Επανάσταση 1821

Σωτήρης Ριζάς, Οι μεγάλες δυνάμεις και η Επανάσταση. Από το Λάιμπαχ στο Ναυαρίνο, Μεταίχμιο, Αθήνα 2021, 176 σελ.

 Στο Λάιμπαχ, τη σημερινή Λιουμπλιάνα, συνήλθαν από τις 26 Ιανουαρίου ώς τις 12 Μαΐου 1821 τα μέλη της Ιεράς Συμμαχίας για να εξετάσουν την κατάσταση που είχε διαμορφωθεί και να συζητήσουν μέτρα που να διασφαλίζουν την ειρήνη στην Ευρώπη. Η διακοίνωση που εκδόθηκε, μετά τη λήξη του συνεδρίου, έλεγε ότι οι Ηγεμόνες διαδήλωσαν ότι θεωρούν νομικώς άκυρον και αποκηρυκτέαν παρά των αρχών του Δημοσίου Δικαίου της Ευρώπης πάσαν υποτιθέμενην μεταρρύθμισιν πραγματοποιουμένην διά κινήματος ή ανοικτής βίας». Με την ανακοίνωση αυτή, η ελληνική Επανάσταση έμοιαζε καταδικασμένη να κατασταλεί. Αλλά η Γαλλία και η Αγγλία δεν άκουσαν το μήνυμα της αυστριακής πολιτικής... [ΤΒJ]

Σωτήρης Ριζάς, Οι μεγάλες δυνάμεις και η Επανάσταση. Από το Λάιμπαχ στο Ναυαρίνο, Μεταίχμιο, Αθήνα 2021, 176 σελ.

Στο Λάιμπαχ, τη σημερινή Λιουμπλιάνα, συνήλθαν από τις 26 Ιανουαρίου ώς τις 12 Μαΐου 1821 τα μέλη της Ιεράς Συμμαχίας για να εξετάσουν την κατάσταση που είχε διαμορφωθεί και να συζητήσουν μέτρα που να διασφαλίζουν την ειρήνη στην Ευρώπη. Η διακοίνωση που εκδόθηκε, μετά τη λήξη του συνεδρίου, έλεγε ότι οι Ηγεμόνες διαδήλωσαν ότι θεωρούν νομικώς άκυρον και αποκηρυκτέαν παρά των αρχών του Δημοσίου Δικαίου της Ευρώπης πάσαν υποτιθέμενην μεταρρύθμισιν πραγματοποιουμένην διά κινήματος ή ανοικτής βίας». Με την ανακοίνωση αυτή, η ελληνική Επανάσταση έμοιαζε καταδικασμένη να κατασταλεί. Αλλά η Γαλλία και η Αγγλία δεν άκουσαν το μήνυματης αυστριακής πολιτικής... [ΤΒJ]

Αντωνούσα Καμπουράκη, Ποιήματα Τραγικά, εισαγωγή-επίμετρο: Βαρβάρα Ρούσσου, Στιγμός, Αθήνα 2021, 220 σελ.

Πώς βίωσε άραγε ο άμαχος πληθυσμός την Ελληνική Επανάσταση; Πώς και από ποιον γνωρίζουμε σήμερα τη συμβολή των Κρητικών στον Αγώνα; Πώς η ιστορία συνδέεται με την ποίηση; Πώς η ποίηση συνδέθηκε με το έθνος και το φύλο είκοσι χρόνια μετά την κήρυξη της Επανάστασης; Γιατί σήμερα το ευρύ κοινό αγνοεί την πρώτη ελληνίδα ποιήτρια; Τα Ποιήματα Τραγικά της Αντωνούσας Καμπουράκη έρχονται ως μια πολύτιμη μαρτυρία από το παρελθόν για να μιλήσουν στο παρόν μας.

Δημήτρης Α. Σταματόπουλος, Πόλεμος και Επανάσταση στα Οθωμανικά Βαλκάνια (18ος-20ός αι.) (επιμ.), Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη 2019, 396 σελ.

Οι οριενταλιστικές ερμηνείες δεν θέλγουν πια. Τα εθνικά κινήματα στα Βαλκάνια ήταν αυτόνομα πολιτικά και ιστορικά υποκείμενα που διαλέγονται με τις ρηγματώσεις του δυτικού κόσμου και εκμεταλλεύονται τον ανταγωνισμό των Μεγάλων Δυνάμεων, μάλιστα δε τους ηττημένους της κάθε αναμέτρησης.

Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 και το αλβανικό τραγούδι. Αναδημοσίευση από το Books' Journal, τεύχος 119, Μάιος 2021.

Δεν σας βαραίνει καμιά κατάρα όπως [είναι] οι βασιλιάδες.

Δεν σας βαραίνει καμιά κατάρα όπως [είναι] οι  αριστοκράτες.

Ο νους σας δεν υποφέρει από την τυραννία των παπάδων.

Ο νους σας δεν υποφέρει από την τυραννία των δικηγόρων. 

Η διαμόρφωση της νεοελληνικής εθνικής ταυτότητας την εποχή του Διαφωτισμού

Το νέο τεύχος #119 του Books' Journal, που αρχίζει να κυκλοφορεί τη Δευτέρα, δημοσιεύει στο εξώφυλλο την εικόνα μιας (φανταστικής) συνάντησης του υπασπιστή του τσάρου, αρχηγού της Φιλικής Εταιρείας, στρατευμένου στην Επανάσταση, Αλέξανδρου Υψηλάντη, και του τρομερού παιδιού της ρωσικής ποίησης, Αλεξάντερ Πούσκιν. Είναι το βασικό θέμα του τεύχους, γραμμένο από τον καθηγητή Θεοδόση Π. Τάσιο, έπειτα από εκτεταμένη έρευνα. 

Θάνος Βερέμης- Ιάκωβος Μιχαηλίδης, Ιωάννης Καποδίστριας. Ο «αμνός» της Παλιγγενεσίας των Ελλήνων,  Μεταίχμιο, Αθήνα 2020, 232 σελ.

Ένα σύντομο, περιεκτικό βιβλίο, το οποίο χρησιμοποιεί πηγές και βιβλιογραφία, αλλά είναι ευκολονόητο και ευκολοδιάβαστο. Μία εισαγωγή στην προσωπικότητα, το έργο και την τραγωδία του πρώτου κυβερνήτη.

Νικόλαος Δραγούμης, Ιστορικαί αναμνήσεις, δύο τόμοι, επιμέλεια: Άλκης Αγγέλου, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 1973, Α’ τόμος 256 σελ., Β’ τόμος 263 σελ.

 «Ο γραμματεύς μετεσκεύαζε το εν των γονάτων εις τράπεζαν, εφ’ ης στηρίζων τον χάρτην συνέταττε τα πρακτικά». Τρεις σπουδαίοι έλληνες ιστορικοί, ο Άλκης Αγγέλου, ο Λέανδρος Βρανούσης και ο Βασίλειος Σφυρόερας,  συζητούν σε μια ραδιοφωνική εκπομπή για τον Νικόλαο Δραγούμη και όσα εκείνος έγραψε: μεταξύ άλλων, για τους κλέφτες και τους αρματολούς, αλλά και τους λόγιους και τους πολιτικούς, για την Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας, για τη μόνη γυναίκα με ευρωπαϊκή ενδυμασία –τη Μαντώ Μαυρογένους–, για το θάνατο του Καραϊσκάκη... Μια ακόμα πολύτιμη συνεισφορά από το αρχείο του Γιώργου Ζεβελάκη.

Συνομιλούν: Άλκης Αγγέλου, Λέανδρος Ι. Βρανούσης, Βασίλειος Βλ. Σφυρόερας

Πρόλογος - επιμέλεια: Λάκης Δόλγερας