Ρωσία

Επειδή η Ιστορία γράφεται εκ των κάτω, δηλαδή ως συνισταμένη των επιμέρους περιστατικών μιας εποχής (κι όχι με προκατασκευασμένες, τάχα επιστημονικές, ιδέες), σκόπιμο θα ήταν να ξαναμιλήσομε και για επεισόδια που δέν θεωρούνται τόσο κεντροβαρικά για την Εθνεγερσία. Επεισόδια τοπικώς μέν αποτυχημένα, αλλά με μεγάλη συμβολή στην καθολική επιτυχία της Επανάστασης. Κι ακόμη, επεισόδια που υποδεικνύουν πόσο διεθνικότερες συνιστώσες είχε η Ελληνική Επανάσταση, πολύ πρίν απ’ την εκ των υστέρων ευνοϊκή επέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων. Προτείνω δηλαδή να αναμνησθούμε την τραγική μορφή του Αλεξάνδρου Υψηλάντη, και να αμφισβητήσομε την ενίοτε επικρατούσα περί αυτού αντίληψη, ως ενός ουτοπικού αριστοκράτη. Διότι, όπως αναγνώριζε ο αείμνηστος Κ. Σβολόπουλος (2010, σελ. 85), «η κρίση της ιστορίας, περισσότερο από αυστηρή, υπήρξε σκληρή για τον Αλέξανδρο Υψηλάντη».

Το 2016, πριν ο Μπαράκ Ομπάμα παραδώσει την εξουσία στον Ντόναλντ Τράμπ, γνωρίζοντας τι θα επακολουθήσει, προσπάθησε να μεταφέρει στους Ευρωπαίους (ιδιαίτερα στην γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ) την ευθύνη για τη συνοχή του δυτικού κόσμου. Ακολούθησε η λαίλαπα του Τραμπ: φιλο-πουτινική,  αντιΝΑΤΟϊκή και αντιευρωπαϊκή πολιτική,  απόσυρση και απομονωτισμός των ΗΠΑ, πιρουέτες με τον Κιμ Γιονγκ Ουν, εγκατάλειψη συμμάχων (Κούρδων) στο έλεος των αντιπάλων τους, ευνοϊκή διπλωματία τηλεφωνημάτων με τον Ερντογάν, υπόγειες και ιδιοτελείς οικονομικές διακρατικές σχέσεις, κ.λπ.

Εφιάλτης δίχως τέλος, είναι το σενάριο που επέλεξε το ολοκληρωτικό καθεστώς του Λουκασένκο στην Λευκορωσία, τόσο για τον «πρωταγωνιστή» Προτασέβιτς, όσο και για ολόκληρη την κοινωνία.

Joseph Frank, Dostoevsky. Α writer in his time, Princeton University Press, 2012, 959 σελ.

 Λεονίντ Γκρόσσμαν, Φιοντόρ Μιχαήλοβιτς Ντοστογιέφσκι. Βιογραφία, μετάφραση από τα ρωσικά: Δημήτρης Β. Τριανταφυλλίδης, επιμέλεια Ντίνα Σαμοθράκη, Αρμός, Αθήνα 2008, 640 σελ.

Μαξιμίλιαν Μπράουν, Ντοστογιέφσκι. Η ζωή του μέσα από το έργο του, μετάφραση από τα γερμανικά: Ν.Μ. Σκουτερόπουλος, Εκκρεμές, Αθήνα 2008, 421 σελ.

Συγγραφέας που αφιερώνει 15 ώρες την ημέρα μέσα σε ένα ζεστό «κελί» χωρίς εξαερισμό για να ολοκληρώσει τα μεγάλα μυθιστορήματα. Αλλά και μανιακός τζογαδόρος, που τον κυνηγούν τα χρέη και οι προθεσμίες για τα λογοτεχνικά περιοδικά. Οπαδός της ιδέας μιας Ρωσίας über Alles, που θα επαναφέρει την οικουμενική αγάπη στον κόσμο. Επηρεασμένος από το γοτθικό μυθιστόρημα, εχθρός της τακτοποίησης του νατουραλισμού. Στιγματισμένος από επαναστατικές ιδέες αλλά κι από την αγάπη του Χριστού.  Μια δεύτερη ανάγνωση στις βιογραφίες του Ντοστογιέφσκι από τους Joseph Frank, Λεονίντ Γκρόσμαν, Μαξιμίλιαν Μπράουν, με αφορμή τη συμπλήρωση 200 χρόνων από τη γέννηση του κορυφαίου ρώσου συγγραφέα.