
Μαριλένα Κασιμάτη
Ιστορικός τέχνης, πρώην επιμελήτρια της Εθνικής Πινακοθήκης. Βιβλία της: Elf Meister der griechischen Druckgrafik (1995), Συμεών Σαββίδης (2006), Η μάνα και το παιδί στη νεοελληνική χαρακτική (2006), Αναμνήσεις του Ερνστ Τσίλλερ (2020).
Οι κορόνες και το σκήπτρο του βασιλιά Όθωνα
Τα ηγεμονικά εμβλήματα, το στέμμα και το ξίφος του βασιλιά Όθωνα, έκθεση στην αίθουσα Τροπαίων «Ελευθέριος Βενιζέλος» της Βουλής. Διάρκεια: 2024-2073
Από το ανάκτορο που οικοδομήθηκε από Βαυαρούς για τον Όθωνα στην Αθήνα απουσίαζε κάθε ανάμνηση των χρόνων που βασίλεψε στην Ελλάδα. Τώρα πια, τα πολύτιμα έργα της γαλλικής χρυσοχοΐας του 1835, παραγγελία του βασιλιά Λουδοβίκου Α΄της Βαυαρίας, βρήκαν, μετά την εκθρόνιση του Όθωνα το 1862, μόνιμη θέση στο πρώην ανάκτορο. Συγκρατούμε ότι, ακόμη κι αν παραδόθηκαν το 1959 από τον Οίκο των Βαυαρών Βίττελσμπαχ στον βασιλιά Παύλο, δεν εφέροντο ως ιδιοκτησία των Δανών Γκλύξμπουργκ, εντούτοις η οικογένεια τα ιδιοποιήθηκε. Το στέμμα του Όθωνα είχε τοποθετηθεί πάνω στο φέρετρο του βασιλιά Παύλου, τον Μάρτιο του 1964, το ίδιο και στην κηδεία της βασίλισσας Φρειδερίκης τον Φεβρουάριο του 1981. Τα ηγεμονικά εμβλήματα του Όθωνα βρέθηκαν τυχαία το καλοκαίρι του 2023 συσκευασμένα στο Τατόι. Το πέπλο μυστηρίου που τα σκέπαζε δεν υφίσταται πια. Παραχωρήθηκαν από το υπουργείο Πολιτισμού, ενώ στον υπομνηματισμό δεν αναγράφεται η προέλευση των ιστορικών κειμηλίων, όπως είθισται.
Βανδαλισμοί – ελεύθερη έκφραση – λογοκρισία
Το αλλόκοτο και το γκροτέσκο
Η κριτική της Μαριλένας Κασιμάτη για τη «Σαγήνη του αλλόκοτου», την έκθεση που βανδάλισε ο χούλιγκαν βουλευτής της Νίκης, Παπαδόπουλος. [Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην έντυπη έκδοση του Books' Journal, τχ. 161, που κυκλοφόρησε στις 15 Φεβρουαρίου 2025, πολύ πριν τον βανδαλισμό έργων του Χριστόφορου Κατσαδιώτη]
Τα Καπρίτσια του Γκόγια στην Εθνική Πινακοθήκη
Francisco Goya, Los Caprichos. Εθνική Πινακοθήκη. 22/1/2025 – 30/9/2025
Θέλει μεγάλη προσπάθεια να καταστρέψεις, ή καλύτερα να ισοπεδώσεις μια έκθεση Γκόγια. Κι όμως, τα κατάφερε η καλλιτεχνική διευθύντρια Συραγώ Τσιάρα που είχε τη γενική επιμέλεια της έκθεσης Goya, Los Caprichos, συνεπικουρούμενη από την επιμελήτρια Κατερίνα Ταβαντζή. Η έκθεση εγκαινιάστηκε στο υπόγειο της Εθνικής Πινακοθήκης, στις 22/1/2025. [Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην έντυπη έκδοση του Books' Journal, τχ. 161, που κυκλοφόρησε στις 15 Φεβρουαρίου 2025, πολύ πριν την εισβολή στην Εθνική Πινακοθήκη του ακροδεξιού χούλιγκαν βουλευτή και το βανδαλισμό των "αλλόκοτων" ελληνικών πινάκων που συνόδευαν την έκθεση Γκόγια.]
Κωνσταντίνος Βολανάκης, ένας αποτυχημένος!
Κωνσταντίνος Βολανάκης. Ο ζωγράφος της θάλασσας επιστρέφει στον Πειραιά. Έκθεση 52 πινάκων της συλλογής του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη, Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδος, 24 Απριλίου 2024 – 29 Ιουνίου 2024
Το Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδος σε συνεργασία με το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη διοργανώνει έκθεση με έργα του Κωνσταντίνου Βολανάκη. Πρόθεση των εκθετών είναι η παρουσίαση ορισμένων από τα σημαντικότερα έργα του καλλιτέχνη που ανήκουν σε δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές, στο πλαίσιο μιας επανεκτίμησης του έργου του μεγάλου έλληνα θαλασσογράφου – ενός καλλιτέχνη που διέπρεψε στο Μόναχο και δυστύχησε, κατόπιν, όταν επέστρεψε στη χώρα του, όπου πέθανε περιφρονημένος, αποτυχημένος. Γιατί όμως είναι σημαντικός ο Βολανάκης και τι λέει το έργο του στους σύγχρονους Έλληνες; Οι απαντήσεις στο κείμενο που ακολουθεί. [ΤΒJ]
Η μεγάλη τέχνη της εξαπάτησης
Η Κρυφή Γοητεία της Πλαστογραφίας, κατάλογος έκθεσης (ελληνικά - αγγλικά), επιμέλεια: Αλεξάνδρα Γουλάκη-Βουτυρά, Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών ΑΠΘ, Θεσσαλονίκη 2024, 120 σελ.
Fake for Real, A History of Forgery and Falsification, επιμέλεια: Andrea Mork - Tessa Ryan - Julian Hale, Πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, 2η έκδοση, Βρυξέλλες 2024, 204 σελ.
Η πλαστογραφία στην τέχνη είναι εξίσου μεμπτή, όπως και στις άλλες δραστηριότητες της ζωής. Κι όμως. Σπουδαίοι καλλιτέχνες, όπως π.χ. ο Μικελάντζελο, είχαν διαπρέψει ως πλαστογράφοι. Δυο διαφορετικές εκθέσεις στο Τελλόγλειο της Θεσσαλονίκης θέτουν με ιδιαίτερο τρόπο τις πολλές διαστάσεις που έχει η πλαστογραφία στην τέχνη ενώ, επιτέλους με επίσημο και διδακτικό τρόπο, ανακινείται το ζήτημα των πλαστών που φωλιάζουν ακόμα αδιερεύνητα στις αποθήκες των μουσείων μας. [TΒJ]
Κοσμήσας τας Αθήνας
100 χρόνια από το θάνατο του Ερνστ Τσίλλερ – που ξεχάστηκαν
Εκατό χρόνια πέρασαν από το θάνατο του σάξονα αρχιτέκτονα Ερνστ Τσίλλερ. Ποιος δεν τον ξέρει, αλήθεια, τουλάχιστον κατ’ όνομα; Τον μετανάστη εκείνο «ξένο» που έφτασε στην Αθήνα το 1861, είδε, έμεινε, δημιούργησε και κυριάρχησε, παρέμεινε ταπεινός, συχνά βασανισμένος, ταλαιπωρημένος από τα «ελληνικά πράγματα», όπως ανέκαθεν λέγονταν εκείνα που δεν πρέπει να λέγονται.
Εθνική Βιβλιοθήκη: χρονικό μιας προαναγγελθείσης φθοράς
Γιατί δεν με εκπλήσσει καθόλου η κατάρρευση τμήματος της οροφής του αναγνωστηρίου της Εθνικής [Βαλλιάνειου] Βιβλιοθήκης στην Πανεπιστημίου (την οποία φέρνει στη δημοσιότητα ο Νίκος Βατόπουλος στην Καθημερινή, 30/1/2024[1]).
Μια κλοπή, ένας αγοραστής και μια σύμπτωση
Το κλεμμένο σχέδιο απ’ την Πινακοθήκη, ο εκτιμητής που αγοράζει και ο κλέφτης που κυκλοφορεί ελεύθερος