Από το μπαλκόνι μου βλέπω δύο παρέες νεαρών, 7-8 άτομα στην καθεμία, κυρίως αγοριών (ίσως για πρώτη φορά στα τριάντα δύο χρόνια που μένω σ’ αυτό το σπίτι), να το γλεντούν, ενώ ακούω μια τρίτη στο γήπεδο του μπάσκετ (αυτό είναι καθημερινό), με το οποίο δεν έχω οπτική επαφή. Πριν από ένα μήνα θα ήμουν πολύ ευχαριστημένος να βλέπω και να ακούω το πάρτι που διήρκεσε μέχρι τις έντεκα και κάτι. Σήμερα όμως; Έχω αμφίσημες σκέψεις. Από τη μια σκέφτομαι, μα είναι νεαροί με τόση ενέργεια και τη λίμπιντο στα ουράνια, πώς θα καθίσουν για τόσο καιρό μέσα στο σπίτι; Άραγε πόσα κορωνοπάρτι γίνονται στη χώρα; Η διασπορά του κορωνοϊού, όταν τα παιδιά αυτά θα επιστρέψουν σπίτι τους; Οι μανάδες τους, οι πατεράδες και ιδιαίτερα οι παππούδες τους θα κινδυνεύσουν και γενικότερα όλο το ευρύτερο περιβάλλον τους. Όμως, όταν βλέπεις ηλικιωμένους, ακόμη και άτομα που βρίσκονται στις ευπαθείς ομάδες να μην πειθαρχούν στους υγειονομικούς κανόνες, γίνεσαι επιεικής με τα παιδιά. Παρ’ όλο που η ηθική της ευθύνης είναι γενική. Ίσως πρέπει να γίνει ειδικό πρόγραμμα «επικοινώνησης» των μέτρων στους νέους που πάντα θέλουν να διαφοροποιούνται από την κοινωνία των μεγάλων.
Πρέπει επίσης να λεχθεί ότι δημόσια πρόσωπα, γιατροί και δημοσιογράφοι στα Μέσα προκαλούν σύγχυση όταν, πρόχειρα και δίχως να έχουν μελετήσει και αναζητήσει τα σχετικά τεκμήρια, αμφισβητούν τους κανόνες ή διατείνονται ότι δεν ενημερώθηκαν επαρκώς, όπως χθες το πρωί ένας δημοσιογράφος στην ΕΡΤ 1 – που έλεγε ότι δεν υπήρξε σύσταση να μην ταξιδέψουν οι κάτοικοι των πόλεων στα νησιά και στα χωριά. Την ώρα που ο Σωτήρης Τσιόδρας κάνει επανειλημμένες και καθημερινές δραματικές εκκλήσεις παραμονής στο σπίτι, και όταν δεν κουράζεται να λέει «συμπεριφερθείτε σαν να είστε μολυσμένοι, θεωρήστε τον εαυτό σας μολυσμένο και πράξτε αναλόγως», τι άλλο έπρεπε να ξέρουν για να μην μπουν στα πλοία και να πάνε στα εξοχικά τους;
Όμως, η ηθική της ευθύνης, δηλαδή ότι σκεπτόμαστε τις συνέπειες των λόγων και των πράξεών μας και δρούμε αναλόγως, είναι βασικό στοιχείο της συνύπαρξής μας σε κοινωνία ανθρώπων ή ακόμη σ’ ενιαίο έθνος, αν κάποιοι το προτιμούν. Ασφαλώς επίσης κρίσιμο στοιχείο, όπως λέει ο Νικόλας Σεβαστάκης (αν τον ερμηνεύω σωστά), σε σχέση με τη διατήρηση του δημοκρατικού μας κεκτημένου. Αλλιώς η ανάγκη επιβίωσής μας –που υπερβαίνει την ανευθυνότητα και τη χύμα κοινωνία– θα κάνει υποχρεωτικά τα αυταρχικά μέτρα και τη διολίσθηση σε καθεστώτα άλλου τύπου.
Αλλά ας πάμε σε κάτι πιο άμεσο και συγκεκριμένο. Αν θυμάμαι καλά τη στατιστική, περίπου το 10% του ενεργού πληθυσμού της χώρας εργάζεται στην υγεία. Μεγάλο ποσοστό και παράλληλα κρίσιμος πληθυσμός στην πρώτη γραμμή της μάχηςαπέναντι στην πανδημία. Αν νοσήσει ή μπει σε καραντίνα ένα όλο και μεγαλύτερο μέρος του, ποιο θα είναι το αποτέλεσμα; Ήδη είναι γνωστό από τις περισσότερο πληγείσες χώρες ότι η προφυλακτική καραντίνα των εργαζομένων στην υγεία δεν τηρήθηκε όταν οι ανάγκες έφτασαν στο απόγειο. Γίνεται δηλαδή μια αντίστροφη διαλογή. Άνθρωποι που θα έπρεπε να φυλαχτούν, γίνεται αναγκαίο να παραμείνουν στο πόστο τους με όλες τις πολλαπλές συνέπειες που μπορεί να έχει αυτό. Είναι παιδιά μας, αδέλφια μας, συγγενείς, φίλοι και γείτονες. Ας τους νοιαστούμε για να μας νοιαστούν κι αυτοί αν και όταν τους χρειαστούμε.