Σύνδεση συνδρομητών

O μύθος του Ορφέα και η πανδημία

Τρίτη, 13 Απριλίου 2021 12:16
 Emil Neide, Ορφέας και Ευρυδίκη, λάδι σε καμβά, 150.2 x 109.2 εκ.
Ιδιωτική συλλογή
Emil Neide, Ορφέας και Ευρυδίκη, λάδι σε καμβά, 150.2 x 109.2 εκ.

Ο Ορφέας ήταν μαθητής του θεού της μουσικής, Απόλλωνα, και από εκείνον έμαθε να παίζει τόσο όμορφες μελωδίες στη λύρα του, έτσι ώστε να μαγεύει ακόμα και τα άγρια ζώα του δάσους. Συμμετείχε στην Αργοναυτική Εκστρατεία και με το παίξιμο της λύρας του βοήθησε τους Αργοναύτες να περάσουν άθικτοι από τις Σειρήνες. Με το τέλος της εκστρατείας, ο Ορφέας επέστρεψε στην πατρίδα του, την Πιερία. Μια μέρα, κάνοντας βόλτα στο δάσος, συνάντησε τη νύμφη Ευρυδίκη, την ερωτεύτηκε και τελικά την παντρεύτηκε. Η ευτυχία τους όμως δεν κράτησε για πολύ. Ένα φίδι δάγκωσε την Ευρυδίκη που πέθανε, αφήνοντας τον Ορφέα απαρηγόρητο.

Ο νέος περνούσε τις μέρες του παίζοντας θλιμμένες μελωδίες με τη λύρα του. Τόσο λυπητερή ήταν η μουσική του ώστε συγκίνησε ακόμη και τους θεούς, οι οποίοι αποφάσισαν να του δώσουν την άδεια να πάει στον Άδη και να ξαναδεί την αγαπημένη του. Ο νεαρός μουσικός με τη «θαυματουργή» μουσική του μάγεψε τον Κέρβερο, τον φύλακα του Άδη, ενώ συγκίνησε ακόμη και τον σκληρό Πλούτωνα, θεό του Κάτω Κόσμου. Ο Πλούτων μάλιστα επέτρεψε στον Ορφέα να πάρει πίσω την Ευρυδίκη και, μαζί, να επιστρέψουν στη γη, υπό τον όρο όμως κατά τη διαδρομή να μην κοιτάξει πίσω να τη δει ούτε μια φορά. Ο Ορφέας αποδέχτηκε τον όρο, όμως στο δρόμο, λίγο πριν βγει στο φως του ήλιου, κατακλύστηκε από αμφιβολία μήπως οι θεοί τον εξαπάτησαν. Έρμαιο της αγωνίας του, ο Ορφέας στράφηκε τελικά για να αντικρίσει την αγαπημένη του για να διαπιστώσει ότι, όντως, η γυναίκα του τον ακολουθεί. Ήταν όμως πλέον αργά. Με τη φευγαλέα του ματιά προς τη σύζυγό του την καταδίκασε για δεύτερη φορά στο θάνατο. Από τότε τριγυρνούσε το υπόλοιπο της ζωής του στο δάσος παίζοντας θλιμμένες μελωδίες. Άλλες εκδοχές του ίδιου μύθου φέρουν τον Ορφέα να έχει πιο τραγικό τέλος: είτε χτυπήθηκε από τον κεραυνό του Δία είτε κατασπαράχτηκε από τις Μαινάδες.

Η ελληνική κοινωνία –προφανώς και οι λοιπές δυτικού τύπου κοινωνίες– συμπεριφέρονται όπως ο Ορφέας στην υγειονομική κρίση και τον COVID-19: βιάζονται να γυρίσουν να δουν την αγαπημένη τους, να δουν την έξοδο πριν από την έξοδο, να πανηγυρίσουν τη νίκη κατά του Άδη ώστε, στρέφοντας το κεφάλι προς τα πίσω, ενώ δεν έχει φτάσει η στιγμή, η Ευριδίκη να χάνεται ξανά στο βασίλειο του Κάτω Κόσμου.

«Μα δεν είναι δικαιολογημένος ο κόσμος που έχει κουραστεί;», ρωτούν πολλοί, ίσως και με περισσότερη ένταση και συχνότητα από όση θα έπρεπε.

Φυσικά. Όσο δικαιολογημένος ήταν και ο Ορφέας που, τελικά, και το θάρρος του, και το τραγούδι του, και η προσπάθειά του, απέβησαν, σύμφωνα με το μύθο, μάταια.

Όλοι έχουμε κουραστεί, όλοι θέλουμε και χρειαζόμαστε «λίγη κανονικότητα πίσω». Αλλά ας έχουμε το νου μας· αν γυρίσουμε πίσω, μπορεί αντί για τα αγαπημένα πρόσωπα που μας στέρησαν οι υγειονομικοί και άλλοι περιορισμοί λόγω της πανδημίας να αντικρίσουμε τελικά το πρόσωπο του Άδη. Κι αυτό, θα είναι τελεσίδικο.

Προσθήκη σχολίου

Όλα τα πεδία είναι υποχρεωτικά. Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.