Πέθανε ο ιστορικός τέχνης Στέλιος Λυδάκης, που δίδαξε όσο κανείς τα ευρωπαϊκά

Πέμπτη, 27 Νοεμβρίου 2025 09:09

Φωτογραφία αρχείου - blod.gr

Ο Στέλιος Λυδάκης.

Από ανακοίνωση της οικογένειάς του, έγινε γνωστός ο θάνατος του Στέλιου Λυδάκη, ιστορικού τέχνης και καθηγητή ώς το 2000 του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ήταν ένα φτωχόπαιδο από την ορεινή Κρήτη που κατάφερε να κάνει διδακτορικό στην Κολωνία με θέμα «Το ελληνικό τοπίο στην ευρωπαϊκή ζωγραφική», πήρε για δύο χρόνια υποτροφία Alexander von Humboldt και το 1972 εξέδωσε στα γερμανικά την Ιστορία της Νεοελληνικής Ζωγραφικής κατά τον 19ο αιώνα –με χορηγία της Thyssen Stiftung (respect)–, έργο πρωτοποριακό για πολλά χρόνια, σε ένα χώρο με ελάχιστα, ανεπεξέργαστα αρχεία. Η Ιστορία του, το 1977, μεταφράστηκε στα ελληνικά και εκδόθηκε σε τέσσερις τόμους από τις εκδόσεις Μέλισσα.

Λοιδορήθηκε από την «προοδευτικούρα» επειδή έγραφε κριτικές εκθέσεων σε εφημερίδες επί χούντας! Γερή πένα, πάντως, είχε. Σε ό,τι έγραψε! Κρίμα για όσους τον δίκασαν τόσο αυστηρά, έναν σεμνό άνθρωπο, που όμως αγαπήθηκε από τους φυσικούς του. Φυσικά, υπήρχαν και έντονοι ανταγωνισμοί στο Τμήμα, πού δεν υπάρχουν άλλωστε!

Υπήρξε μέλος του ΔΣ της Εθνικής Πινακοθήκης, θα θυμάμαι πάντα τη συνδρομή του στο πρόγραμμα εμπλουτισμού των συλλογών του μουσείου.

Είχε απίθανες γνώσεις σε όλους τους τομείς της ευρωπαϊκής τέχνης, τις οποίες μοίραζε απλόχερα και δεν είχε καθόλου πολιτικά κωλύματα.

Δίδαξε όσο κανείς τα ευρωπαϊκά, μετά ορφάνεψε αρκετά η εποχή!

Τα πιο γνωστά έργα του, εκτός της Ιστορίας στην οποία αναφέρθηκα πριν: "Η εικονογραφία του μνημείου του Λυσικράτους", Αρχαιολογικό Δελτίο 21 (1966), σ. 163-183· Λεξικό των Ελλήνων ζωγράφων και χαρακτών, 1976. Νεοελληνική γλυπτική, ιστορία, τυπολογία, λεξικό γλυπτών, 1981. Τα γλυπτά του Α΄ Νεκροταφείου Αθηνών, 1981. Οι Έλληνες ναΐφ ζωγράφοι, 1987. Κωνσταντίνος Βολανάκης, 1997. Ανδρέας Γεωργιάδης, 1999. Δημοσίευσε ακόμα πλήθος άρθρων σε εφημερίδες και περιοδικά και πολλές μονογραφίες καλλιτεχνών.

Μαριλένα Κασιμάτη

Ιστορικός τέχνης, πρώην επιμελήτρια της Εθνικής Πινακοθήκης. Βιβλία της: Elf Meister der griechischen Druckgrafik (1995), Συμεών Σαββίδης (2006), Η μάνα και το παιδί στη νεοελληνική χαρακτική (2006), Αναμνήσεις του Ερνστ Τσίλλερ (2020).