Σοβιετική Ένωση

Ιβάν Μπούνιν, Αυτοβιογραφικές Σημειώσεις, μετάφραση από τα ρωσικά: Ευγενία Κριτσέφσκαγια, επίμετρο: Κονσταντίν Παουστόφσκι, Οροπέδιο, Αθήνα 2021, 210 σελ.

Ιβάν Μπούνιν, Μέρες Καταραμένες, Μόσχα 1918 - Οδησσός 1919, μετάφραση από τα ρωσικά: Δημήτρης Β. Τριανταφυλλίδης, Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη 2018, 248 σελ. 

Συνεχίζουμε να παρουσιάζουμε αποσπάσματα ημερολογίων λογοτεχνών που έγραψαν και δημοσίευσαν τις εμπειρίες της διαφυγής τους από τη Ρωσία μετά την επικράτηση των μπολσεβίκων. Σήμερα, ο Ιβάν Μπούνιν.

Αγαπημένε Ρώσε φίλε μου

Σου γράφω ξανά, γιατί βλέπω την πατρίδα σου, τη Ρωσία, να έχει ξεκινήσει το μακρύ ταξίδι μέσα στη νύχτα.

Μαρίνα Τσβετάγιεβα, Γήινα Σημεία. Ημερολόγια1917-1920, μετάφραση από τα ρωσικά, πρόλογος: Ιωάννα Σαββίδου, Ηριδανός, Αθήνα 1993, 218 σελ.

Η ρωσίδα ποιήτρια Μαρίνα Τσβετάγιεβα γεννήθηκε στην Μόσχα το 1892, σε ένα μεγαλοαστικό σπίτι. Ο πατέρας της ήταν καθηγητής Καλών Τεχνών στο Πανεπιστήμιο της Μόσχας. Η μητέρα της, διάσημη πιανίστρια, διανοούμενη, αριστοκρατικής καταγωγής με προγόνους Γερμανούς και Πολωνούς, ήταν δεύτερη σύζυγος του πατέρα της. Πολλά από τα παιδικά της χρόνια τα έζησε στη Γένοβα (λόγω φυματίωσης της μητέρας πήγαν σε θερμά κλίματα). Μετά το θάνατο της μητέρας της, το 1904, πέρασε τα εφηβικά της χρόνια στη Λωζάνη. Το 1908 σπούδασε φιλολογία στη Σορβόνη.

Edith Sollohub, The Russian Countess. Escaping revolutionary Russia, Impress Books Ltd, 2009, 514 σελ.

Η Έντιθ Σολοχιούμπ έγραφε  τις αναμνήσεις της για πολλά χρόνια μετά την απόδρασή της από τη Ρωσία εξ ολοκλήρου στα αγγλικά. Διηγείται εμπειρίες  από την ευτυχισμένη οικογενειακή ζωή στην πατρίδα, τα πάθη, τις πολλές δύσκολες, επικίνδυνες και οδυνηρές περιπέτειες μέχρι να φθάσει στην υπερωρία και στην ελευθερία. Μετά το θάνατό της, το 1965, βρέθηκαν δακτυλόγραφες και χειρόγραφες σελίδες που συγκρότησαν έναν τόμο ο οποίος εκδόθηκε σε επιμέλεια της νύφης της, Βαλερί Σολοχιούμπ, τον Ιούνιο του 2009 – και δεν έχει μεταφραστεί στα ελληνικά.

Θυμάμαι την ελπίδα και την αισιοδοξία που νιώσαμε πολλοί – μετά τους διαδοχικούς θανάτους των υπέργηρων προκατόχων του.

Πατρός Σεργέι Χάκελ, Η αγία Μαρία των Παρισίων, μετάφραση από τα αγγλικά, Νίκη Τσιρώνη, Ακρίτας, β’ έκδ., Αθήνα 2021, 260 σελ. 

Η ιστορία της Μαρίας Σκόμπτσοβα, μιας άθεης Λετονής που δραπέτευσε από τη Σοβιετική Ένωση και, στο Παρίσι, πιστή χριστιανή πλέον, έζησε τη ζωή της θυσιαστικά, για όσους είχαν ανάγκη. Ο θάνατός της στο Άουσβιτς έκλεισε έναν ηθικό κύκλο αφοσίωσης και αφιέρωσης στους άλλους. Γιατί αξίζει η υπόμνηση της παρουσίας της. [ΤΒJ]

Γιεγκόρ Γκαϊντάρ, Η κατάρρευση μιας αυτοκρατορίας. Μαθήματα για τη σύγχρονη Ρωσία, μετάφραση από τα ρωσικά: Δημήτρης Β. Τριανταφυλλίδης, Παπαδόπουλος, Αθήνα 2018, 382 σελ. 

Τα τελευταία τριάντα χρόνια έχει σχηματιστεί μια αρκετά πλούσια δυτική βιβλιογραφία σχετικά με τον Ψυχρό Πόλεμο και τη διάλυση του σοβιετικού συνασπισμού. Οι γνώσεις μας είναι πολύ φτωχότερες για το πώς βιώθηκαν αυτές οι δύο ιστορικές εμπειρίες από τον ίδιο τον σοβιετικό συνασπισμό και τη σημερινή Ρωσία. Όμως, χωρίς αυτή την έσωθεν ανάλυση, κάθε ερμηνεία πάσχει γιατί μας λείπουν τεκμήρια ή γιατί, απλά, οι κυρίαρχες ερμηνείες ούτε επαληθεύονται ούτε διαψεύδονται. (κριτική που δημοσιεύτηκε στο τεύχος 92, Νοέμβριος 2018)