Παρεμβάσεις

«Απλοποιεί, απευθύνεται στο πηγαίο συναίσθημα, δεν ενοχλείται από λογικές ασυνέπειες»
Ένα από τα πολιτικά μέτωπα που κρατούσε ανοιχτό ο Κώστας Σημίτης ήταν το μέτωπο εναντίον του λαϊκισμού. Επειδή θεωρούσε ότι ο λαϊκισμός είναι εχθρός της πολιτικής αρχών, κατά συνέπεια και μιας πολιτικής εκσυγχρονιστικής, όπως η πολιτική του ΠΑΣΟΚ τα χρόνια της διακυβέρνησής του, ο Σημίτης περιέγραψε με ακρίβεια τα χαρακτηριστικά του – τα οποία η χώρα συνάντησε λίγα χρόνια μετά, τα χρόνια της χρεοκοπίας της. Το κείμενο περί λαϊκισμού που παραθέτουμε στη συνέχεια (εισαγωγή στο μικρό αφιέρωμα του Books' Journal με αφορμή την εκδημία του Κώστα Σημίτη) είναι απόσπασμα του βιβλίου του, Πολιτική για μια δημιουργική Ελλάδα 1996-2004 (Πόλις, Αθήνα 2005, σ. 529-530)

Εντυπωσιακό και δυσοίωνο. Ο καθηγητής Τίμοθι Σνάιντερ, με άρθρο του που δημοσιεύεται στον Santa Barbara Independent καταγγέλλει τον Έλον Μασκ ως πραξικοπηματία, σε βάρος των δικαιωμάτων όλων των αμερικανών πολιτών, εξαιτίας της προνομιακής πρόσβασης που του έχει παράσχει ο Πρόεδρος Τραμπ στα βασικά συστήματα υπολογιστών της κεντρικής κυβέρνησης. Ο καθηγητής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Yale, μόνιμος συνεργάτης στο Institute for Human Sciences στη Βιέννη και μελετητής της ιστορίας της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, της Σοβιετικής Ένωσης και του Ολοκαυτώματος, προειδοποιεί τους αμερικανούς πολίτες ότι, εύκολα, μπορεί να βρεθούν υπό μια δικτατορία ενός πραξικοπηματία, ο οποίος μεθοδεύει «να αναιρέσει τη δημοκρατική πρακτική και να παραβιάσει τα ανθρώπινα δικαιώματα».

Νωρίς το πρωί της 21ης Φεβρουαρίου, ημέρα Παρασκευή, δυο μέρες πριν από τις κρίσιμες πρόωρες γερμανικές εκλογές, ο θρυλικός Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ, ο «Κόκκινος Ντάννυ» του Μάη του ’68, που γίνεται φέτος 80 ετών, έδωσε συνέντευξη στο δημόσιο ραδιόφωνο της Γερμανίας, στον δημοσιογράφο Jasper Barenberg του Deutschlandfunk, και μίλησε για όλα, κατά πώς το συνηθίζει: χωρίς να μασά τα λόγια του.

Σκέψεις με αφορμή το βραβείο Νόμπελ Οικονομίας 2024
Με το βραβείο Νόμπελ Οικονομίας του 2024 τιμήθηκαν οι Ντάρον Ατζέμογλου, Σάιμον Τζόνσον και Τζέιμς Α. Ρόμπινσον (Daron Acemoglu, Simon Johnson, James A. Robinson). Στο έργο τους εξέτασαν γιατί ορισμένες χώρες κατέληξαν να είναι σήμερα πολύ πλουσιότερες από άλλες. Γιατί δηλαδή ορισμένες χώρες «πέτυχαν» ενώ άλλες «απέτυχαν» (failed). Υποστηρίζουν ότι «η οικονομική επιτυχία των χωρών διαφέρει λόγω των διαφορετικών θεσμών τους».[i] Όσα ακολουθούν βασίζονται κυρίως στο έργο των Ντάρον Ατζέμογλου και Τζέιμς Α. Ρόμπινσον (σε συντόμευση: Α/Ρ). Στο τέλος θα δούμε αν και τι μας λέγει για την Ελλάδα.

Στις 6 Οκτωβρίου 2024, όσοι αγαπήσαμε το «μπαλέτο» που αποτελούσε ο Άγιαξ των ετών 1971-1973 μέσα στο γήπεδο, όταν οι παίκτες του εκτελούσαν, με μοναδική χάρη, χορογραφίες που «μεγάλωναν» ή «μίκραιναν» το χώρο ανάλογα με το αν αυτοί επετίθεντο ή αμύνονταν, αισθανθήκαμε ένα «τσίμπημα» στην καρδιά όταν πληροφορηθήκαμε τον αιφνίδιο θάνατο του Γιόχαν Νέεσκενς. Κατέρρευσε ενώ συμμετείχε σε αθλητική εκδήλωση στην Αλγερία, μεταφέρθηκε αμέσως σε νοσοκομείο αλλά, δυστυχώς, εξέπνευσε. Στην ηλικία των 73 ετών. Οκτώ χρόνια πιο πριν είχε φύγει από τη ζωή ο κορυφαίος παίκτης στην ιστορία του ολλανδικού ποδοσφαίρου, ο Γιόχαν Κρόιφ.

Έντουαρντ Άλμπι, Τρεις γυναίκες. Σκηνοθεσία, σκηνικά, σχεδιασμός φωτισμού: Robert Wilson, διασκευή: Charles Chemin. Παίζουν: Ρένη Πιττακή, Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Λουκία Μιχαλοπούλου, Αλέξης Φουσέκης. Διάρκεια: 100 λεπτά. Δεύτερη χρονιά στο Δημοτικό Θέατρο Ολύμπια (οδός Ακαδημίας, Αθήνα)
Οι Τρεις Γυναίκες του Άλμπι επαναλαμβάνουν την επιτυχημένη παράσταση που σκηνοθετεί ο Ρόμπερτ Γουίλσον (μέσω Πετσότι) στο θέατρο Ολύμπια για εφέτος. Διαβάζω πως το έργο ανεβαίνει σε διασκευή του Τσαρλς Σέμιν. Άλλο ένα θεατρικό έργο που, εκτός από τις καθιερωμένες πλέον μυλόπετρες της σκηνοθεσίας, πέρασε και από τα χέρια κάποιου διασκευαστή (που προφανώς αναλαμβάνει να διορθώσει τον συγγραφέα). Το όλο πράγμα άλλωστε διασκευή είναι τελικά.

Ο κορυφαίος θεολόγος διανοητής στον Ορθόδοξο κόσμο
Πριν από δύο χρόνια, στις 4 Φεβρουαρίου 2023, στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών, κηδεύτηκε ο Μητροπολίτης Περγάμου και Ακαδημαϊκός Ιωάννης Δ. Ζηζιούλας, ο μέγιστος των Ορθοδόξων θεολόγων του καιρού μας. Με αυτή την ευκαιρία, αναδημοσιεύουμε το κείμενο γι' αυτόν του Πέτρου Παπασαραντόπουλου, όπως δημοσιεύτηκε στο τχ. 159 (Δεκέμβριος 2024).

Μια ανάγνωση του Πιανίστα, του Ρομάν Πολάνσκι
Σε έναν κόσμο τραχύ και ερεβώδη, η πρόσληψη της ομορφιάς ισοδυναμεί με μια ονειροπόληση. Μια ταραχή που αγγίζει, έστω και για λίγο, τη μελαγχολική επιφάνεια της πραγματικότητας, εναποθέτοντας εκεί την άπειρη φαντασιακή της δύναμη. Μέσα σε αυτή την απεραντοσύνη, μέσα στο βάθος αυτής της επαφής, σταθμίζεται υπόκωφα ο απόηχος της μελαγχολίας μας, αποβάλλοντας ανάλαφρα την καθοριστικότητά του.