Παρεμβάσεις
Η διάβρωση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και οι κίνδυνοι που υποκρύπτει
Άνθρωπος του Πούτιν επικεφαλής του Γραφείου Αντιτρομοκρατίας του ΟΗΕ και του Παγκόσμιου Προγράμματος Υποστήριξης Θυμάτων Τρομοκρατίας! Τι συμβαίνει στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών; Τι στόχους έχουν αυτοί που τον υπονομεύουν αλλά και γιατί κάνουν λάθος κάποιοι που ζητούν την πλήρη διάλυση του;
Το δίλημμα ανακάλυψη ή επινόηση στην ανθρώπινη δημιουργία σε επιστήμη και τέχνη είναι ένα πολύ παλιό ερώτημα. Ήδη οι Πυθαγόρειοι τον 6ο αιώνα π.Χ. ταύτιζαν αριθμητικές σχέσεις και αναλογίες με τη φυσική πραγματικότητα, αλλά και με τη μουσική αρμονία του «κόσμου» (χρησιμοποίησαν τον όρο για την ουράνια τάξη στην οποία πίστευαν).
Αν η ιστορία του Τρίτου Ράιχ έχει αποτελέσει ένα από τα πιο γνωστά θέματα στο οποίου έχουν αφιερωθεί εκατοντάδες αξιομνημόνευτων έργων από σοβαρούς μελετητές, η Δημοκρατία της Βαϊμάρης, ο τελευταίος χρόνος του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου και η πτώση του τείχους του Βερολίνου αποτελούν το θέμα ή το ιστορικό πλαίσιο πολλών από τα πιο αξιόλογα λογοτεχνικά έργα που έχουν εκδοθεί τα τελευταία χρόνια. Τα αίτια και οι συνθήκες που οδήγησαν στην άνοδο του ναζισμού, η αντιμετώπιση της ήττας και το σοκ της επανόδου έπειτα από τόσα χρόνια σε μια ενωμένη Γερμανία είναι αυτά που αποδεικνύεται πως γοητεύουν περισσότερο κοινό και συγγραφείς.
Αλάτι
Το χαμόγελό του είχε ευγενική λεπτότητα μοναδική. Ήταν πανεύκολο, φώτιζε το χώρο και μετά από δυο τρία δευτερόλεπτα κατέληγε με τη ματιά του στραμμένη λοξά, σχεδόν ντροπαλά προς τα κάτω. Ήταν κυριολεκτικό χαμόγελο που ήθελες να το ακολουθήσεις όπου και να πήγαινε. Για κάποιους ήταν αφοπλιστικό. Τους προκαλούσε αμηχανία και δεν ήξεραν πώς να αντιδράσουν. Το θεωρούσαν αδυναμία, τυπική έλλειψη σθένους που χαρακτηρίζει διανοούμενους και κουλτουριάρηδες. Ίσως και λίγο χαζομάρα ανάμεικτη με ταλέντο για εξαπάτηση. Άλλοι εκνευρίζονταν. Κοτζάμ καθηγητής, από γνωστή οικογένεια να γελάει έτσι χωρίς λόγο, σα χάνος;
Για μένα το χαμόγελό του ήταν μεταδοτικό.
«Η απολογία ενός εξελικτικού βιολόγου», θα μπορούσε να είναι επίσης ο τίτλος αυτού του σημειώματος. Το γράφω παραμονές της Μεγάλης Εβδομάδας έτοιμος για το ετήσιο ταξίδι στο χωριό που γεννήθηκα, μεγάλωσα, έμαθα τα πρώτα μου γράμματα και δεν έλειψε Μεγάλη Εβδομάδα, από τα 7 μου χρόνια μέχρι που έφυγα από το νησί για το Πανεπιστήμιο, που να μην ήμουν στο ψαλτήρι της ταπεινής εκκλησιάς του. Σκοπός του ταξιδιού: να ψάλω στην ίδια εκκλησία τους Νυμφίους και τα Άγια Πάθη. Ποιος; Εγώ που έχω δηλώσει δημοσίως ότι είμαι αγνωστικιστής.
Μια ηθική ανάγνωση του «πολιτικού» Σεφέρη θα μπορούσε να έχει αφετηρία όχι τις διασταυρώσεις του με τις ιστορικές περιπέτειες του 20ού αιώνα, αλλά τις διανοητικές καταβολές και τις σημάνσεις της αγάπης και της δικαιοσύνης στο έργο του. Οι δύο αυτές θεμελιώδεις έννοιες, δυσκολοπρόφερτες στην ποίηση (δικαιοσύνη) ή φθαρμένες από την κατάχρηση (αγάπη), απαντούν με μεγάλη συχνότητα στο ποιητικό και δοκιμιακό έργο του Σεφέρη. Ποιο είναι όμως το περιεχόμενο που τους αποδίδει, δεδομένης της τεράστιας σημασιολογικής τους εξακτίνωσης στην αρχαία ελληνική, βιβλική, χριστιανική και νεότερη παράδοση;
Δημοκρατία, λαϊκισμός και ποινικό δίκαιο. Εκδήλωση στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (αμφιθέατρο Άλκης Αργυριάδης). Συμμετείχαν: Antony Duff, Sandra Marshall, Κωνσταντίνος Γ. Παπαγεωργίου, Δημήτρης Κιούπης, Τόνια Τζανετάκη, Βασιλική Χρήστου. 24 Απριλίου 2023
Το πρόβλημα της εργαλειοποίησης και της κατάχρησης του ποινικού δικαίου από την εκάστοτε εξουσία δεν είναι καινοφανές – πολύ περισσότερο μάλιστα αυτό ισχύει αν η εξουσία ασκείται με λαϊκιστικό τρόπο. Αξιοποιώντας την άγνοια, αντιδραστικά αισθήματα, τον φόβο, τον θυμό και την επιθυμία άμεσων και «απλών» λύσεων (όπως αυτές που μαρτυρούν οι εκκλήσεις για όλο και βαρύτερες ποινές), ο λαϊκιστής διαστρεβλώνει το ποινικό δίκαιο και το στρέφει εναντίον εγγυητικών θεσμών, τους οποίους μέμφεται ως «ελιτίστικα βαρίδια» στην ικανοποίηση του λαϊκού αισθήματος. Στις σελίδες που ακολουθούν έχει γίνει προσπάθεια σύνοψης των απόψεων για το θέμα που ακούστηκαν σε μια πάρα πολύ δημιουργική ημερίδα.
Υπάρχουν άνθρωποι συντηρητικοί που ειλικρινώς πιστεύουν πως ο τρόπος που αυτοί ζουν είναι ο σωστός, ο ηθικά ενδεδειγμένος. Υπάρχουν άλλοι που δεν το πιστεύουν, αλλά φοβούνται να ζήσουν αλλιώς, αν και κατά βάθος θα το ήθελαν. Έτσι, αυθυποβάλλονται στην ιδέα πως η ζωή τους είναι μια χαρά. Υπάρχουν, τέλος και αυτοί, που, από θάρρος, θρασύτητα ή ικανότητα –εσείς επιλέγετε το χαρακτηρισμό– αποφασίζουν να ζήσουν «χωρίς συμβάσεις» (κάποτε και «πέρα από το νόμο»).