Τεύχος 148

Να. Εδώ είναι. Αυτό το μονοπάτι πήραν.

Δεν είναι αυτό το χώμα που πάτησαν τα πόδια τους. Δεν είναι αυτές οι πέτρες που κατρακύλησαν στο διάβα τους. Δεν είναι αυτή η ξεραμένη κοίτη του χειμάρρου. Αυτό ήταν το αληθινό τους μονοπάτι. Το αληθινό μονοπάτι είναι κάτω από τα σκαλιά, αυτά τα σκαλιά από χρυσαφένια πέτρα που κόλλησαν πάνω στο αληθινό μονοπάτι για να μη χαθεί το ίχνος του, για να μη σβηστεί το αληθινό μονοπάτι.

H Σαρλότ Ντελμπό (Charlotte Delbo) είναι μια ξεχωριστή φωνή της στρατοπεδικής λογοτεχνίας. Η τριλογία της, Το Άουσβιτς και το μετά (Auschwitz et après), δημοσιευμένο τη δεκαετία του 1970 στις περίφημες  εκδόσεις που ιδρύθηκαν στo Παρίσι της Κατοχής, τις éditions de Minuit, είναι ένα πολύ ιδιαίτερο έργο αυτής της λογοτεχνίας. Ανήκει στις πρώιμες φωνές που εγκαινίασαν έναν δραστικό λόγο στη γαλλική γραμματεία γι’ αυτά τα ζητήματα. Έγραψε αμέσως μετά την επιστροφή της, όπως ο Robert Antelme κι ο David Rousset, αλλά τα έκλεισε σ’ ένα συρτάρι και τα εξέδωσε πολύ αργότερα. Ως γυναίκα συγγραφέας, εστιάζοντας στο βίωμα το δικό της αλλά και των συντροφισσών της, όσων έφυγαν με την ίδια αποστολή, έδωσε τη διάσταση της γυναικείας εμπειρίας τόσο στο στρατόπεδο όσο και στην κατοπινή ζωή με μοναδικό τρόπo.^[1]

100 χρόνια από το θάνατο του Ερνστ Τσίλλερ – που ξεχάστηκαν

Εκατό χρόνια πέρασαν από το θάνατο του σάξονα αρχιτέκτονα Ερνστ Τσίλλερ. Ποιος δεν τον ξέρει, αλήθεια, τουλάχιστον κατ’ όνομα; Τον μετανάστη εκείνο «ξένο» που έφτασε στην Αθήνα το 1861, είδε, έμεινε, δημιούργησε και κυριάρχησε, παρέμεινε ταπεινός, συχνά βασανισμένος, ταλαιπωρημένος από τα «ελληνικά πράγματα», όπως ανέκαθεν λέγονταν εκείνα που δεν πρέπει να λέγονται.

Ναπολέων (Napoleon). Έγχρωμο ιστορικό δράμα παραγωγής 2023, σε σκηνοθεσία Ridley Scott. Σενάριο: David Scarpa. Παίζουν: Joaquin Phoenix, Vanessa Kirby, Tahar Rahim, Rupert Everett. Παραγωγή: Apple Studios, Scott Free Productions. Διάρκεια: 157’

Μια ταινία που δεν καταφέρνει να εξηγήσει στους θεατές γιατί ο Ναπολέων ήταν Μέγας έχει αποτύχει – και δεν τη σώζουν ούτε οι σταρ ούτε ο τεράστιος προϋπολογισμός. Από εκεί και πέρα, βέβαια, ο Ρίντλεϊ Σκοτ, o σκηνοθέτης της, είχε χρόνο και άνεση να κάνει πάρα πολλά ιστορικά λάθη. [ΤΒJ]

Άννα Δαμιανίδη, Δυο καλοκαίρια και μισό φθινόπωρο. Μυθιστόρημα, Μεταίχμιο, Αθήνα 2023, 484 σελ.

Τέσσερις φίλες και συμμαθήτριες, διαφορετικές μεταξύ τους αλλά με παρόμοιες ανησυχίες, μεγαλώνουν. Χρόνος, η εποχή της χούντας. Τόπος, η Αθήνα. Κοινωνική ομάδα, παιδιά μεσοαστών και μικροαστών.

Όταν η Χαμάς αναθεώρησε το καταστατικό της, το 2017, αξιοποίησε τις αφηγήσεις της παγκόσμιας Αριστεράς – με εντυπωσιακή αποτελεσματικότητα. Tεύχος 148

Ξεφυλλίζοντας το ταπεινό τομίδιο του Καζαμία 1871, έπεσα στο ποίημα ενός δεκαοχτάχρονου για το μέγιστο μνημείο των Αθηνών. Το στιχούργημα συνδέεται με τη σημερινή επικαιρότητα αλλά δεν επιβιώνει καλλιτεχνικά. Η γλώσσα, οι επαναλήψεις και η διαδοχή των στίχων το υποβαθμίζουν, διατηρεί όμως κάτι από την αύρα της μακρινής εκείνης εποχής. Το όνομα του φερέλπιδος ποιητή έχει ιδιαίτερη σημασία. Ο Σπυρίδων Π. Λάμπρος (1851-1919) αντιπροσωπεύει, κατά έναν τρόπο, την πνευματική και πολιτική ζωή της Ελλάδας τα πρώτα εκατό χρόνια του ελεύθερου βίου της.

O νέος γύρος της βίας των γηπέδων δεν εξέπληξε όσους κατανοούν τα πράγματα. Ο χουλιγκανισμός είναι ισχυρή κοινωνική τάση και θα ήταν παράλογο να μην εκδηλώνεται και στα ομαδικά αθλήματα, με πρώτο το ποδόσφαιρο.