Αναστάσιος Πεπονής

Άκουσα ότι η εκπομπή ανασκοπήσεως των συζητήσεων της Βουλής του μακρινού 1994 δεν συμπεριέλαβε τη συζήτηση για την ίδρυση του ΑΣΕΠ, για την καθιέρωση του νόμου 2190, στις παρουσιάσεις των κοινοβουλευτικών συζητήσεων που επέλεξε. Υποπτεύομαι το λόγο: δεν ήταν τόσο δημοφιλής πρωτοβουλία ο νόμος 2190, διότι, όπως ελέχθη, πήγε «κόντρα στην πολιτική πρακτική και στην κοινωνική προσδοκία». Κι αυτό τον κάνει ακόμα πιο σημαντικό και εξηγεί, με το πείσμα όσων συνέχισαν να τον υποστηρίζουν και να τον βελτιώνουν, γιατί ο Αναστάσιος Πεπονής ήταν ένας σημαντικός πολιτικός, γιατί το έργο του, το ΑΣΕΠ, επέζησε της δικής του βιολογικής παρουσίας και, ενώ στην αρχή συναγωνιζόμεθα πώς θα το παρακάμψουμε, τώρα συναγωνιζόμεθα για το πώς θα το ενισχύσουμε.

Γνώρισα προσωπικά τον Αναστάση Πεπονή και συνεργάστηκα στενά μαζί του την περίοδο 1986-1989, κατά την οποία υπήρξα καταρχάς υπεύθυνος του τομέα Ενεργειακής Πολιτικής και Πολιτικής Περιβάλλοντος του Οικονομικού Γραφείου του Πρωθυπουργού (1986-1987) και στη συνέχεια γενικός γραμματέας Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας με υπουργό τον Πεπονή (1988-1989). Αλλά και μετά τις εκλογές του 1989, όταν επέστρεψα στον ιδιωτικό τομέα ως ενεργειακός εμπειρογνώμονας σε διεθνείς οργανισμούς, σε προγράμματα και έργα, κρατήσαμε μία, ιδιαίτερα τιμητική για μένα, στενή και φιλική σχέση, τουλάχιστον για μια ακόμα δεκαετία, στη διάρκεια της οποίας είχαμε πολλές, ουσιαστικές και συναρπαστικές συζητήσεις, κυρίως για εθνικά και διεθνή ενεργειακά θέματα.

Αναστάσης Ι. Πεπονής, Προσωπική μαρτυρία, Κέδρος, Αθήνα 1970, 203 σελ.

Αναστάσης Πεπονής, 1961-1981: τα γεγονότα και τα πρόσωπα, Α. Α. Λιβάνη, Αθήνα 2002, 463 σελ.

Η περίπτωση του Πεπονή είναι σημαντική επειδή, ενώ αφορά μεν έναν κορυφαίο πολιτικό, δεν είναι μοναχική: αντανακλά τις εμπειρίες και την πορεία πολλών ακόμη ανθρώπων της γενιάς του, οι οποίοι συγκροτήθηκαν πολιτικά μέσα στην Κατοχή και άφησαν έντονο αποτύπωμα στην ελληνική ιστορία. Κείμενο που περιλήφθηκε στον αφιέρωμα του Books' Journal για τον Αναστάσιο Πεπονή, τχ. 139. Φεβρουάριος 2023

Κείμενο που περιλήφθηκε στον αφιέρωμα του Books' Journal για τον Αναστάσιο Πεπονή, τχ. 139. Φεβρουάριος 2023

Ο δικηγόρος και πολιτικός Αναστάσιος Πεπονής υπήρξε ηγετικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος και πολλές φορές υπουργός. Δυο ήταν, κατά την άποψή μου, τα σημαντικότερα επιτεύγματα της υπουργικής του σταδιοδρομίας. Το πρώτο, με την ιδιότητά του ως υπουργός Προεδρίας, ήταν η ίδρυση του ΑΣΕΠ με τον «νόμο Πεπονή» 2190/94 για την αντικειμενική επιλογή των δημοσίων υπαλλήλων, που αποτελεί ορόσημο για την αξιοκρατία στη μεταπολιτευτική Ελλάδα, αλλά και τη συνεπακόλουθη «απελευθέρωση» των βουλευτών από τη βασανιστική ταλαιπωρία και ομηρία του ρουσφετιού. Θα ήθελα εδώ να τονίσω ότι ο Αναστάσιος Πεπονής, λίγους μήνες μετά την ψήφιση του νόμου, δεν δίστασε να παραιτηθεί από υπουργός Προεδρίας –ένα από τα κορυφαία τότε υπουργεία– για να στηρίξει το μεταρρυθμιστικό του εγχείρημα, διαμαρτυρόμενος για τη συνεχή υπονόμευση της αξιοπιστίας του νέου συστήματος προσλήψεων.

Ο Αναστάσιος Πεπονής είναι μια προσωπικότητα της πολιτικής που, ως στέλεχος κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ, έπαιξε σημαντικό ρόλο στον εκσυγχρονισμό του ελληνικού κράτους χάρη στη δημιουργία του ΑΣΕΠ και στην ενεργειακή θωράκιση της Ελλάδας. Αναγνωρίζοντας την προσφορά του και επιδιώκοντας να διευρυνθεί η αναγνώριση της αξίας του έργου του, ιδίως στη συγκυρία κατά την οποία μπορεί ακόμα και εκλογικά συνθήματα να ακουστούν που θα υπόσχονται τη διεύρυνση του πελατειακού κράτους, το Books' Journal (τχ. 139, Φεβρουάριος 2023) δημοσίευσε μεγάλο αφιέρωμα για την πολιτική του ταυτότητα, τα πιστεύω του, την πολιτική του δράση. Το αφιέρωμα, τμηματικά, θα δημοσιευτεί και ηλεκτρονικά τις επόμενες ημέρες. Πρώτο κείμενο, η συνεργασία του Κώστα Μποτόπουλου.

Οι απόψεις του Αναστάση Πεπονή και του κριτικού Αλέξ. Αργυρίου

Ο Ρόδης Ρούφος και ο έργω εκσυγχρονιστής πολιτικός Αναστάσης Πεπονής (1924-2011) γνωρίστηκαν τα δύσκολα χρόνια της κατοχής στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Η κατοχική θητεία κατά τα φοιτητικά θρανία υπήρξε ολιγόμηνη. Από τον Οκτώβριο του 1942 έως τον Απρίλιο του 1943. Η φιλία τους, όμως, που ξεκίνησε εκείνη την εποχή και σφυρηλατήθηκε μέσα από τις κοινές αγωνίες και τα όνειρα της γενιάς τους –δηλαδή τους αγώνες, τις θυσίες αλλά και τις ήττες και τις απογοητεύσεις στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, του εμφυλίου, της μετεμφυλιακής περιόδου και, στο τέλος, της δικτατορίας των συνταγματαρχών– κράτησε ώς το τέλος, δηλαδή ώς τον πρόωρο, δυστυχώς, θάνατο του Ρούφου, το 1972.