Στήλες

Πέθανε στις 29 Νοεμβρίου 2024, σε ηλικία 94 ετών, ο συγγραφέας Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος. Στρατιωτικός γιατρός, συγγραφέας, αρθρογράφος, κριτικός λογοτεχνίας και κινηματογράφου και φωτογράφος, ο Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος δημιούργησε, παρά το ευσύνοπτο της γραφής του, ένα μεγάλο σώμα διηγημάτων, δοκιμίων και κριτικών παρουσιάσεων άλλων λογοτεχνών. Το 2015 τιμήθηκε με το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για το σύνολο του έργου του. Κάποια μεταφράστηκαν στα γαλλικά και τα αγγλικά,  ενώ οι εκδόσεις Κίχλη, προβαίνουν σε μια μνημειακή και ποιοτική επανέκδοση (και το προσφέρουν στο ελληνικό κοινό), του συνολικού έργου του, καθώς αυτό παραμένει ζωντανό και επιθυμητό όχι μόνο από τους αναγνώστες των παλιών γενιών αλλά και των  καινούργιων. Το Books’ Journal αφιέρωσε το τεύχος 124, του Νοεμβρίου 2021, στο έργο του. Το κείμενο του Λάκη Δόλγερα που ακολουθεί ήταν το βασικό κείμενο (αυτό)παρουσίασης του συγγραφέα, με τα δικά του λόγια.

Η Μαρία Κάλλας, δεν έδινε συχνά συνεντεύξεις. Με αφορμή την κυκλοφορία ενός  άλμπουμ τεσσάρων δίσκων από μια μεγάλη εταιρεία δίσκων της Γαλλίας με αποσπάσματα από όπερες, ένα πανόραμα της τέχνης της, παραχώρησε συνέντευξη στον γνωστό Γάλλο μουσικογράφο, Ζακ Μπουρζουά.

Μόλις ανακοινώθηκε ο θάνατος του Γιάννη Μπουτάρη. Ήταν μια σπουδαία προσωπικότητα. Παραγωγός σπουδαίων φημισμένων κρασιών. Αλλά, πρωτίστως, ο μεγάλος μεταρρυθμιστής της Θεσσαλονίκης, ο πρώτος και ο μόνος έως αυτή τη στιγμή αιρετός άρχοντας που πολέμησε την ιδέα της πόλης των φαντασμάτων, που πάλεψε η πόλη να αναγνωρίσει το εβραϊκό παρελθόν της και να παλέψει για να γίνει μια ανοιχτή κοινωνία.

Υπηρέτρια. Το επάγγελμα που σήκωσε το μεγάλο βάρος της πρώιμης χειραφέτησης των γυναικών. Μακριά από τα σπίτια τους, στις άγνωστες συνθήκες της μεγάλης πόλης, ανήλικες οι περισσότερες, δούλευαν μέρα-νύχτα χωρίς στοιχειώδεις εγγυήσεις ασφάλειας. Στάθηκαν στα πόδια τους σε δύσκολες συνθήκες, πρόσφεραν υπηρεσίες στο κλειστό οικογενειακό περιβάλλον και η παρουσία τους έγινε αισθητή μέσα από ποικίλα δημοσιεύματα, από κινηματογραφικές ταινίες, ακόμη και από λογοτεχνικά έργα.

Ο Αντόνιο Σκάρμετα, ο λιγότερο ίσως συμβατικός Χιλιανός από όλους τους ομοτέχνους του, ο απαράμιλλος για την αισιοδοξία του, την αμεσότητά του και το χιούμορ συγγραφέας, πέθανε στα 84 του χρόνια.

Ο Δη­μή­τρης Β. Τρι­α­ντα­φυλ­λί­δης, στενός φίλος και υπέροχος συνεργάτης, δεν είναι πια μαζί μας. Ηττήθηκε στη μάχη με τον καρκίνο και πέθανε στις 26 Οκτωβρίου 2024, την ημέρα της γιορτής του.

Bahdra Sharma - Jeffrey Gettleman, “Escaping Russian Army”, The New York Times, International Edition, Σάββατο-Κυριακή, 29-30 Ιουνίου 2024, 1η και 6η σελίδα

Το ρεπορτάζ της εφημερίδας The New York Times, International Edition, 29-30 Ιουνίου 2024, από το Κατμαντού, ρίχνει φως σε μια άγνωστη στην Ελλάδα, πτυχή της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Μπορεί να γνωρίζουμε τη συστηματική δολοφονία αμάχων και  την καταστροφή των ουκρανικών πόλεων με βαλλιστικούς πυραύλους και ντρόουνς που αγοράζει ο Πούτιν από τους φίλους του, τη Βόρεια Κορέα και το Ιράν, μπορεί να γνωρίζουμε τις μαζικές δολοφονίες και τις λεηλασίες στα εδάφη που για λίγο χρόνο κατέλαβε ο στρατός του Πούτιν, μπορεί να γνωρίζουμε τις αρπαγές παιδιών και εφήβων Ουκρανών, την καταστροφή φραγμάτων ποταμών, τον βομβαρδισμό θεάτρων, μαιευτηρίων και σχολείων, μπορεί  να ξέρουμε για βρώμικο πόλεμο μέσω παραστρατιωτικών Τσετσένων, ποινικών κρατουμένων και των μισθοφόρων του άνθους της κοπριάς με το όνομα Βάγκνερ, καθώς και την επιδημία δηλητηριάσεων και ατυχημάτων των εχθρών και των φίλων του Πούτιν. Αλλά δεν γνωρίζουμε όλες τις βρώμικες δραστηριότητές του. Συγκεκριμένα δεν γνωρίζουμε ότι ο κύριος Πούτιν χρησιμοποιεί τα διεθνή κυκλώματα τράφικιν για τη στρατολόγηση νέων Νεπαλέζων και άλλων Ασιατών ως μισθοφόρων στο στρατό της Ρωσίας, σε έναν μακρύ πόλεμο φθοράς.

Αν σήμερα ζούσε η ποιήτρια, καθηγήτρια φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης αλλά και υπεύθυνη για τις σελίδες βιβλίου του περιοδικού Αντί, Άντεια Φραντζή, θα έμπαινε στα 80. Πέθανε στις 31 Μαΐου 2024. Αλλά οι φίλοι και οι συνάδελφοί της δεν την ξεχνούν ποτέ. Εις μνήμην της, αναδημοσιεύουμε το κείμενο αποχαιρετισμού στην Άντεια της Λίζυς Τσιριμώκου, που πρωτοδημοσιεύτηκε στο τεύχος 154 του Βοοks' Journal (τχ. Ιουνίου 2024).

Ανδρέας Κάλβος, Ιππίας, εισαγωγή - μετάφραση: Νάσος Βαγενάς, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2024, 142 σελ. 

Μια αρχαιόπνευστη ιταλική τραγωδία, όπου για να αντιμετωπιστεί η υποκρισία της πολιτικής αυθαιρεσίας χρειάζεται να επιστρατευτούν οι μέθοδοι απόκρυψης του καλού συνωμότη. Μόνο έτσι θα στεφθεί με επιτυχία η ύψιστη απόβλεψη, που δεν είναι άλλη από την κατάρρευση της τυραννίας. Αυτό πίστευαν οι Καρμπονάροι, αυτό πρέσβευε o Μακιαβέλι, το ίδιο ακριβώς ενστερνιζόταν και ο Κάλβος.  

Φύλλα 28ης και 29ης Ιουνίου 1905 των εφημερίδων: Αι Αθήναι, Ακρόπολις, Άστυ, Εμπρός, Εστία,  Σκριπ, Χρόνος ^[i]

^[i]

Στις 28 Ιουνίου 1905, μια είδηση συντάραξε την αθηναϊκή κοινωνία. Αυτοκτόνησε μέσα στο Πρώτο Νεκροταφείο μια από τις πιο ωραίες κόρες των Αθηνών, η Ραλλού, κόρη του στρατηγού Κωνσταντίνου Σμολένσκη.

Αυτοβιογραφικές σημειώσεις γύρω από μία φωτογραφία

Με την ευκαιρία της παρουσίασης της παράστασης Εκκλησιάζουσες, στο Ηρώδειο, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, τον Αύγουστο του 1971, ο σκηνοθέτης Σωκράτης Καραντινός εξηγεί την άποψή του περί πιστής τήρησης του κειμένου, του Αριστοφάνη εν προκειμένω, και του ρόλου της μουσικής και της σκηνογραφίας στην παράσταση. Τα θέματα αυτά απασχολούν και σήμερα τους ανθρώπους του θεάτρου, της κριτικής και τους θεατρόφιλους.