Σύνδεση συνδρομητών

Μαρία Λαϊνά: Η ποίηση ως αγκάλιασμα του εφήμερου

Κυριακή, 23 Μαρτίου 2025 22:33
H Μαρία Λαϊνά φωτογραφημένη από τον Παναγιώτη Ιωαννίδη, στις 18 Δεκεμβρίου 2006.
Παναγιώτης Ιωαννίδης
H Μαρία Λαϊνά φωτογραφημένη από τον Παναγιώτη Ιωαννίδη, στις 18 Δεκεμβρίου 2006.

Η Λαϊνά καλλιέργησε ως γνωστόν επίμονα και εξίσου τη θεατρική γραφή πλάι και μαζί με την ποίηση. Εύλογα, η ποιητική της φωνή προβάλλει σε φυσική σχεδόν συγγένεια με τη σκηνική τέχνη, τα γνωρίσματα ή τους τρόπους του θεάτρου, τα μοτίβα και τις εμμονές του: η εξομολογητική διάθεση λόγου χάρη, η σωματικότητα, η έντεχνη χρήση της σιωπής ή των παύσεων κ.ά.· αλλά κυρίως αυτό, προγραμματικό θα μπορούσαμε να πούμε: η αίσθηση (και η αυτοαντίληψη) της τέχνης όχι ως μάχη με το εφήμερο και το φθαρτό, μα ως αγκάλιασμά τους.

Ο σπουδαίος γάλλος θεατράνθρωπος Αντουάν Βιτέζ ζητούσε να βλέπουμε τη σκηνή σαν μια σελίδα ενός μελλοντικού ποιήματος που θα σβήνεται. Διαβάζω δύο ποιήματα σε πρόζα της Λαϊνά, με θεατρική ατμόσφαιρα και τίτλο, «Σκηνοθετικές οδηγίες» λέγεται το ένα και «Έξοδος» το άλλο, που –στην άλλη όχθη του αφορισμού του Βιτέζ, στη ράμπα δηλαδή της σελίδας πια και όχι στη σελίδα της ράμπας– συνθέτουν δύο απαράμιλλα σκηνικά επεισόδια· καμωμένα θαρρείς για να καθυστερούν, να αναβάλλουν, να απαθανατίζουν το αργοσβήσιμό τους.

 

ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ

Το δωμάτιο κλειστό. Οι κουρτίνες τραβηγμένες ή όχι. Φως / μόλις ή ακόμα. Θ’ αρχίσει τώρα ή ίσως. Εσύ μιλάς ή / κατεβαίνεις. Φοβάσαι ή προσπαθείς. Εξακολουθώντας. / Ο άλλος προφταίνει ή συνηθίζει. / Επιμένει ή / Κομματιάζοντας. Θ’ αρχίσει τώρα ή ίσως.  Η ώρα περνάει ή/ όπως. Το δωμάτιο φουσκώνει. Λεπτοί γκρεμοί σχηματί- / ζονται στο στήθος του. Τα πράγματα περιμένουν ακίνητα / με το ελαφρύ θρόισμα της υπομονής.  Πού και πού / ξαφνικά σπαθίσματα φωτιάς. / Θ’ αρχίσει τώρα ή ίσως.

(από τη συλλογή Σημεία στίξεως, 1979)

Γ΄ ΕΞΟΔΟΣ

Ερασιθάνατη η αγάπη μου· ένα βαθύ, ανατολίτικο χαρακίρι, καμωμένο αργά, όπως παλιά με το καπέλο έκοβαν στον αγέρα μια φέτα φεγγαριού, δείγμα υποταγής στη δυναστεία σου που κράτησε είκοσι δύο μέρες τώρα και τα πουλιά μου προβλέπουν πως θα συνεχιστεί ακόμα για πολύ. Ερασιθάνατη η αγάπη μου, ένας χαιρετισμός πολεμιστή, καμωμένος αργά και περήφανα καθώς ταιριάζει σε μια πράξη θανάτου.

(από τη συλλογή Επέκεινα. Σύνθεση σε τέσσερα μέρη, 1970) 

Προσθήκη σχολίου

Όλα τα πεδία είναι υποχρεωτικά. Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.