Σύνδεση συνδρομητών

Ζακ Ζυλλιάρ (1933-2023): ένας απογοητευμένος αριστερός

Παρασκευή, 08 Σεπτεμβρίου 2023 13:38
Ο Ζακ Ζυλλιάρ.
Matthieu Riegler
Ο Ζακ Ζυλλιάρ.

Πέθανε στις 8 Σεπτεμβρίου 2023 ο γάλλος ιστορικός Ζακ Ζυλλιάρ (Jacques Julliard) σε ηλικία 90 ετών. Στοχαστής με μεγάλη εμβέλεια, δρώσα μορφή της πολιτικής ανάλυσης και της δράσης, πολυγραφότατος, γνώρισε από μέσα τη γαλλική Αριστερά στην ποικιλομορφία της, και την ανέταμε στο σημαντικό έργο του, Οι Αριστερές της Γαλλίας (στα ελληνικά, σε μετάφραση Χριστιάνας Σαμαρά, Πόλις, Αθήνα 2015). Ο ίδιος, τα τελευταία χρόνια, δήλωνε απογοητευμένος αριστερός: «Αισθάνομαι ότι ανήκω στην Αριστερά. Αλλά δεν αισθάνομαι πια να εκπροσωπούμαι απὀ αυτούς που μιλάνε στο όνομά της».

Ο Ζακ Ζυλλιάρ (γενν. 1933) υπήρξε ιστορικός, δοκιμιογράφος και δημοσιογράφος.  Συνδικαλιστής επί πολλά έτη, ερευνητής στο CRS, πανεπιστημιακός, δίδαξε ιστορία στο Ινστιτούτο Πολιτικών Επιστημών στο Παρίσι, καθώς και στη Σορβόννη. Συνδέθηκε από νωρίς με το περιοδικό Esprit και συνοδοιπόρησε με κινήματα των καθολικών της Αριστεράς. Αρθρογράφος στον Νοuvel  Observateur επί 32 χρόνια, συνέχισε να γράφει στο Marianne (έγραφε το editorial, ώς το θάνατό του) αλλά και στη Figaro. Στα ελληνικά κυκλοφορεί ακόμα το βιβλίο του, Σιμόν Βέιλ (μετάφραση: Τεύκρος Μιχαηλίδης, Πόλις, Αθήνα 2016).

Αριστερός που στην πορεία της ζωής του είδε κριτικά την Αριστερά, απορρίπτοντας όχι μόνο τα καθεστώτα στο όνομά της αλλά και τη ρητορική και τα συνθήματά της, εμφανίστηκε συχνά με πολεμικά επιχειρήματα εναντίον της. Συγκρούστηκε, επίσης, με πολλούς γάλλους διανοούμενους, που αυτοπροσδιορίστηκαν ως αριστεροί. Ο Δημήτρης Δημητράκος έχει σημειώσει ότι στον Ζακ Ζυλιάρ ανήκει ο αφορισμός «που ορίζει τον αντιαμερικανισμό ως τον "σοσιαλισμό των ηλιθίων"». Επίσης, εναντιώθηκε συστηματικά στο ιδεολογικό ρεύμα της Αριστεράς που, προκειμένου να υποστηρίξει το περιχαρακωμένο στην ταυτότητα Ισλάμ, εγκατέλειψε την ιδέα της εκκοσμίκευσης, βαφτίζοντας π.χ. την αντίθεση στην μπούργκα (που συμβολίζει την υποταγή της γυναίκας στον ανδροκρατούμενο κόσμο που επιβεβαιώνει η θρησκεία) «ισλαμοφοβία».  

Μέχρι το τέλος της ζωής του Ζυλλιάρ, όπως σημειώνει ο Γρηγόρης Γρηγορίου, «δεν είχε ελαττωθεί στο ελάχιστο η κριτική ματιά του για την πολιτική και την πνευματική επικαιρότητα. Αρθρογραφούσε και έγραφε βιβλία. Κλεισμένος στο γραφείο του από το πρωί, εργαζόταν κάτω από τα πορτρέτα της Σιμόν Βέιλ και της Χάννα Άρεντ. Δήλωνε αριστερός και χριστιανός – ή, ακριβέστερα, καθολικός της Αριστεράς, και αυτοαποκαλούνταν "προυντονικός". Το 2017, στο βιβλίο του L’ésprit du people, είχε γράψει: είμαι ψυχολογικά αγνωστικιστής, διανοητικά λογοκεντρικός και πνευματικά χριστιανός». 

(με στοιχεία από ανάρτηση του Γιώργου Γρηγορίου κι από το άρθρο του Δημήτρη Δημητράκου «Ο "σοσιαλισμός των ηλιθίων"», Το Βήμα,  24/11/2008.)

Προσθήκη σχολίου

Όλα τα πεδία είναι υποχρεωτικά. Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.