Τεύχος 130

Όταν ο Σεφέρης αισθανόταν την ανάγκη να αποσυρθεί από τη διπλωματική υπηρεσία, έλεγε συχνά ότι επιθυμούσε να ασχοληθεί με «το μερίδιο του Θεού». Γιατί όμως η συνταξιοδότηση ενός διπλωμάτη να αφορά το Θεό; Πού ακριβώς έχει ο Θεός μερίδιο και γιατί ο ποιητής ήθελε να ασχοληθεί με αυτό; Και το μερίδιο που δεν είναι του Θεού, τίνος είναι άραγε; (Ανακοίνωση στο Ε’ Συμπόσιο Σεφέρη, Αγία Νάπα, Κύπρος, Νοέμβριος 2021, δημοσιεύτηκε στο τεύχος 130 του Books' Journal)

Αντρέι Κούρκοφ, Γκρίζες μέλισσες. Μυθιστόρημα,  μετάφραση από τα ρωσικά: Δημήτρης Τριανταφυλλίδης, Καστανιώτη, Αθήνα 2022, 432 σελ.

Υπάρχει μια χώρα με μεγάλη καρδιά, όπου όλο κάτι χαλάει. Και ευτυχώς, υπάρχουν λέξεις που την αφηγούνται. Ο ουκρανός συγγραφέας Αντρέι Κούρκοφ περιπλανιέται στη χώρα του ακολουθώντας τα βήματα ενός μελισσοκόμου – ο οποίος ξέρει ότι την άνοιξη πρέπει να βοσκήσουν μακριά από τις βόμβες. Θα αποχαιρετήσει λοιπόν τον μοναδικό του γείτονα, τον παλιό του συμμαθητή-εχθρό, θα αφήσει το ξυπνητήρι του ξεκούρδιστο και θα περιπλανηθεί στην έξω «μεγάλη γη»…

Παναγιώτης Μαντζούφας, Καλή νομοθέτηση και Κράτος Δικαίου. Πολυνομία, κακονομία και μη εφαρμογή των νόμων, Ευρασία, Αθήνα 2018, 294 σελ.

Υπάρχουν ερωτήματα που προκαλούν τους συνταγματολόγους γιατί δοκιμάζουν τις πιο ισχυρές τους διαισθήσεις: πώς μπορεί, για παράδειγμα, ένας νόμος να μην είναι καλός ή ορθός από τη στιγμή που ψηφίζεται από τους αντιπροσώπους μας και εκφράζει τη λαϊκή βούληση; Ποια η σχέση που διατηρεί η διαδικασία με την ουσία της νομοθετικής πρωτοβουλίας; Ποια είναι τα όρια της αυτονομίας του Κοινοβουλίου;

Θανάσης Γιοχάλας - Ζωή Βαΐου, Η Αθήνα τον 19ο αιώνα. Εικόνες μιας οδοιπορίας μέσω του Τύπου, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2021,  448 σελ.

Πώς μπορείς να μιλήσεις για την Αθήνα, τον 19ο αιώνα, μέχρι τα πρώτα χρόνια του 20ού, τον  «αιώνα-διπρόσωπο Ιανό»;  Τι ερωτήματα μπορεί κάποιος σήμερα να θέσει αναφορικά με την πολεοδομία της, τους δρόμους της, τα οδόσημά της, τα στέκια, τους ανθρώπους που την  κατοικούσαν και την περπατούσαν, τις συλλογικές νοοτροπίες, τις ατομικές συνήθειες, τους τρόπους, τα πάθη τους και τους πόθους τους;

Βισουάβα Σιμπόρσκα, Η ζωή εδώ και τώρα, μετάφραση από τα πολωνικά: Μπεάτα Ζουλκιέβιτς, Καστανιώτη, Αθήνα 2021, 248 σελ

Η Μπεάτα Ζουλκιέβιτς λατρεύει την πολωνή ποιήτρια Βισουάβα Σιμπόρσκα, που ανθολόγησε και μετέφερε στα ελληνικά σε μια μοναδική συλλογή – ενδεικτική βαθιάς σχέσης με το ποιητικό πρωτότυπο και προσήλωσης στην ιδιαιτερότητά του. [ΤΒJ]

S.O.S. Πεντάγωνο Καλεί Μόσχα (Dr. Strangelove). Ασπρόμαυρη αγγλοαμερικανική παραγωγή, 1964, σε σκηνοθεσία Στάνλεϊ Κιούμπρικ. Σενάριο: Stanley Kubrick, Terry Southern, Peter George βασισμένο στο βιβλίο Red Alert του Peter George. Παίζουν: Peter Sellers, George C. Scott, Sterling Hayden, Keenan Wynn, Slim Pickens, Tracy Reed. Παραγωγή: Hawk Films - Stanley Kubrick, διανομή: Columbia Pictures. Διάρκεια: 94’. Στην πλατφόρμα Netflix.

 Γυρισμένη στον απόηχο της πυρηνικής κρίσης της Κούβας του 1962, η ταινία του Στάνλεϊ Κιούμπρικ Dr. Strangelove, μαύρη κωμωδία με τη συμμετοχή του Πίτερ Σέλερς, δείχνει την παράνοια των πυρηνικών εξοπλισμών, την τεράστια σημασία του αστάθμητου ανθρώπινου παράγοντα που μας βολεύει να αγνοούμε και την ευκολία με την οποία η ανθρωπότητα μπορεί να παραπατήσει στον πυρηνικό όλεθρο, τον χειροποίητο Άδη, από τον οποίο δεν υπάρχει επιστροφή. Και είναι μεν μια εφιαλτική κωμωδία, όμως το μήνυμα είναι καθαρό, ηχηρό και παραμένει τραγικά επίκαιρο όλον αυτό τον καιρό που μεσολάβησε —και ιδιαίτερα σήμερα.

Χρήστος Παπανίκος, Στιγμές επικαιρότητας. Σκίτσα-γελοιογραφίες 2019-2021, Mίνωας, Αθήνα 2021, 148 σελ.

Το γελοιογραφικό έργο του Χρήστου Παπανίκου διαδόθηκε με επιτυχία κυρίως μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ο γελοιογράφος έρχεται να συνεχίσει τη σημαίνουσα τάση της σύγχρονης ελληνικής γελοιογραφίας να βάζει στο στόχαστρό της κυρίως πρωταγωνιστές και πρακτικές της ριζοσπαστικής και λαϊκιστικής ακρότητας που πρωτοέκαναν τη δυναμική –και προσωρινά κυρίαρχη (2010-15)– εμφάνισή τους τα χρόνια της οικονομικής κρίσης. Με έμφαση στη λεπτομέρεια, με οξύ και πνευματώδη σαρκασμό, ο Παπανίκος είναι σήμερα ανάμεσα στους πιο παρεμβατικούς πολιτικούς γελοιογράφους. Στο βιβλίο του ανθολογεί τις βινιέτες που δημοσίευσε μετά την ήττα του ΣΥΡΙΖΑ και, ιδίως, μετά την πανδημία του κορωνοϊού. [TBJ]  

Ο Κέδρος ήταν δημιούργημα της Νανάς (Σταματίου) Καλλιανέση, από την Κύμη της Εύβοιας, και του συζύγου της, Νίκου Καλλιανέση, από τη Μεσσηνία, αξιωματικού του Πολεμικού Ναυτικού. Τον ίδρυσαν το 1954 και η πρώτη έδρα των εκδόσεων ήταν κάπου στην οδό Ευριπίδου. Αργότερα μεταφέρθηκαν στην οδό Πανεπιστημίου 44, στο βάθος της Στοάς, δίπλα από τον Μουσικό Οίκο Νάκας. Η Νανά και ο Νίκος Καλλιανέσης είχαν διωχθεί για τις πολιτικές τους αντιλήψεις και για τη συμμετοχή τους στην Εθνική Αντίσταση.

Από τους Δημήτρη Τριανταφύλλου, Παναγιώτη Τσάκωνα, Κώστα Υφαντή, Ευάνθη Χατζηβασιλείου

Παιδί προσφύγων από τη Μικρασία, ο Θεόδωρος Κουλουμπής γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη στις 14 Ιουνίου 1935. Ο πατέρας του, αξιωματικός του πυροβολικού, πολέμησε στην Αλβανία και έπεσε στη μάχη της Κρήτης το 1941. Μεγαλώνει με τη μητέρα του και τον αδελφό του στις συνθήκες της κατοχικής και μετακατοχικής Ελλάδας και φοιτά με υποτροφία στο Κολλέγιο Αθηνών. Το 1952 μεταναστεύει για σπουδές στις ΗΠΑ. Ολοκληρώνει τις προπτυχιακές και μεταπτυχιακές του σπουδές στο Πανεπιστήμιο Connecticut (BA και ΜΑ στην Πολιτική Επιστήμη) και τις διδακτορικές του σπουδές (PhD) στις Διεθνείς Σχέσεις στο American University (1964).

Εδώ και καιρό, το site του London Review of Books (https://www.lrb.co.uk/?) δημοσιεύει τα κείμενα με τον αριθμό των λέξεών τους.