Ρωσία

Η παθιασμένη συζήτηση που διεξάγεται μεταξύ των υπευθύνων χάραξης πολιτικής στη Δύση σχετικά με το πώς θα μπορούσε –και θα έπρεπε– να τερματιστεί ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος γίνεται ολοένα εντονότερη μήνα με το μήνα. Ανεξάρτητα από τη θέση του καθενός σχετικά με τον επιθυμητό και πιθανό τερματισμό του πολέμου μέσω διαπραγματεύσεων, οι δυσκολίες για την επίτευξη ενός τέτοιου στόχου πρέπει να αναγνωριστούν από όλους τους συμμετέχοντες στη συζήτηση. Οι εμπειρίες διαφόρων χωρών με τη νεοϊμπεριαλιστική ανάμειξη της Μόσχας στο εξωτερικό τις τελευταίες τρεις δεκαετίες παρέχουν άφθονη τροφή για σκεπτικισμό.

Συνέντευξη με τον καθηγητή Ιστορίας του Yale, Arne Westad

Πριν λήξει το 2022, ακούσαμε δύο τούρκους υπουργούς, Εξωτερικών και Άμυνας, να δηλώνουν ότι το casus belli δεν αφορά μόνο την επέκταση των χωρικών υδάτων στο Αιγαίο, αλλά και δυτικά και νότια της Κρήτης, γενικώς στα «νησιά». 

Τρεις στρατηγικές για την επίτευξη της ουκρανικής νίκης και αναγέννησης

Έκθεση του Κέντρου Ανατολικοευρωπαϊκών Σπουδών της Στοκχόλμης-Σουηδικό Ινστιτούτο Διεθνών Υποθέσεων.

Astolphe marquis de Custine, La Russie en 1839, Amyot, Paris 1843, τέσσερις τόμοι, 1.188 σελ.

Το 1839, ο Γάλλος μαρκήσιος Αστόλφ ντε Κιουστίν επισκέφτηκε τη Ρωσία και έγραψε ένα μακρύ οδοιπορικό στο οποίο διατύπωνε τη γνώμη ότι η χώρα είναι «η αιώνια ανατολική τυραννία που μας απειλεί αδιάκοπα». Βιβλίο γενικεύσεων που, όμως, ανατυπώνεται συνεχώς ενώ, ακόμα και σήμερα, ενισχύει τα γενικά στερεότυπα για τον ρωσικό λαό, το βιβλίο του Κιουστίν περιέχει το διαχρονικό αφήγημα της Δύσης για τη Ρωσία. Γιατί πέφτει έξω; [ΤΒJ]

Αγαπημένε Ρώσε φίλε μου

Διάβασα γελώντας δυνατά -και θα μου το επιτρέψεις αυτό- τη βράβευση του επικεφαλής της Ανακριτικής Επιτροπής της Ρωσίας Αλεξάντρ Μπαστρίκιν ως «Νομικού της χρονιάς».

Θα θυμάσαι, φαντάζομαι, τη ρωσική παροιμία «Το τσίρκο έφυγε, μα οι κλόουν έμειναν».

Αγαπημένε Ρώσε φίλε μου,

Είδα με αποτροπιασμό το φόνο του μισθοφόρου Γιεβγκένι Νούζιν με βαριοπούλα από τους άντρες του μισθοφορικού στρατού Βάγκνερ, του επονομαζόμενου «μάγειρα του Κρεμλίνου», Γιεβγκένι Πριγκόζιν.

Συνέντευξη στον Κωνσταντίνο Ηροδότου και τον Ηλία Κανέλλη

Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης, Ιώσηπος Μοισιόδαξ. Οι συντεταγμένες της βαλκανικής σκέψης τον 18ο αιώνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 1985, 397 σελ.

Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης, Νεοελληνικός διαφωτισμός. Οι πολιτικές και κοινωνικές ιδέες, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 1999, 654 σελ.

Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης, Θρησκεία και πολιτική στον ορθόδοξο κόσμο. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο και οι προκλήσεις της νεωτερικότητας, Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη 2021, 256 σελ.

«Η Εκκλησία ήταν όντως θεσμός διά του οποίου η Οθωμανική Αυτοκρατορία εξασφάλιζε τη νομιμοφροσύνη των χριστιανών υπηκόων, αλλά η Εκκλησία δεν ήταν μόνο αυτό. Η Εκκλησία ήταν κυρίως θρησκευτικός θεσμός, τον οποίο απασχολούσε η διάσωση του χριστιανικού ποιμνίου και της πίστης. Ο ρόλος της Εκκλησίας υπήρξε απολύτως κρίσιμος για την επιβίωση του γένους. Άρα η Εκκλησία δεν είναι μόνο θεσμός εξουσίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, Είναι η κιβωτός του γένους και διαδραμάτισε αυτό το ρόλο». Ποιος ήταν ο σκοπός της; «Να παραμείνει ο λαός χριστιανικός. Για να παραμείνουν χριστιανοί πρέπει να διδαχθούν τα ιερά Γράμματα. Άρα χρειάζονται μορφωμένα στελέχη. Η απάντηση πάντα είναι η παιδεία». Ο καθηγητής Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης, μακριά από μύθους, περιγράφει την πολιτισμική γεωγραφία που οδήγησε στην Ελληνική Επανάσταση.

Αγαπημένε μου Ρώσε φίλε

Θυμήθηκα χθες το βράδυ τις συζητήσεις, τα αστεία και τα γέλια που κάναμε, πίνοντας στην κουζίνα σου, σχετικά με τα μαθήματα του Ιστορικού και Διαλεκτικού Υλισμού, του Επιστημονικού Κομμουνισμού και της ιστορίας του Μαρξισμού - Λενινισμού. Θυμήθηκα τα ανέκδοτα που λέγαμε, τα παρατσούκλια που βγάζαμε στους δύσμοιρους εκείνους καθηγητές, οι οποίοι ήταν επιφορτισμένοι με «το βαρύ και δύσκολο καθήκον» να μας γαλουχήσουν στα νάματα της παγκόσμιας επανάστασης. Θα συμφωνήσεις, πιστεύω, πως ήταν διασκεδαστικό, παρά τη μιζέρια της καθημερινότητάς μας στην κοινωνία «του ανεπτυγμένου σοσιαλισμού και ένα βήμα πριν την κομμουνιστική κοινωνία».

Αγαπημένε Ρώσε φίλε μου,

Οκτώ μήνες έχουν ήδη περάσει από τότε που η χώρα σου εισέβαλε με τρόπο βάρβαρο στη γειτονική Ουκρανία. Οκτώ μήνες θανάτου, καταστροφών, γενοκτονίας μιας χώρας που δεν έφταιξε σε τίποτα. Αναρωτιέσαι άραγε τι πήγε στραβά και, αντί για περίπατο και παρέλαση στην λεωφόρο Κρεσάτικ του Κιέβου, η χώρα σου ηττάται στα πεδία των μαχών και βρίσκεται ένα στάδιο κάτω από τη Βόρεια Κορέα ως προς την απομόνωση;