι ηλικίες της Λουλού, Μαλένα είναι το όνοµα ενός τανγκό, Όταν φιλούσαμε το ψωμί.  «Η Γκράντες διέθετε την περιέργεια ενός ιστορικού και το σθένος ενός συγγραφέα» σημειώνει η εφημερίδα El País.

Πέθανε σε ηλικία 69 ετών ο καθηγητής νεοελληνικών σπουδών, ποιητής, διακεκριμένος μελετητής του Καβάφη, με πολυσχιδή δραστηριότητα στο χώρο των γραμμάτων, Μιχάλης Πιερής. Tα ερευνητικά του ενδιαφέροντα ήταν η Nεοελληνική Γλώσσα και Φιλολογία, ιδιαίτερα η Mεσαιωνική Kυπριακή Γραμματεία (Λεόντιος Mαχαιράς), η Nεότερη Ποίηση (Kαβάφης, Σεφέρης, Mόντης, Σινόπουλος κ.ά.), και η Nεότερη Πεζογραφία (ιδιαίτερα το μυθιστόρημα της εφηβείας στη Γενιά του '30).

Η τελευταία εβδομάδα του Ιουλίου σημαδεύτηκε από την απώλεια του μεγάλου αμερικανού επιστήμονα Στίβεν Γουάινμπεργκ (Steven Weinberg), που απεβίωσε στα 88 του χρόνια. Ήταν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, στο Όστιν, και τις τελευταίες δεκαετίες πριν από το θάνατό του θεωρούνταν ευρέως ως ο σημαντικότερος θεωρητικός φυσικός εν ζωή.