Συνεντεύξεις

Η Αθήνα και η Μεγάλη Ιδέα. 1896-1922, ιστορικό ντοκιμαντέρ παραγωγής 2022, σε σκηνοθεσία Μαρίας Ηλιού. Ιστορικός σύμβουλος: Αλέξανδρος Κιτροέφ, μουσική: Νίκος Πλατύραχος, διεύθυνση φωτογραφίας: Buddy Squires, παραγωγή: Πρωτέας & Proteus NY Inc. Προβλήθηκε στο Μουσείο Μπενάκη (Κουμπάρη 1, Κολωνάκι) ώς τα μέσα Απριλίου, με παράλληλη Έκθεση στους ίδιους χώρους.
Μαρία Ηλιού, Μια φιλία στη Σμύρνη. Μυθιστόρημα, Μίνωας, Αθήνα 2022, 536 σελ.
Το ντοκιμαντέρ της Μαρίας Ηλιού, μαζί με το μυθιστόρημά της, τέμνουν μια σημαντική ιστορική περίοδο, εθνικής έξαρσης και τραγωδίας: μια συνομιλία με τη γνωστή σκηνοθέτρια και συγγραφέα. (Τεύχος 140)

Στο τεύχος 109 του Books' Journal, Ιούνιος 2020, δημοσιεύτηκε συνέντευξη με τον Κωνσταντίνο Στάικο (1943-2023), με θέμα τον Έρασμο και τη συμβολή του στον Νεοελληνικό Διαφωτισμό, και με ευκαιρία το βιβλίο του Στάικου για τον Έρασμο, που μόλις είχε κυκλοφορήσει. Αναδημοσιεύουμε σήμερα εκείνη τη συνέντευξη, ως ένδειξη της βαθιάς πνευματικότητας του συγγραφέα της, του πλούτου της έρευνάς του και του γλωσσικού του πλούτου που του επέτρεπε με σαφήνεια και απλότητα να κυριολεκτεί.

Ο Μάριο Βίττι, ένας από τους πιο επιδραστικούς νεοελληνιστές, πέθανε στη Ρώμη σε ηλικία 97 ετών, έχοντας προλάβει να αφήσει τεράστιο έργο με αντικείμενο την ελληνική λογοτεχνία. Ο Μάριο Βίττι, το 2011, παραχώρησε συνέντευξη στον Φίλιππο Παππά, στην οποία μιλάει για τη δουλειά του (τη λογοτεχνία) και τον ίδιο σε σχέση με τη δουλειά του. Δημοσιεύτηκε στο τχ. 11 του Books’ Journal (Σεπτέμβριος 2011). Αναδημοσιεύεται σήμερα εδώ, ως αφορμή γνωριμίας με έναν παθιασμένο για τη δουλειά του, την ελληνική λογοτεχνία, επιστήμονα και μελετητή – που θα μπορούσε να είναι και παράδειγμα για τον καθένα μας.

Συνέντευξη στη Μαίρη Καιρίδη και στον Γιάννη Παπαδόπουλο
Εντουάρ Λουί, Αλλαγή: μέθοδος, μετάφραση από τα γαλλικά: Στέλα Ζουμπουλάκη, Αντίποδες, Αθήνα 2022, 288 σελ.
Ο Εντουάρ Λουί είναι ένα φαινόμενο του καιρού μας. Λογοτέχνης με τρομερή απήχηση, μολονότι είναι μόλις τριάντα ετών. Και στρατευμένος σε έναν αριστερό ριζοσπαστισμό, τον οποίο υποστηρίζει με σχεδόν μεταφυσικό πάθος. Είναι νέος, έχει ορμή και πολλές βεβαιότητες. Τα βιβλία του είναι αυτοβιογραφικά, τα λογοτεχνικά παραδείγματα στα οποία παραπέμπει είναι πολλά – αλλά, φυσικά, πάντα παρεμβάλλεται η προσωπική επεξεργασία, που στην περίπτωσή του φροντίζει να μην απουσιάζει η λογοτεχνική συγκίνηση. Πιστεύει ότι η λογοτεχνία είναι λαϊκό είδος που, όπως και το θέατρο, στην πορεία το υπεξαίρεσε η αστική τάξη. Γι’ αυτό πρέπει να αποκατασταθεί η σχέση της λογοτεχνίας με το ευρύ κοινό, κατά το πρότυπο του θεάτρου της κλασικής αρχαιότητας. Τον συναντήσαμε στην Αθήνα και δέχτηκε να μιλήσει για τον εαυτό του και για τη δουλειά του. (Αναδημοσίευση από το τεύχος 136, Νοέμβριος 2022, του Books' Journal)

Συνέντευξη στον Κωνσταντίνο Ηροδότου και τον Ηλία Κανέλλη
Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης, Ιώσηπος Μοισιόδαξ. Οι συντεταγμένες της βαλκανικής σκέψης τον 18ο αιώνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 1985, 397 σελ.
Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης, Νεοελληνικός διαφωτισμός. Οι πολιτικές και κοινωνικές ιδέες, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 1999, 654 σελ.
Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης, Θρησκεία και πολιτική στον ορθόδοξο κόσμο. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο και οι προκλήσεις της νεωτερικότητας, Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη 2021, 256 σελ.
«Η Εκκλησία ήταν όντως θεσμός διά του οποίου η Οθωμανική Αυτοκρατορία εξασφάλιζε τη νομιμοφροσύνη των χριστιανών υπηκόων, αλλά η Εκκλησία δεν ήταν μόνο αυτό. Η Εκκλησία ήταν κυρίως θρησκευτικός θεσμός, τον οποίο απασχολούσε η διάσωση του χριστιανικού ποιμνίου και της πίστης. Ο ρόλος της Εκκλησίας υπήρξε απολύτως κρίσιμος για την επιβίωση του γένους. Άρα η Εκκλησία δεν είναι μόνο θεσμός εξουσίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, Είναι η κιβωτός του γένους και διαδραμάτισε αυτό το ρόλο». Ποιος ήταν ο σκοπός της; «Να παραμείνει ο λαός χριστιανικός. Για να παραμείνουν χριστιανοί πρέπει να διδαχθούν τα ιερά Γράμματα. Άρα χρειάζονται μορφωμένα στελέχη. Η απάντηση πάντα είναι η παιδεία». Ο καθηγητής Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης, μακριά από μύθους, περιγράφει την πολιτισμική γεωγραφία που οδήγησε στην Ελληνική Επανάσταση.

Η συνέντευξη που παραχώρησε στον Δημήτρη Β. Τριανταφυλλίδη ο Φιοντόρ Λουκιάνοφ, ένας από τους εγκυρότερους αναλυτές της ρωσικής εξωτερικής πολιτικής στη Ρωσία, είναι απολύτως αποκαλυπτική: ο αναλυτής εξηγεί τις ρωσικές θέσεις στη σύγχρονη εποχή και αναλύει τα ρωσικά επιχειρήματα στην κρίση της Ουκρανίας, αναλύοντας παράλληλα τη θέση όλων των υπόλοιπων παικτών στη διεθνή σκακιέρα επιρροής (ΕΕ, ΗΠΑ και Κίνα). Οι εξηγήσεις του Λουκιάνοφ εξηγούν για ποιο λόγο τα πράγματα εξελίχθηκαν όπως τα προσδιόριζε η Ρωσία και όχι όπως τα περιέγραφε η Δύση - και επιτρέπουν στον ψύχραιμο αναγνώστη να διαβλέψει τις βλέψεις του καθεστώτος Πούτιν. Μέρος της συνέντευξης δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Τα Νέα.

Ο συχνά διωχθείς στη Ρωσία για τη δράση του, Λεβ Αλεξάνδροβιτς Πονομαριόφ, συντηρητικός πολιτικός που διεκδικεί με πάθος τις αυτονόητες σε κάθε δυτική δημοκρατία ελευθερίες, παραχώρησε στον Δημήτρη Τριανταφυλλίδη για το Books' Journal εκτεταμένη συνέντευξη για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα χρόνια της ΕΣΣΔ αλλά και τις μετέπειτα περιόδους, έως και την εποχή του Βλάντιμιρ Πούτιν. Η συνέντευξη αυτή είχε δημοσιευτεί στο τεύχος 80 του Books' Journal, τον Σεπτέμβριο του 2017, σε αφιέρωμα για τα εκατό χρόνια από τη Σοβιετική Επανάσταση. Η επιλογή του Ανώτατου Δικαστηρίου της Ρωσίας να απαγορεύσει τη λειτουργία της οργάνωσης Μεμοριάλ αναδεικνύει τη σημασία του αγώνα όσων προσπαθούν για τη δημοκρατία και την ιστορική μνήμη στη Ρωσία του Πούτιν, ενός καθεστώτος που ολοένα και περισσότερο γίνεται ακόμα πιο αυταρχικό.