Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι πανίσχυρος. Και δικαιολογημένα. Δεν υπάρχει, ούτε φαίνεται στον ορίζοντα σοβαρή εναλλακτική κυβερνητική πρόταση απέναντί του. Τις τελευταίες μέρες απολαμβάνουμε σκηνές απείρου κάλλους στην Πλεύση Ελευθερίας, βλέπουμε τους Σπαρτιάτες να οδεύουν σούμπιτοι στον εισαγγελέα, παρατηρούμε τον Κασσελάκη να υπονομεύει κάθε παραδοχή για την πομπώδη Αριστερά, ενώ ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ επαναλαμβάνει ως μόνιμη επωδό «ναι, αλλά εμένα με παρακολουθούσανε» με τη γνωστή ντοπιολαλιά του, μετατρέποντας την πολιτική συνθετότητα σε μονοκαλλιέργεια.

Είχα 10 χρόνια να περάσω από την συγκεκριμένη περιοχή. 11 για την ακρίβεια, από τότε που το πρώτο μαγαζί του αδελφού ήταν επί της λεωφόρου Δημοκρατίας, απέναντι σχεδόν από το σταθμό του προαστιακού ΣΚΑ-Αχαρναί. Ήταν λοιπόν το 2012 όταν καθημερινά πηγαινοερχόμουν –συνήθως με τον προαστιακό, κάποτε με το αστικό λεωφορείο– από το Κέντρο στο Μενίδι και πάλι πίσω. Αυτό που είχα παρατηρήσει από τότε ήταν πως, συχνά, είτε από τα Κάτω Πατήσια, όταν επρόκειτο για λεωφορείο, είτε από αλλού, ο προαστιακός ή το αστικό λεωφορείο, γέμιζαν τοξικομανείς, οι οποίοι είχαν πάντα, τον ίδιο προορισμό με μένα: το σταθμό ΣΚΑ-Αχαρναί. Δεν ήταν δύσκολο να μάθω γιατί. Λίγο πιο πάνω από τη στάση υπήρχε στρατόπεδο και λίγο παραπάνω κατοικούσαν μέλη γνωστής κοινωνικής ομάδας, της ίδιας που τρέφει ιδιαίτερη αγάπη στο χαλκό, τα οποία, κινούμενα από φιλάνθρωπα προφανώς συναισθήματα, χορηγούσαν –με το αζημίωτο– στους τοξικομανείς τη δόση τους. Η διαδρομή παρέμενε ίδια, για τον περίπου ένα χρόνο που πηγαινοερχόμουν εγώ στην περιοχή, το νταραβέρι ίδιο, κι όλα καλά και ωραία.

Πέθανε στις 8 Σεπτεμβρίου 2023 ο γάλλος ιστορικός Ζακ Ζυλλιάρ (Jacques Julliard) σε ηλικία 90 ετών. Στοχαστής με μεγάλη εμβέλεια, δρώσα μορφή της πολιτικής ανάλυσης και της δράσης, πολυγραφότατος, γνώρισε από μέσα τη γαλλική Αριστερά στην ποικιλομορφία της, και την ανέταμε στο σημαντικό έργο του, Οι Αριστερές της Γαλλίας (στα ελληνικά, σε μετάφραση Χριστιάνας Σαμαρά, Πόλις, Αθήνα 2015). Ο ίδιος, τα τελευταία χρόνια, δήλωνε απογοητευμένος αριστερός: «Αισθάνομαι ότι ανήκω στην Αριστερά. Αλλά δεν αισθάνομαι πια να εκπροσωπούμαι απὀ αυτούς που μιλάνε στο όνομά της».

Μανόλης Κούμας, Δεκαετία πολέμων. Διλήμματα της ελληνικής διπλωματίας 1940-1949, Παπαδόπουλος, Αθήνα 2022, 392 σελ.

Ποια ήταν τα ζητήματα που απασχολούσαν την εξωτερική πολιτική της Ελλάδας τα χρόνια της δικτατορίας Μεταξά και, κατόπιν, την ταραγμένη δεκαετία του 1940, τη δεκαετία ενός πολέμου και ενός εμφυλίου πολέμου. Ποιοι ήταν οι προσανατολισμοί της χώρας και τι άλλαξαν τα γεγονότα; [ΤΒJ]

Η συζήτηση που άνοιξε τις τελευταίες μέρες δεν είναι καινούργια. Ξεκινάει ουσιαστικά από τη στιγμή που η δυναμική εμφάνιση, τα χρόνια της κρίσης, της εγκληματικής οργάνωσης Χρυσή Αυγή, την οδηγεί στο ελληνικό Κοινοβούλιο.

Αρκετοί είναι οι φίλοι που μπαίνουν στη διαδικασία να συγκρίνουν στάσεις και συμπεριφορές προσώπων και ομάδων με αφορμή το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη, με εκείνες στο Μάτι. Τι λένε τώρα, τι έλεγαν τότε, κ.λπ. κ.λπ.

Δεν είναι η πρώτη φορά που ασχολούμαι· η προηγούμενη ήταν πριν από περίπου ένα χρόνο. Προς τιμήν του τότε, ο δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης, αμέσως μετά την κοινοποίηση της εικόνας του σχολίου, έδωσε εντολή στον αρμόδιο αντιδήμαρχο να πράξει τα δέοντα και να καθαριστεί η στοά. Εν προκειμένω, όμως, δεν είναι θέμα Δήμου. Ή τουλάχιστον, δεν είναι μόνο θέμα Δήμου. Πιθανόν είναι και θέμα Περιφέρειας, δεν το γνωρίζω.

Αυτό που παρατηρεί ακόμη και ο πλέον αδαής διαβάζοντας τα Ευαγγέλια είναι πως ο Χρήστος με μια κατηγορία μόνο αμαρτωλών είναι αυστηρός, πραγματικά αυστηρός. Με τους υποκριτές. Εύκολα συμπονά τους πόρνους, τους μοιχούς, τους φονιάδες ή τους κλέφτες, ενώ ακόμη και τους πλεονέκτες, όπως ήταν οι τελώνες, μπορεί να τοyw συγχωρέσει και να τους αγκαλιάσει. Αυτούς που πραγματικά δεν αντέχει όμως, είναι οι υποκριτές.

«Όλες οι πολιτισμένες ευρωπαϊκές χώρες γιορτάζουν τη λήξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, και μόνο εμείς την έναρξη», λέει κάθε χρόνο ο πολιτισμένος επικριτής του «ελληνικού εξαιρετισμού». Δεν έχει δίκιο.

Άγγελος Α. Παληκίδης, Τέχνη και ιστορική συνείδηση στην Ελλάδα του 19ου αιώνα, Gutenberg, Αθήνα 2021, 443 σελ.

Μια ιδιαίτερα χρήσιμη μελέτη που με τρόπο γόνιμο κατορθώνει να μιλήσει για την ιστορία της τέχνης, την ιδεολογία του νεοσύστατου ελληνικού κράτους όπως αυτή εκφράζεται ή προσπαθεί να εκφραστεί μέσω της τέχνης, επίσημης ή μη, και ταυτόχρονα για την καλλιέργεια της ιστορικής συνείδησης μέσα από την τέχνη κατά τον 19ο αιώνα.