Ο Σύνδεσμος Αραβικών Κρατών και οι κυβερνήσεις της Γαλλίας και της Βρετανίας έχουν δηλώσει ότι η Χαμάς δεν πρέπει να έχει θέση σε ένα μελλοντικό παλαιστινιακό κράτος. Αυτό είναι ιδιαίτερα θετικό. Όλοι θα προτιμούσαμε να έχουμε ωραίο καιρό. Ωστόσο, δεν πρέπει να ζητείται από τους Ισραηλινούς να αποδεχθούν ευχολόγια και συμφωνίες στα χαρτιά μήπως και τερματιστεί η εξουσία της Χαμάς στη Γάζα. Η Χαμάς βρίσκεται στην εξουσία στη Γάζα από το 2007. Έχει εγκαθιδρύσει μια μίνι δικτατορία, έχει συντρίψει τους πολιτικούς της αντιπάλους, έχει διεξαγάγει αρκετούς μικρούς πολέμους και συχνές επιθέσεις εναντίον του Ισραήλ και έχει συγκροτήσει ένοπλες ομάδες που μπορούν να συγκριθούν με τα ναζιστικά SS. Φούντωσε και διέστρεψε τις συνειδήσεις των νέων με τον θρησκευτικό φανατισμό, με το μίσος για τους Εβραίους και με την εξύμνηση της τρομοκρατίας. Κατασκεύασε το πλέον εκτεταμένο υπόγειο οχυρό στη σύγχρονη στρατιωτική ιστορία. Η επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023 ήταν το χειρότερο κεφάλαιο σε έναν μακροχρόνιο θρησκευτικό πόλεμο που διεξάγει εναντίον του Ισραήλ από το 1988.
Η Χαμάς έχει δύο ιδεολογικές αφετηρίες: Η πρώτη είναι η ισλαμιστική ερμηνεία της θρησκείας του Ισραήλ, όπως εκφράζεται στα γραπτά του Χατζ Αμίν αλ-Χουσεΐνι και της Μουσουλμανικής Αδελφότητας των δεκαετιών του 1930 και του 1940. Η δεύτερη είναι η συνταύτιση αυτού του θρησκευτικού μίσους με την ιδεολογία του ναζιστικού αντισημιτισμού και ρατσισμού όσο κρατούσε η συνεργασία των ισλαμιστών με το ναζιστικό καθεστώς κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και ενώ συντελούνταν το Ολοκαύτωμα. Η σύζευξη αυτών των δύο αντιδραστικών παραδόσεων είναι εμφανής στο ακόμη μη αναθεωρημένο και ακόμη δεσμευτικό Καταστατικό της Χαμάς του 1988. Η Γάζα είναι μια μικροσκοπική πολιτική οντότητα σε σύγκριση με τη ναζιστική Γερμανία, αλλά το τέλος του Β' Παγκόσμιου Πολέμου προσφέρει πολύτιμα διδάγματα για το μέλλον μετά τη Χαμάς. Ως ιστορικός της σύγχρονης γερμανικής ιστορίας, συμπεριλαμβανομένης της εποχής του ναζισμού και του Ολοκαυτώματος, υπενθυμίζω στους αναγνώστες του Books’ Journal τα εξής:
Η επικράτηση της δημοκρατίας στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας και το τέλος του ναζισμού ως σημαντικού πολιτικού παράγοντα τόσο στη Δυτική όσο και στην Ανατολική Γερμανία περιλάμβαναν δύο βασικές προϋποθέσεις. Πρώτον, η στρατιωτική νίκη –και όχι οι διαπραγματεύσεις ή οι διπλωματικές συμφωνίες– έθεσε τέλος στον ναζισμό. Οι γερμανικές στρατιές καταστράφηκαν και το ναζιστικό καθεστώς παραδόθηκε. Δεύτερον, από το 1945 έως το 1949 δεν υφίστατο γερμανική κυβέρνηση σε εθνικό επίπεδο. Αντ’ αυτής, με διαφορετικούς στόχους, οι δυτικές δημοκρατίες και η Σοβιετική Ένωση κατέλαβαν τη Γερμανία. Συνέλαβαν και οδήγησαν σε δίκη τους ηγέτες των ναζί, καθαίρεσαν χιλιάδες αξιωματούχους, υποστήριξαν αντιναζιστές πολιτικούς ηγέτες και δημοσιογράφους και προώθησαν την απο-ναζιστικοποίηση της γερμανικής πολιτικής και κοινωνίας. Οι αστοχίες και οι συνέχειες είναι επίσης γνωστές, αλλά το βασικό ζήτημα είναι ότι υπήρχε μια μαζική συμμαχική πολιτική και στρατιωτική ισχύς, η οποία εμπόδιζε κάθε προσπάθεια των αμετανόητων ναζιστών να επιστρέψουν στην εξουσία.
Το γεγονός ότι η Χαμάς διεξάγει πόλεμο εναντίον του Ισραήλ επί σχεδόν τέσσερις δεκαετίες και ότι βρισκόταν στην εξουσία στη Γάζα πριν από την εισβολή του Ισραήλ το 2023 για δεκαέξι χρόνια υποχρεώνει τη σύγκριση με τη μεταπολεμική ιστορία της Γερμανίας. Η προθυμία τόσων πολλών χωρών να υποστηρίξουν ένα παλαιστινιακό κράτος τώρα, δηλαδή πριν από την ήττα της Χαμάς, δείχνει ότι δεν έχουν αφομοιώσει τα διδάγματα από την επιτυχία των συμμαχικών δυνάμεων στη Γερμανία και την Ευρώπη μετά το 1945. Χωρίς τη νίκη και την κατοχή των Συμμάχων δεν θα είχε συμβεί τίποτα καλύτερο.
Σήμερα, οι προφορικές δηλώσεις ότι η Χαμάς δεν πρέπει να κυβερνά τη Γάζα, χωρίς την ισραηλινή νίκη και την επακόλουθη κατοχή, είναι κενές νοήματος για δύο λόγους. Πρώτον, το Ισραήλ δεν θα εναποθέσει πλέον την ασφάλειά του στα χέρια άλλων χωρών που απέτυχαν όλα αυτά τα χρόνια να εμποδίσουν ή να αποδυναμώσουν τη Χαμάς. Επιπλέον, καμία άλλη χώρα δεν είναι πιθανό να ζητήσει από τους στρατιώτες της να διακινδυνεύσουν τη ζωή τους για να καταπολεμήσουν την αναβίωση της Χαμάς. Οι Ισραηλινοί έχουν πικρή εμπειρία με τον ΟΗΕ τόσο στη Γάζα όσο και στο Λίβανο, όταν αυτός απέτυχε να αποτρέψει τις επιθέσεις εναντίον των πολιτών του. Δεύτερον, η αποτροπή της αναβίωσης της Χαμάς προϋποθέτει τη στρατιωτική της ήττα, συμπεριλαμβανομένης της πλήρους καταστροφής του τεράστιου υπόγειου οχυρού της, και στη συνέχεια μια κατοχή που είναι πρόθυμη και ικανή να χρησιμοποιήσει στρατιωτική ισχύ για να αποτρέψει την αναβίωση της Χαμάς. Οι προτάσεις για τη μεταμόρφωση και την ανοικοδόμηση της Γάζας μετά τη Χαμάς είναι, φυσικά, αναγκαίες, αλλά δεν μπορούν να εφαρμοστούν χωρίς την εξάλειψη της Χαμάς ως πολιτικού και στρατιωτικού παράγοντα στη Γάζα.
Αυτός ο τρομερός πόλεμος με τα τεράστια δεινά που προκάλεσε θα μπορούσε να είχε τελειώσει οποιαδήποτε στιγμή μετά τις 7 Οκτωβρίου 2023, αν οι ηγέτες της Χαμάς είχαν παραδοθεί, είχαν απελευθερώσει τους ομήρους και, όπως έκανε ο Γιάσερ Αραφάτ στη Βηρυτό το 1982, συμφωνούσαν να αυτοεξοριστούν. Ωστόσο, αντί να ασκηθεί πίεση στη Χαμάς να πράξει ακριβώς αυτό, μεγάλο μέρος της παγκόσμιας κοινής γνώμης κατηγορεί το Ισραήλ. Τώρα, η έκκληση για ένα παλαιστινιακό κράτος πριν από την ήττα της Χαμάς οδηγεί τη Χαμάς να πιστεύει ότι η πολιτική της στρατηγική αποδίδει και ότι, επομένως, πρέπει να συνεχίσει να πολεμά και να παρατείνει έναν πόλεμο για τον οποίο αυτή, και μόνο αυτή, φέρει την κύρια ευθύνη.
Η απο-ριζοσπαστικοποίηση και η αποστρατιωτικοποίηση της Γάζας, στην οποία η Χαμάς κυριαρχούσε για τόσα χρόνια, είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για να υπάρξει, κάποια στιγμή στο μέλλον, μια πολιτική οντότητα στη Γάζα που θα είναι πρόθυμη να απομακρυνθεί από τον εξτρεμισμό των προηγούμενων δεκαετιών. Μετά τις 7 Οκτωβρίου, το Ισραήλ δεν πρόκειται να εμπιστευτεί τις άλλες χώρες για να επιφέρει αυτή την αλλαγή· ειδικά εκείνες που πίεζαν το Ισραήλ κατά το μεγαλύτερο μέρος των τελευταίων δύο ετών να τερματίσει τον πόλεμο για την εξουδετέρωση της Χαμάς. Το αποτέλεσμα της πρόσφατης παρότρυνσης για τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους θα ήταν να παραμείνει η Χαμάς άθικτη και ικανή να καταστρέψει εκ νέου τις προοπτικές για ειρήνη. Η περίφημη «λύση των δύο κρατών» παραμένει ένας επιθυμητός στόχος, αλλά μόνο αφού προηγουμένως το Ισραήλ έχει κερδίσει μια στρατιωτική νίκη επί της Χαμάς, του κράματος ισλαμικού θρησκευτικού φανατισμού και των επιπτώσεων του ναζισμού που προκάλεσαν αυτόν τον πόλεμο.
Το σχέδιο που υποστηρίζουν οι ΗΠΑ για μια Γάζα μετά τη Χαμάς αξίζει να μελετηθεί. Ενσωματώνει το επιχείρημα αυτού του κειμένου σχετικά με την αποστρατιωτικοποίηση της Χαμάς. Προσφέρει αμνηστία σε όσους εγκαταλείψουν την προσπάθεια καταστροφής του Ισραήλ και παρέχει πολύ περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με την πορεία προς μια ειρηνική Γάζα, αναδεικνύει το ρόλο της Αιγύπτου, της Ιορδανίας και άλλων αραβικών κρατών της περιοχής και δίνει ελπίδα στους πολίτες της, μια τελική πορεία προς μια –ακόμη ακαθόριστη– μορφή παλαιστινιακής αυτοδιοίκησης, αλλά με τρόπους που θα είναι συμβατοί με την ασφάλεια του Ισραήλ. Όπως καθιστά σαφές η πρόταση, η απο-ριζοσπαστικοποίηση και η εξάλειψη της Χαμάς ως πολιτικού παράγοντα στο μέλλον είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για ένα καλύτερο μέλλον.
