Το πρώτο καλό κόκκινο κρασί που ήπιαμε νέοι ήταν βέβαια το Νάουσα Μπουτάρη, τότε, στα χρόνια του 1970. Η προσφορά του στο χώρο του κρασιού στην Ελλάδα, ανεκτίμητη. Στο βιβλίο του Εξήντα χρόνια τρύγος..., γραμμένο σε συνεργασία με τη Μαρία Μαυρικάκη (Πατάκη 2020), αφηγείται όλη τη συναρπαστική πορεία από την καθοριστική μαθητεία στην οικογενειακή επιχείρηση που ίδρυσε ο παππούς μέχρι την ίδρυση της δικής του πια εταιρείας, με το όνομα που αγαπούσε ο ίδιος περισσότερο να τον αποκαλούν, Κυρ-Γιάννη. Αλλά και την προσωπική του πορεία, και τη στράτευσή του σε υποθέσεις που πίστεψε, και στα κοινά..
Η Θεσσαλονίκη ευτύχησε να τον έχει δήμαρχο για δύο θητείες, σε κρίσιμα χρόνια από πολλές απόψεις, οικονομικές, πολιτικές και ιδεολογικές, από το 2010 ώς το 2019. Η ανάδυση της μνήμης του Ολοκαυτώματος στην "Ιερουσαλήμ των Βαλκανίων", την πόλη που οι απώλειες της εβραϊκής κοινότητας από την εξόντωση των μελών της ανέρχονται στο 96%, χρωστά πάρα πολλά στην προσωπικότητα και τη δράση του Γιάννη Μπουτάρη. Πρώτη φορά έσπασε ουσιαστικά η σιωπή από επίσημα χείλη για το τραύμα αυτό, που δεν είναι μόνο εβραϊκό, είναι τραύμα της ίδιας της πόλης. Αλησμόνητη η ομιλία του στα εγκαίνια του Μνημείου για την καταστροφή του εβραϊκού νεκροταφείου το 1942 με συνεργασία του τότε δωσίλογου Δήμου (εγκαίνια μνημείου στον υπαίθριο χώρο του ΑΠΘ, 2014).
Τον Μάρτιο του 2013 έγινε η πρώτη πορεία Μνήμης από το Μνημείο Ολοκαυτώματος στην πλατεία Ελευθερίας ώς τον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό. Πρώτη φορά αναδεικνυόταν σε μνημονική επέτειο η αναχώρηση του πρώτου συρμού για το Άουσβιτς (15/3/1943). Η πορεία έγινε θεσμός, εγγράφηκε στη συνείδηση των πολιτών. Τον Μάρτιο του 2019 είχα την τύχη να περπατήσω σ' αυτήν την πορεία και να τον ακούσω στην τελευταία του ομιλία ως δημάρχου σ’ αυτήν την επέτειο.
Όλα τα σχέδιά του δεν ευοδώθηκαν, όπως αυτά για την μετατροπή της πλατείας Ελευθερίας σε πλατεία μνήμης. Συνάντησαν σθεναρές αντιστάσεις από μεγάλη μερίδα που αντιμαχόταν πάντα τις ιδέες του. Δυστυχώς δεν είδε ούτε την εκπλήρωση του πιο μεγαλεπήβολου σχεδίου, αυτού της ανέγερσης Μουσείου Ολοκαυτώματος στην πόλη, που έχει ανακοινωθεί εδώ και μία δεκαετία και είναι ακόμη στα σπάργανα. Το υπό ίδρυση Μουσείο δεν έμεινε μόνο χωρίς Πρόεδρο, αλλά και χωρίς την ακτινοβολία μιας μεγάλης προσωπικότητας που αγκάλιασε την ιδέα από την αρχή. Του ανθρώπου που άνοιξε το δρόμο της παραδοχής του παρελθόντος, οραματιζόμενος πάντα το μέλλον. Η μνήμη της παρουσίας των Εβραίων στην πολυπολιτισμική Θεσσαλονίκη, αλλά και της εξόντωσής τους, και της μεταπολεμικής σιωπής για το μερίδιο ευθύνης της τοπικής κοινωνίας είναι άρρηκτα δεμένες με τον λόγο και τη δράση του Γιάννη Μπουτάρη.
10 Νοεμβρίου 2024
