web only

Χθες το βράδυ η γυναίκα μου γύρισε αναστατωμένη από τη δουλειά.

«Μου έβγαλε το Facebook κάτι άγνωστους που βρίζουνε τον Σαββόπουλο. Τον βρίζουνε!»

Ευκαιρίες διαπολιτισμικής συνομιλίας και κατανόησης σε έναν πολωμένο κόσμο

Πριν από κάθε διάλογο υπάρχουν αφηρημένες ιδέες. Oι ιδέες αυτές αρθρώνονται, αντιπαραβάλλονται, και υποβάλλονται σε έλεγχο, αποκαλύπτοντας τις συνδέσεις τους με τον απτό κόσμο μας μέσω της άμεσης και γνήσιας εμπλοκής τους σε ένα φόρουμ, φυσικό ή διαδικτυακό. Στο φόρουμ εκτυλίσσεται μια μικροδραματουργία: οι «διάδικοι» του λόγου, εισηγητές και κριτικοί, συνομιλητές και αντίλογοι, αναπαριστούν και επιλύουν μια σύγκριση, ή ακόμα και σύγκρουση, ιδεών. Έτσι, ο κοινός τόπος λειτουργεί ως το xαμπερμασιανό πεδίο όπου η δημοκρατική συμμετοχή και ο διευρυμένος δημόσιος λόγος συντελούν στη νοηματική χειραφέτηση και στη δημοκρατική σύγκλιση.

Η Ελλάδα, χώρα των άκρων και των υπερβολών, έχει μετατρέψει τη θλίψη σε «λαϊκή απογευματινή» επιθεώρηση και το πένθος σε εργαλείο πολιτικής χειραγώγησης. Από το 2008 και μετά, με την έκρηξη της κρίσης, την ασυδοσία των «μπαχαλάκηδων» και την αδυναμία του κράτους να επιβάλει τάξη, γεννήθηκε μια νέα, πιο ύπουλη μορφή λαϊκισμού: ο λαϊκισμός της πλατείας και του πένθους. Δεν στηρίζεται πια στις ιδεολογίες ή στα συνθήματα, αλλά στα δάκρυα που προβάλλονται, στις οργισμένες δηλώσεις μπροστά στις κάμερες, στις αναρτήσεις και στις σχεδόν σκηνοθετημένες μορφές θλίψης που ανακυκλώνονται στο διαδίκτυο...

Διαβάζουμε  ότι το ποίημα  «Ιθάκη»  πρωτοδημοσιεύτηκε στο περιοδικό Γράμματα, στο τεύχος του  Οκτωβρίου - Νοεμβρίου 1911, και θεωρείται ότι ανήκει στα διδακτικά ποιήματα του Καβάφη. Είναι ίσως το περισσότερο γνωστό στο ευρύ κοινό. Τί σημαίνει «γνωστό» είναι βέβαια συζητήσιμο, και δεν αφορά η αμφιβολία αυτή μόνο το ευρύ κοινό.

Η πολιτική υπήρξε κάποτε προέκταση της Ιστορίας, ένας στοχασμός του ανθρώπου πάνω στη μοίρα του. Από τον Θουκυδίδη και τον Περικλή ώς τον Καμύ και τον Κόνραντ, η πολιτική ήταν η σκηνή όπου η εξουσία αναμετριόταν με την ηθική.  Όμως, στις μέρες μας, η πολιτική μοιάζει να έχει αποκοπεί από αυτή τη μακρά εμπειρία του ανθρώπινου δράματος. Έπαψε να είναι η τέχνη του μέτρου και έγινε το θέαμα του θορύβου. Αντικατέστησε την ευθύνη με την  αυτοϊκανοποίηση της απήχησης. Ο πολιτικός λόγος δεν παράγει ιδέες, αλλά ατάκες. Και πίσω από αυτό το φαινόμενο αναδύεται μια νέα, απειλητική μορφή παρακμής: η γελοιοποίηση της δημοκρατίας.

Από το 2008 έως σήμερα, η Ελλάδα βιώνει μια πρωτοφανή κρίση, όχι μόνο οικονομική αλλά κυρίως κρίση ακρισίας και πολιτισμικής έκπτωσης. Το βλέπουμε καθαρά στην πολιτική σκηνή, στα πρόσωπα που την εκπροσωπούν, στους λόγους και στα βλέμματα εκείνων που, υποτίθεται, μιλούν εξ ονόματος της κοινωνίας. Σχεδόν είκοσι χρόνια τώρα, αυτό το δράμα της γελοιότητας συνεχίζεται αδιάκοπα, σαρώνοντας κάθε έννοια σοβαρότητας και μέτρου.

Ο καθηγητής Αντώνιος Ρεγκάκος, μέλος της Τάξεως των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών, είναι από σήμερα εκλεγμένος νέος γενικός γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών.

Η «Συμμαχία των Προθύμων» για την Ουκρανία ως πυρήνας ενός ευρωπαϊκού δημοκρατικού οράματος

Λαμβάνοντας υπόψη την επίταση των παγκόσμιων συγκρούσεων μεταξύ δημοκρατιών και αυταρχικών καθεστώτων, η «Συμμαχία των Προθύμων» που σχηματίστηκε το 2025 για την Ουκρανία προσφέρει ένα μοντέλο για τη μελλοντική δι-ευρωπαϊκή συνεργασία μεταξύ των φιλελεύθερων κρατών.

Στις κοινωνίες μας κάποια πράγματα αποτελούν ιδιαιτερότητες, οι οποίες για λόγους κυρίως συμβολισμού, σπουδαιότητας κ.λπ., απαιτούν περισσότερο σεβασμό από τα υπόλοιπα. Στο πλαίσιο της θρησκευτικής συλλογικότητας και γι’ αυτούς που πιστεύουν σε κάτι, αυτά είναι τα όσια και ιερά της θρησκείας ή της πίστης τους. Στο πλαίσιο της πολιτειακής δημοκρατικής συλλογικότητας, και για όλους τους πολίτες, θρησκευόμενους και μη, ένθεους και άθεους κ.λπ., αυτά είναι όσα συμβολίζουν τη δημοκρατία. Μεταξύ αυτών, πρωτεύουσα θέση κατέχει το Σύνταγμα: και ως συνταγματικό κείμενο πρωτίστως, και ως τοπόσημο δευτερευόντως.

Δημοσιεύουμε την ανακοίνωση του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος, με αντικείμενο την επιστροφή στο Ισραήλ των είκοσι τελευταίων ζωντανών απαχθέντων ομήρων μετά τις 7 Οκτωβρίου 2023, που κρατούσε για περισσότερο από δύο χρόνια η Χαμάς.