Τεύχος 158
Εμφάνιση άρθρων Books' Journal βάσει ετικέταςΝίκος Φωκάς: Το όλον από την απώλεια
Τον πρωτοσυνάντησα τον Νίκο Φωκά –νεκρό χρόνια– ένα Σάββατο, Ψυχοσάββατο, του 1985:
Από τα σύννεφα ώς το σπίτι
Αντί σχολίου, ένωσα με μια τυχαία (και απολύτως αυθαίρετη) μονοκοντυλιά κάποια μικρά ποιήματα του Νίκου Φωκά και μια μετάφρασή του ποιήματος του Ρόμπερτ Φροστ – και έφτιαξα μια ιστορία.
Νίκος Φωκάς: Συνομιλούσε με κάτι ευρύτερο
Οφείλω τη γνωριμία μου με την ποίηση του Νίκου Φωκά στον φίλο ποιητή Σάκη Σερέφα που, στα 29 μου χρόνια, το 1999, μου δάνεισε τα περισσότερα ώς τότε βιβλία του, λέγοντάς μου κάτι σαν «κοίτα αυτόν τον ποιητή, τι κάνει με την ποίηση, και δες πόσο ξεχωριστό και διαφορετικό είναι το κάθε του βιβλίο…».
Αλληλογραφία αρχιτεκτόνων στην Αθήνα του 19ου αιώνα
Ερνστ Τσίλλερ - Θεόφιλος Χάνσεν, Αλληλογραφία 1859-1890. Η ανέγερση της Σιναίας Ακαδημίας και άλλες ιστορίες, εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια: Μαριλένας Ζ. Κασιμάτη, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2024, 708 σελ.
Η «Αλληλογραφία» Χάνσεν - Τσίλερ, σε μετάφραση και επιμέλεια της Μαριλένας Κασιμάτη, που εκδίδεται για πρώτη φορά στα ελληνικά, αποτελεί ένα πολύτιμο τεκμήριο που μας δίνει τη δυνατότητα να παρακολουθήσουμε βήμα προς βήμα τη δημιουργία και ανάπτυξη της σχέσης μαθητείας των δύο δημιουργών, που στη συνέχεια δέθηκαν με ακατάλυτους δεσμούς φιλίας οι οποίοι σφυρηλατήθηκαν στα σπουδαία έργα των Αθηνών.
Νίκος Φωκάς: Όρια της συγκίνησης, όρια της συνείδησης, όρια της λογοτεχνίας
Μια στοχαστική συγκίνηση: αυτό το μέγιστο μού δωρίζει η ποίηση του Νίκου Φωκά, όταν συμβεί η σύντηξη των οριζόντων της συγκίνησης, της συνείδησης και της λογοτεχνίας – με τις γνωστές ή άγνωστες, ακόμη, συνέπειες.
Η πρόσληψη της ομορφιάς
Μια ανάγνωση του Πιανίστα, του Ρομάν Πολάνσκι
Σε έναν κόσμο τραχύ και ερεβώδη, η πρόσληψη της ομορφιάς ισοδυναμεί με μια ονειροπόληση. Μια ταραχή που αγγίζει, έστω και για λίγο, τη μελαγχολική επιφάνεια της πραγματικότητας, εναποθέτοντας εκεί την άπειρη φαντασιακή της δύναμη. Μέσα σε αυτή την απεραντοσύνη, μέσα στο βάθος αυτής της επαφής, σταθμίζεται υπόκωφα ο απόηχος της μελαγχολίας μας, αποβάλλοντας ανάλαφρα την καθοριστικότητά του.
Νεοελληνική ταυτότητα και Ορθοδοξία
Κονσταντίν Λεόντιεφ, Οδυσσέας Πολυχρονιάδης. Αναμνήσεις ενός Έλληνα από το Ζαγόρι, μετάφραση από τα ρωσικά: Γιώργος Σ. Δημητρακόπουλος, Αρμός, Αθήνα 2024, 2 τόμοι, 759 σελ.
Για πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα, κυκλοφορεί το ιστορικό μυθιστόρημα του ρώσου στοχαστή και συγγραφέα Κονσταντίν Λεόντιεφ (1831-1891) για το κουβάρι της νεοελληνικής ψυχής. Ένα πολύτιμο εργαλείο για τις ελληνικές σπουδές με θέμα την ταυτότητα.
Η Ανθρωπόκαινος Εποχή
Νικολάι Σουλτς, Ναυτία της γης, μετάφραση από τα αγγλικά: Κώστας Σπαθαράκης, επίμετρο: Ντίπες Τσακραμπάρτι, Αντίποδες, Αθήνα 2024, 120 σελ.
Έχουμε πάψει να γνωρίζουμε πλήρως από τι εξαρτάται η επιβίωσή μας, ποιο ακραίο καιρικό φαινόμενο ή ποιο εξωτικό παθογόνο ή ποιος απρόβλεπτος ρύπος θα μας απειλήσει σήμερα, αύριο. Η εποχή μας δεν είναι, απλώς, εποχή κατάρρευσης του κλίματος. Η ύπαρξή μας η ίδια επιβαρύνει τον πλανήτη. Τι ποιότητα ζωής όμως, τι ελευθερία και τι δικαιώματα να διεκδικήσεις σε αυτή τη συνθήκη; Ο Μπρούνο Σουλτς θέτει τις προκλήσεις. [ΤΒJ]
Ανδρέας Λεντάκης, παρών
Έφη Σαβουλίδου-Λεντάκη, Ανδρέας Λεντάκης. 25 χρόνια μετά είναι ακόμη εδώ, πρόλογος: Νικόλας Σεβαστάκης, Ίδρυμα Πολιτισμού και Εκπαίδευσης Ανδρέας Λεντάκης, Αθήνα 2022, 208 σελ.
Θέτοντας, με ευρηματικό τρόπο, σειρά από ερωτήματα για την προσωπικότητα του Ανδρέα Λεντάκη, για τον αγωνιστή, τον ιστορικό, τον εθνολόγο, τον ποιητή, τον συγγραφέα, στοχαστή και οραματιστή και ιδίως ως δήμαρχο και βουλευτή, η συγγραφέας του βιβλίου αυτού, μας παραδίδει μια ολοκληρωμένη εργασία/έρευνα που μας εντυπωσιάζει με το σεμνό και γλαφυρό της ύφος αλλά και την επιστημονική τεκμηρίωση και μεθοδολογία.
Το ποιητικό, αλλά και το σύνολο έργο του Νίκου Φωκά (1927-2021), το διακρίνει μια ήρεμη δύναμη. Ποίηση στοχαστική, απαιτητική, δοκιμιακός λόγος ευκρινής κι επιχειρηματολογημένος – η κραυγαλέα έκφραση και το υπερτονισμένο συναίσθημα, οι ατμοί του θυμικού, δεν έχουν θέση εδώ. Για «συγκινησιακά λιτοδίαιτη ποιητική» κάνει λόγο η κριτική. Το δοκίμιο της Λίζυς Τσιριμώκου από το αφιέρωμα του τχ. 158 στον Νίκο Φωκά.