Διπλά βιβλία

Πρίμο Λέβι, Αν όχι τώρα, πότε;, μετάφραση από τα ιταλικά: Μάνος Ματσαγγάνης, Κιάρα Μορόνι, Θεμέλιο, Αθήνα 1995, 368 σελ.

Το μοναδικό μυθιστόρημα του Πρίμο Λέβι. Η ιστορία δεκάδων χιλιάδων εβραίων της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης που, αντί να υποταχθούν στη φριχτή τους μοίρα της εξόντωσης, βρήκαν τη δύναμη να αντισταθούν και να ανταποδώσουν τα πλήγματα ενός εχθρού που είχε θέσει σε εφαρμογή ένα σχέδιο ολοκληρωτικής εξολόθρευσης. Μια πολύ επίκαιρη ιστορία.

Θωμάς Στεργιόπουλος, Ο θάνατος του Κώστα Ταμπάνη, Διηγήματα, Ροές, Αθήνα 2010, 169 σελ.

Τα διηγήματα του Θωμά Στεργιόπουλου είναι διηγήματα της ζωής του χωριού. Καμία σχέση με βουκολικά ειδύλλια: θυμίζουν και τιμούν τους παλιούς μεγάλους έλληνες διηγηματογράφους. Κυριαρχούνται από την αντίληψη ότι ένας τόπος, η Βόρειος Ήπειρος, η μειονοτική περιοχή της Νότιας Αλβανίας, είναι οι άνθρωποί του και  δίνουν μια υπέροχη στην καθαρότητά της πανοραμική εικόνα αυτού του τόπου, του τόσο γνωστού και τόσο άγνωστου.

Gottfried von Straßburg, Tristan, Band 1: Text (Verse 1–9982), Mittelhochdeutsch/Neuhochdeutsch, επιμέλεια-εισαγωγή: Rüdiger Krohn, Reclam, München 2021, 595 σελ.

Ο Τριστάνος του Γοδεφρείδου από το Στρασβούργο βασίστηκε σ’ έναν παλιότερο, αρχικά αγγλογαλλικό, δημοφιλή ερωτικό μύθο τού μεσαίωνα, έναν μύθο που σήμερα τον γνωρίζουμε (δυστυχώς) μόνο από τη βαγκνερική παραλλαγή του. Ο Γοδεφρείδος μάς κάνει ο ίδιος σαφές ότι βασίστηκε στην αγγλική εκδοχή τού Θωμά της Βρετάνης γιατί τη θεώρησε «σωστότερη» από τη γαλλική τού Béroul, και τη γερμανική τού Eilhart von Oberge. Το κείμενό μου (που περιέχει τις πρώτες (απ’ ό,τι ξέρω) απόπειρες μετάφρασης τμημάτων τού έργου του στα ελληνικά) είναι ένα μικρό δείγμα αγάπης για τον μεσαιωνικόν Aλσατό – και κεφάλαιο του ανέκδοτου μυθιστορήματος «βιογραφίες αγνώστων».

Αλέξανδρος Κοτζιάς, Φανταστική περιπέτεια. Μυθιστόρημα, Κέδρος, Αθήνα 2012 (πρώτη έκδοση: 1986), 330 σελ. (το βιβλίο κυκλοφόρησε και τον περασμένο Απρίλιο, ως ένθετη προσφορά της εφημερίδας Το Βήμα)

Με τη Φανταστική περιπέτεια, ο Αλέξανδρος Κοτζιάς έδωσε ένα μυθιστόρημα εκλεπτυσμένης σύνθεσης του οποίου οι πολιτικές και κοινωνικές προεκτάσεις αντηχούν ποικίλα στη σημερινή πραγματικότητα. Αναδημοσίευση από το Books' Journal, τχ. 81.

Κώστας Ταχτσής, Το φοβερό βήμα. Αυτοβιογραφία, Εξάντας, Αθήνα 1989, 374 σελ. 

Η ταυτότητα φύλου είναι το κλειδί της προσωπικής ταυτότητας και συνεπώς της καλλιτεχνικής δημιουργίας στην αυτοβιογραφία Ταχτσή που προαναγγέλθηκε μεν από τον ίδιο ως θάνατος, όμως σε τελική ανάλυση ήταν η γενναία και γόνιμη αντίσταση εναντίον του καλλιτεχνικού του θανάτου. Πρωτοδημοσιεύθηκε στη στήλη Διπλά Βιβλία του Books' Journal τχ. 67, Μάιος 2016. [i] 

Victor Klemperer, I Will Bear Witness 1933-1941: A Diary of the Nazi Years, Modern Library, 1999, 544 σελ.

Victor Klemperer, To The Bitter End: The Diaries of Victor Klemperer 1942-45, Weidenfeld & Nicolson, 2000, 704 σελ.

Πόσο μετράει η ζωή ενός ζώου συντροφιάς στο Γ΄ Ράιχ, πώς βιώνουν την απώλειά του οι κάτοχοί του, τι υποδεικνύει για την ανθρώπινη φύση υπό το καθεστώς της συντριβής προσωπικότητας και ελευθεριών;

LaureAdler, Η καθημερινή ζωή στους οίκους ανοχής της Γαλλίας (1830-1930), μετάφραση: Αναστασία Μεθενίτη, Παπαδήμα, Αθήνα 2000, 247 σελ.

Προς αυτό το κόκκινο φανάρι κι αυτόν τον αδιάκριτο αριθμό

Μέσα στη νύχτα των κάτω συνοικιών

Όπου οι νεαροί σοσιαλιστές

Μιλούν με ευχέρεια για έναν ζαλισμένο τύπο

Σ’ ένα βρομερό ρινγκ, ανάμεσα σε τερπνά σκουπίδια

Είναι απαραίτητο, αν η μοίρα μας πρέπει να πραγματοποιηθεί

Σύμφωνα με τον έξυπνο ρυθμό που τα βιβλία μας της επιβάλλουν,

Να αναζητήσουμε άλλα φώτα από εκείνα του Ηλίου και της Σελήνης

Βόρεια φώτα για διαμέρισμα καλά περιορισμένο.

Εκεί, ανάμεσα στα κορίτσια ενός ευχάριστου διανοητικού εμπορίου

Με το παντελόνι γυρισμένο πάνω στις μεταξωτές κάλτσες,

Θ’ ακούσουμε, με ευχαρίστηση που ανανεώνεται,

Το μπάντζο που περνάει

Και το βιολί του συντρόφου του να γεμίζουν την κόκκινη αίθουσα

Ενός «Οίκου» που δεν υπάρχει:

Ένας οίκος ευχαρίστησης τελείως φανταστικός,

Αυτός που καθένας από εμάς έχει στο εύθραυστο κεφάλι του.

Και που μια ημέρα θα διαπιστώσουμε πλήρως τα τρομακτικά του αποτελέσματα.

Pierre Mac Orlan, L’ Inflation sentimentale