Όμως, εντροπία ενυπάρχει στην κοινωνία και η συνειδητή επιστροφή συνιστά απόπειρα αναστολής της φυσιολογικής πορείας προς τα εμπρός. Συνεπώς, η τυραννία αποτελεί την υπέρβαση και το απώτατο του συντηρητισμού και των δυο άκρων του πολιτικού φάσματος.
Η άλλη πτυχή που οι Ναζί θεμελίωσαν στη σύγχρονη εποχή και υιοθετήθηκε από όλες σχεδόν τις δικτατορίες που ακολούθησαν ήταν η στο έπακρο εκμετάλλευση της ρωμαϊκής διδαχής περί «άρτου και θεαμάτων». Η διαστροφικά ιδιοφυής Λένι Ρίφενσταλ δανείστηκε στοιχεία από τη Γέννηση ενός Έθνους του Ντέιβιντ Γουόρκ Γκρίφιθ και διάνθισε πρώτη τις γιορτές των Ες Ες με κιτς καβαλαραίους Τεύτονες με κάτι κουβάδες στο κεφάλι. Έκτοτε, κάθε δικτάτορας μας μπουχτίζει με τα ανάλογα. Ο Ερντογάν με τους μουστακαλήδες γενίτσαρους, ο Πούτιν με τους Κοζάκους και κάθε λογής ημιάγριο της επικράτειάς του, ο δικός μας ο Παπαδόπουλος με τους μαραθωνομάχους.
Συνθηματικά και υποκριτικά, όμως, κανένας δεν συνόψισε με τέτοια επιτυχία αυτή την περιώνυμη επιστροφή όσο ο Ντόναλντ Τραμπ επινοώντας το MAGA (ακρωνύμιο του Make America Great Again), το οποίο φυσικά και έχει πατεντάρει, οπότε θα μπορούσε να χρεώνει παραχωρώντας τη χρήση του σε κάθε νεόκοπο δικτάτορα, τύραννο, γενικό γραμματέα – πείτε τον όπως θέλετε. Κι αυτό γιατί αποδίδει πλήρως και τελείως τον φανερό ή κρυφό πόθο καθενός εκ των προαναφερθέντων, βάζοντας ο καθένας το όνομα της χώρας του στη θέση του America.
Πάρτε τον Ερντογάν: με την πολιτική του στο εσωτερικό όπου επιχειρεί μια βίαιη επιστροφή στο οθωμανικό μεγαλείο σβήνοντας την κοσμικότητα και αποσαθρώνοντας τους δημοκρατικούς θεσμούς στη γείτονα από κάθε πτυχή της δημόσιας ζωής. Καθόλου τυχαία, τα δύο προαναφερθέντα αποτελούν τις κορυφαίες παρακαταθήκες της κεμαλικής περιόδου που, για την Τουρκία, αποτελεί την πιο προοδευτική περίοδο της ιστορίας τους ως έθνος. Μake Turkey Great Αgain, λοπόν, ενώ ενδόμυχα και υποκριτικά ονειρεύεται Make Turkey Ottoman Again.
Αλλα και στον Πούτιν θα ταίριαζε γάντι το Make Russia Great Again εννοώντας Make Russia Czarist Again.
Ο Ντόναλντ, όμως, ξεπέρασε τον άθλιο εαυτό του με τούτο εδώ. Πρώτα, «κλέβοντας» το "Let's Make America Great Again" του Ρόναλντ Ρέιγκαν στην πρώτη καμπάνια του για πρόεδρος το 1980. Τότε που το Ρεπουμπλικανικό κόμμα είχε ακόμη ιδέες. Τότε που οι ΗΠΑ έβγαιναν από μια εκ των χειρότερων δεκαετιών της ιστορίας τους οικονομικά και κοινωνικά. Τότε υπήρχε ουσία στην επίκληση του μεγαλείου, πρώτον επειδή αυτό είχε όντως απωλεσθεί και, δεύτερον και κυριότερο, η επιστροφή στο μεγαλείο δεν περιελάμβανε την παραμικρή υπόνοια πως θα επιτυγχανόταν με άλλον τρόπο πλην του δημοκρατικού. Ο Τραμπ, όμως, πρώτα αφαίρεσε το προτρεπτικό "let’s" μετατρέποντας το σύνθημα σε μια αυτοδίκαιη και πολυερμηνεύσιμη προστακτική. Και ακόμη περισσότερο, όταν ανέλαβε πρόεδρος ο Τραμπ παρέλαβε μια χώρα με ακμάζουσα οικονομία και με status της μοναδικής υπερδύναμης. Οπότε, γιατί great AGAIN; Η μόνη διαφορά από τότε που λάνσαρε το σύνθημα το 2011 ήταν το χρώμα της επιδερμίδας του τότε προέδρου. Δεν μπορώ να το αποδείξω, αλλά είμαι σχεδόν σίγουρος πως ανομολόγητα ήθελε να πει Make America White Again...
