Σύνδεση συνδρομητών

Γιάννης Μιγάδης (1926-2017): ο τελευταίος μαθητής του Κωνσταντίνου Παρθένη

Δευτέρα, 23 Ιανουαρίου 2017 11:39
O Γιάννης Μιγάδης.
Αρχείο Γιώργου Ζεβελάκη
O Γιάννης Μιγάδης.

Ζωγράφος, σκηνογράφος και ενδυματολόγος, ο Γιάννης Μιγάδης πέθανε σε ηλικία 90 ετών. Ήταν ο τελευταίος εν ζωή μαθητής του Κωνσταντίνου Παρθένη. Στη συνέχεια, παρουσιάζουμε την πρώτη κριτική που γράφτηκε για την πρώτη του έκθεση από τον Μανόλη Χατζηδάκη και τις απόψεις του καλλιτέχνη, όπως καταγράφηκαν σε συνέντευξή του στα Νέα, το 1974 – εν όψει μιας σημαντικής έκθεσής του, που εγκαινιάστηκε στην γκαλερί Ώρα του Ασαντούρ Μπαχαριάν τον Απρίλιο εκείνης της χρονιάς. Το υλικό αντλήθηκε από το αρχείο του Γιώργου Ζεβελάκη.

Ο Γιάννης Μιγάδης είχε γεννηθεί στο Ηράκλειο. Σπούδασε ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών με καθηγητή τον Κωνσταντίνο Παρθένη από το 1945 έως το 1951. Μετά έφυγε με υποτροφία στο Παρίσι όπου σπούδασε σκηνογραφία και ενδυματολογία στη Σχολή Ecole des Arts Decoratifs. Παρουσίασε έργα του σε ομαδικές και ατομικές εκθέσεις από το 1953 ενώ παράλληλα εργάσθηκε στο Εθνικό θέατρο, το Κ.Θ.Β.Ε. το ελεύθερο θέατρο καθώς στον ελληνικό και ξένο κινηματογράφο ως σκηνογράφος και ενδυματολόγος. Ασχολήθηκε επίσης με εικονογραφήσεις βιβλίων, ημερολογίων, και περιοδικών, ενώ άρθρα του έχουν δημοσιευθεί σε λογοτεχνικά και καλλιτεχνικά περιοδικά.

Υπήρξε μέλος του Καλλιτεχνικού Επιμελητηρίου και του Διεθνούς Κέντρου Θεάτρου. Έργα του βρίσκονται στην Εθνική Πινακοθήκη Αθηνών, στην Πινακοθήκη Πιερίδη, στο Μουσείο Βορρέ και σε άλλες δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το 1998 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών για την καλλιτεχνική προσφορά, από την "Ένωση Θεατρικών Συγγραφέων", το Θεατρικό Μουσείο, τη Λέσχη "Κνωσσός" των εν Αθήναις Ηρακλειωτών ενώ το 2007 τιμήθηκε με το Βραβείο «Νίκος Καζαντζάκης» από τον Δήμο Ηρακλείου.

 

 

Η πρώτη κριτική στην πρώτη του έκθεση: Ο Μανόλης Χατζηδάκης για τον Γιάννη Μιγάδη

Ενδεικτική είναι η προτίμησή του για την τέμπερα που την χειρίζεται με άνεση∙ την ελαιογραφία δεν την αγαπά. Τα παλιότερα έργα του δείχνουν τον δρόμο που ακολούθησε, τις τεχνοτροπίες που τον έθελξαν, τις νεανικότερες αναζητήσεις. Όλα έχουν εν τούτοις ένα σταθερό προσανατολισμό προς τα ελληνικά πράγματα και τις τεχνοτροπίες που τις εξέφρασαν γνησιότερα. Μια σταθερή και συνεχώς εντεινόμενη αίσθηση του χρώματος μια λυρικότερη διάθεση στο κύτταγμα του κόσμου εκδηλώνονται προοδευτικά. Οι αρετές αυτές δεν λείπουν από στα έργα που τείνουν στη σχηματοποίηση, όπως στο υποβλητικό εσωτερικό με τις μεγάλες επίπεδες χρωματικές επιφάνειες , όσο και στις πρώτες υδατογραφίες με τους διάχυτους τόνους.

Στα τελευταία έργα έχει ξεπεράσει τις λαϊκίζουσες τάσεις για να αποδώσει μια πιο άμεση και λεπταίσθητη δόνηση της ευαισθησίας του από τα ταπεινά πράγματα, μια καρέκλα σε μια γωνιά μιας ηρακλειώτικης αυλής με τις γλάστρες, ένα εξοχικό μαγαζάκι. Ίσως θα πρέπει να υποδείξουμε την απαλλαγή του νέου καλλιτέχνη από τη μόνιμη προβολή θεμάτων που έχουμε δει συχνά –ο νέος που κάθεται δίπλα στο τραπέζι, το εσωτερικό του μικροαστικού σπιτιού κ.α.. Όλα δείχνουν ότι έχει αρκετή ατομικότητα ώστε να μπορέσει να προχωρήσει σε εντελώς προσωπική έκφραση. Τα καλύτερα και προσωπικότερα είναι και μερικά του σχέδια με μεστή και χαρακτηριστική γραμμή.  

Εφημερίδα Ελευθερία, 23 Δεκεμβρίου 1953, σ.3.         

 Μιγάδης

Στην γκαλερί Ώρα το 1970. Ο Γιάννης Μιγάδης είναι πάνω δεξιά.

 

Η ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΓΚΑΛΕΡΙ ΩΡΑ ΤΟΝ ΑΠΡΙΛΙΟ ΤΟΥ 1974

Οι απόψεις του ζωγράφου

Η δεύτερη έκθεση του Ηρακλειώτη ζωγράφου στο Πνευματικό Κέντρο της  οδού Ξενοφώντος έγινε τέσσερα χρόνια μετά την πρώτη στον ίδιο χώρο. Παρουσιάστηκαν τριάντα έργα που το παράδοξο περιεχόμενό τους χαρακτηρίζει «ένας ποιητικός βηματισμός και μια ονειροπόληση υπνοβάτου»  είχε διακρίνει ο ομότεχνός του Αλέκος Κοντόπουλος.

Ο Γιάννης Μιγάδης συνόψισε ο ίδιος τα μυστικά της τέχνης του απαντώντας τότε στην ερώτηση του Γιώργου Πηλιχού :

Γ.Π.: Βλέποντας κανείς στους πίνακές σας, αυτές τις παγωμένες στάσεις στα πρόσωπα που διαλέξατε να ζωγραφίσετε, μέσα από παλιές φωτογραφίες, έχει την αίσθηση πως βρίσκεστε σε μια αναζήτηση του χαμένου χρόνου, όπως θα έλεγε ο Προυστ…

Γιάννης Μιγάδης: Είναι κι αυτό λίγο… Μα πάνω απ’ όλα είναι μια έμμεση διαμαρτυρία γι’ αυτό που ήταν το παρελθόν: ένας κόσμος που μας έθρεψε μα συγχρόνως μας τυράννησε και μας ξεγέλασε μας πρόδωσε. Βλέπω ζωντανός πράγματα πεθαμένα, ξεχασμένα και νοιώθω να τα αντιμετωπίζω, απ’ τη θέση που βρίσκομαι σήμερα, μ’ ένα αγχώδη σαρκασμό αλλά και με μια τρυφερότητα μαζί. Κι από την άποψη αυτή, ίσως η ματιά στο παρελθόν να είναι ταυτόχρονα και μια αναζήτηση του χαμένου χρόνου, με την έννοια του Προυστ.

Με βασάνισαν κι εξακολουθούν να με βασανίζουν οι αναμνήσεις-τόσο έντονες- απ’ το παρελθόν απ’ τα παιδικά μου χρόνια. Όλη αυτή η εποχή η ψεύτικη και συγχρόνως τελετουργική που έζησα, όχι μόνο στο οικογενειακό μου περιβάλλον αλλά κι έξω απ’ αυτό, όλη αυτή η γραφικότητα που ήταν και ίσως, εν μέρει, εξακολουθεί να είναι ο μικροαστισμός μας και η απάτη που ήταν στο βάθος όλα αυτά τα πράγματα… Ο διεισδυτικός θεατής ωστόσο, μέσα σ’ αυτά τα ίδια τα έργα θα διακρίνει τον σαρκασμό μου και για πράγματα σημερινά. Κάθε άλλο παρά αποστρέφω το πρόσωπό μου απ’ το παρόν, απ’ το αγχώδες και ταραγμένο σήμερα.

(Από την εφημερίδα Τα Νέα, 2 Φεβρουαρίου 1974)

Μηνα Δημακη Περιπρτεια εξωφ Γ Μιγαδης 1966

Εξώφυλλο του Γιάννη Μιγάδη για την "Περιπέτεια" του Μηνά Δημάκη, 1966.

Μιγαδης Καρυωτακης 1988

Ο Κώστας Καρυωτάκης. Σχέδιο του Γιάννη Μιγάδη.

Μιγαδης Καφενε4ίο0 στην πλατεια Αλεξανδρας Πειραιας Υδατογρ 39Χ55 εκ aa

Γιάννης Μιγάδης, καφενείο στην πλατεία Αλεξάνδρας στον Πειραιά, ακουαρέλλα 39Χ55 εκ.

 

Προσθήκη σχολίου

Όλα τα πεδία είναι υποχρεωτικά. Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.