Σύνδεση συνδρομητών

Παρεμβάσεις

Ο Καρλ Πόπερ.

Συμπληρώθηκαν 120 χρόνια από τη γέννηση του μεγάλου φιλοσόφου Καρλ Πόπερ (Karl Popper). Οι δύο πυλώνες της φιλοσοφίας του είναι η επιστημολογία του, με πυρήνα την αρχή της διαψευσιμότητας, και η πολιτική του φιλοσοφία, που υποστηρίζει την ιδέα της ανοιχτής κοινωνίας. Ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στους δύο αυτούς πυλώνες της φιλοσοφίας του είναι η έννοια της κριτικής: τόσο στη συμβολή του στη φιλοσοφία της επιστήμης, όσο και στην πολιτική του φιλοσοφία. Γι’ αυτό και στο έργο του έχει τεράστια σημασία η ιδέα της αλήθειας, η αντιστοιχία δηλαδή μιας πρότασης ή μιας θεωρίας με την πραγματικότητα. (τεύχος 137)

17 Ιανουαρίου 2023
Ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Ισίδωρος Ντογιάκος.

Σεβασμός ή παραβίαση των εγγυήσεων του κράτους δικαίου. Σχόλιο στην 1/2023 Γνωμοδότηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου

11 Ιανουαρίου 2023
Ο ποιητής Τσαρλς Σίμικ.

Την 1η Νοεμβρίου 2010, ο αμερικανός ποιητής Τσαρλς Σίμικ (1938-2023) μίλησε στους διψασμένους για κοσμοπολιτισμό Αθηναίους, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών – σε μια εκδήλωση που καπελώθηκε βάναυσα από τη σκηνοθεσία αλλά, παρ’ όλα αυτά, αποζημίωσε τους ακροατές που ήταν διατεθειμένοι να ακούσουν μια σύγχρονη φωνή, η ποίηση της οποίας «έχει το βλέμμα της στραμμένο προς το μέλλον μ’ αυτό τον παράξενο τρόπο που μπορεί να το πράξει η γλώσσα-τέχνη, ανακαλώντας δηλαδή το παρελθόν διαρκώς, ενδογενώς. Γεφυρώνοντας κόσμους, ανθρώπους και καιρούς». Με αφορμή το θάνατο του Τσαρλς Σίμικ, αναδημοσιεύουμε σήμερα από το δεύτερο τεύχος του Books’ Journal (Δεκέμβριος 2010) το ρεπορτάζ της Μαρίας Τοπάλη από την εκδήλωση – χρήσιμο, εκτός των άλλων, και αυτοκριτικά, για να κατανοήσουμε πώς πολύ συχνά οι Έλληνες αδυνατούμε να κατανοήσουμε ό,τι δεν ορίζεται από τα πεπερασμένα όριά μας. [TBJ]

11 Ιανουαρίου 2023
Ο Καραγκιόζης και ο Μπαρμπαγιώργος, φιγούρες του καραγκιοζοπαίχτη Γιώργου Χαρίδημου. Ο κεντρικός ήρωας του θεάτρου σκιών, που άνθισε στη νεότερη Ελλάδα, είναι συνήθως μια χάρτινη μάσκα. Ένας καθαρός μασκαράς που, καθώς δεν υπάρχει έξω από τη μάσκα του, πετυχαίνει να ταυτιστεί απόλυτα με τον εκάστοτε ρόλο της ώστε να ενσαρκώσει πειστικά άλλοτε ένα πάμφτωχο και πεινασμένο άτομο, άλλοτε τον κατεργάρη της πιάτσας, άλλοτε τον ηλίθιο του χωριού και άλλοτε τον πανέξυπνο άνθρωπο του λαού και, κάποτε, ολόκληρο το συλλογικό σώμα.

Δοξολογώντας το κάτω μέρος του ανθρώπινου σώματος, το καρναβάλι δοξολογεί αξεδιάλυτα, σύμφωνα πάντα με τον Μπαχτίν, και το κοινωνικό «κάτω», δηλαδή το σώμα του λαού. Κι αυτό δίνει στο μεσαιωνικό ξεφάντωμα ένα εκρηκτικό και δυνάμει ανατρεπτικό περιεχόμενο. Αναδημοσίευση από το τεύχος 136, Νοέμβριος 2022.

01 Ιανουαρίου 2023
Γιάννινα, 1944. Ο ηγέτης του ΕΔΕΣ, στρατηγός Ναπολέων Ζέρβας, προσερχόμενος σε παρέλαση. Φωτογραφία του Κώστα Μπαλάφα.

Ενεργός πολίτης και ιδεολόγος από τα φοιτητικά του χρόνια, ο Ρόδης Ρούφος έλαβε μέρος στην εθνική αντίσταση κατά των Γερμανών στη διάρκεια της Κατοχής, αρχικά στην Αθήνα (Ιερά Ταξιαρχία και ΡΑΝ) και το 1944 ως μέλος του Ιερού Λόχου  των φοιτητών, κοντά στον Ναπολέοντα Ζέρβα του Εθνικού Δημοκρατικού Ελληνικού Συνδέσμου (ΕΔΕΣ). Το κείμενο που ακολουθεί επιδιώκει να συμβάλει στην κατανόηση της παραγνωρισμένης συνεισφοράς του ΕΔΕΣ και του ηγέτη του, του Ναπολέοντα Ζέρβα. (Τεύχος 133)

18 Δεκεμβρίου 2022
Κωνσταντίνος Παρθένης, Ευαγγελισμός, 1907 – 1910, λάδι σε χαρτόνι, 20,7 x 22 εκ. Δωρεά Σοφία Παρθένη.      

Αναζητώντας ξανά τα ίχνη ενός μεγάλου της νεοελληνικής τέχνης που παραμένει γρίφος. Αναδημοσίευση από το Books' Journal, τχ. 136, Νοέμβριος 2022.

17 Δεκεμβρίου 2022
O Τζαμάλ Κασόγκι τον Μάρτιο του 2018.

Πώς δολοφονήθηκε ο Τζαμάλ Κασόγκι, πώς έγινε προσπάθεια να αποκρυβεί η δολοφονία του, πώς ο Πρόεδρος Μπάιντεν (κατά την κατηγορία του εκδότη και διευθυντή της Ουάσιγκτον Ποστ) «γυρίζει την πλάτη του στις θεμελιώδεις αρχές της ελευθερίας του Τύπου και της ισότητας». Ρεπορτάζ Ειδικού Συνεργάτη.

25 Νοεμβρίου 2022
13 Mαρτίου 2022. Ο τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν (αριστερά) δεξιώνεται τον έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στην κατοικία του, στο Βόσπορο, έπειτα από την τελευταία συνάντηση των δύο ανδρών, στην οποία είχε δοθεί έμφαση στην ανάγκη συνεργασιών ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία. Η συνάντηση εκείνη δεν είχε συνέχεια και η Τουρκία επέστρεψε σε μια ρητορική επιθετικότητα κατά της Ελλάδας, που από τη δική μας χώρα απαντάται με την επίκληση της ευρωπαϊκής μας ταυτότητας και των συμμαχιών μας, αλλά και με την επίκληση του διεθνούς δικαίου. Αυτό το τελευταίο είναι αδύνατο επιχείρημα, άλλωστε τον τελευταίο καιρό το διεθνές δίκαιο επικαλείται και η τουρκική πλευρά.

Εξωτερική πολιτική και ελληνοτουρκικά: η ασταθής ισορροπία της «μη ειρήνης - μη πολέμου» (τεύχος 134, Σεπτέμβριος 2022)

05 Νοεμβρίου 2022
15 Σεπτεμβρίου, Σαμαρκάνδη, Ουζμπεκιστάν. Ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ και ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν συναντιούνται στο πλαίσιο ενός φόρουμ του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης. Η Ρωσία επιδιώκει συμμαχίες και διεθνή στήριξη. Αλλ’ επειδή η Ρωσία, απλά, δεν είναι κανονική χώρα από οικονομική και χρηματοοικονομική άποψη, ουδείς έχει διάθεση να σπαταλήσει πολλά χρήματα για να τη στηρίξει, και βέβαια ούτε η Κίνα.

Το τεύχος 135 του Books' Journal, που κυκλοφορεί, μεταξύ πολλών άλλων, δημοσιεύει και μια μεγάλη συνέντευξη με με τον καθηγητή Ιστορίας του Yale, Arne Westad, και βασικό θέμα τις γεωστρατηγικές εκτιμήσεις του καθηγητή για την παγκόσμια κατάσταση μετά τη λήξη του πολέμου στην Ουκρανία. Η πιο ακλόνητη πεποίθησή του αφορά τη Ρωσία, την οποία περιγράφει ως αποτυχημένη χώρα, βαθυτατα εξαρτημένη πλέον από την Κίνα, η οποία θα εκμεταλλευτεί αυτή την ανάγκη. Γιατί όμως η πρόσδεση στην Κίνα δεν θα βοηθήσει στο ελάχιστο τη χώρα; Ενδεικτικά, δημοσιεύουμε το απόσπασμα που ακολουθεί:

31 Οκτωβρίου 2022
1965. O Αναστάσιος Πεπονής με τον Γεώργιο Παπανδρέου.

Ο Ρόδης Ρούφος και ο έργω εκσυγχρονιστής πολιτικός Αναστάσης Πεπονής (1924-2011) γνωρίστηκαν τα δύσκολα χρόνια της κατοχής στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Η κατοχική θητεία κατά τα φοιτητικά θρανία υπήρξε ολιγόμηνη. Από τον Οκτώβριο του 1942 έως τον Απρίλιο του 1943. Η φιλία τους, όμως, που ξεκίνησε εκείνη την εποχή και σφυρηλατήθηκε μέσα από τις κοινές αγωνίες και τα όνειρα της γενιάς τους –δηλαδή τους αγώνες, τις θυσίες αλλά και τις ήττες και τις απογοητεύσεις στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, του εμφυλίου, της μετεμφυλιακής περιόδου και, στο τέλος, της δικτατορίας των συνταγματαρχών– κράτησε ώς το τέλος, δηλαδή ώς τον πρόωρο, δυστυχώς, θάνατο του Ρούφου, το 1972.

26 Οκτωβρίου 2022
Τοιχογραφία του Σωκράτη σε σπίτι που χρονολογείται ανάμεσα στον 1ο και στον 5ο αιώνα.

Από την αποστήθιση στην κριτική παιδεία: μια πρόταση για τα ανθρωπιστικά μαθήματα. Από το τεύχος 124, Σεπτέμβριος 2022.

25 Οκτωβρίου 2022
Σελίδα 10 από 32