Τεύχος 120

Η Μάχη της Κρήτης με «ρεπόρτερ» τον Γιώργο Σεφέρη

Σωτήρης Ριζάς, Οι μεγάλες δυνάμεις και η Επανάσταση. Από το Λάιμπαχ στο Ναυαρίνο, Μεταίχμιο, Αθήνα 2021, 176 σελ.

Στο Λάιμπαχ, τη σημερινή Λιουμπλιάνα, συνήλθαν από τις 26 Ιανουαρίου ώς τις 12 Μαΐου 1821 τα μέλη της Ιεράς Συμμαχίας για να εξετάσουν την κατάσταση που είχε διαμορφωθεί και να συζητήσουν μέτρα που να διασφαλίζουν την ειρήνη στην Ευρώπη. Η διακοίνωση που εκδόθηκε, μετά τη λήξη του συνεδρίου, έλεγε ότι οι Ηγεμόνες διαδήλωσαν ότι θεωρούν νομικώς άκυρον και αποκηρυκτέαν παρά των αρχών του Δημοσίου Δικαίου της Ευρώπης πάσαν υποτιθέμενην μεταρρύθμισιν πραγματοποιουμένην διά κινήματος ή ανοικτής βίας». Με την ανακοίνωση αυτή, η ελληνική Επανάσταση έμοιαζε καταδικασμένη να κατασταλεί. Αλλά η Γαλλία και η Αγγλία δεν άκουσαν το μήνυματης αυστριακής πολιτικής... [ΤΒJ]

Αντωνούσα Καμπουράκη, Ποιήματα Τραγικά, εισαγωγή-επίμετρο: Βαρβάρα Ρούσσου, Στιγμός, Αθήνα 2021, 220 σελ.

Πώς βίωσε άραγε ο άμαχος πληθυσμός την Ελληνική Επανάσταση; Πώς και από ποιον γνωρίζουμε σήμερα τη συμβολή των Κρητικών στον Αγώνα; Πώς η ιστορία συνδέεται με την ποίηση; Πώς η ποίηση συνδέθηκε με το έθνος και το φύλο είκοσι χρόνια μετά την κήρυξη της Επανάστασης; Γιατί σήμερα το ευρύ κοινό αγνοεί την πρώτη ελληνίδα ποιήτρια; Τα Ποιήματα Τραγικά της Αντωνούσας Καμπουράκη έρχονται ως μια πολύτιμη μαρτυρία από το παρελθόν για να μιλήσουν στο παρόν μας.

Παναγής Παναγιωτόπουλος, Περιπέτειες της μεσαίας τάξης. Κοινωνιολογικές καταγραφές στην Ελλάδα της ύστερης Mεταπολίτευσης, Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη 2021, 424 σελ.

 Ο καθηγητής Παναγής Παναγιωτόπουλος μελετά τις κοινωνικές πρακτικές και τα συναισθηματικά στοιχεία που κατέστησαν τη μεσαία τάξη κεντρομόλο δύναμη εκσυγχρονισμού και  εξατομίκευσης στη μεταπολευτική Ελλάδα. Εξετάζει τη βιωμένη εμπειρία των μεσαίων στρωμάτων όπως αυτή αποτυπώνεται στις πολιτισμικές και άλλες καθημερινές «μικρές» πρακτικές τους, οι οποίες είναι αρκετά κοντά στις αντίστοιχες των ευρωπαϊκών και των αμερικανικών μεσαίων στρωμάτων. Εξηγεί τους λόγους που προκάλεσαν την επισφάλεια της εποχής της κρίσης και εστιάζει στα φαινόμενα ριζοσπαστικοποίησης τμημάτων της, που καθόρισαν τη στάση της τη δεκαετία της κρίσης. Ένα σημαντικό βιβλίο για την ιδιόμορφη κανονικότητα της ελληνικής μεσαίας τάξης. [ΤΒJ]

Δημήτρης Κωστόπουλος, Η κιμωλία. Μελόδραμα, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2020, 238 σελ.

Ο Δημήτρης Κωστόπουλος καταθέτει το πρώτο του μυθιστόρημα. Αποσπάσματα από την ιστορία του εικοστού αιώνα αλλά, κυρίως, τις ιστορίες διαφόρων που βρέθηκαν στη δίνη της ιστορίας, με κοινό χαρακτηριστικό, το πέρασμά τους από τη Λέρο. Το αποτέλεσμα είναι ιδιαίτερο: το καθορίζει η ταχύτητα στην περιγραφή και η εμβάθυνση – η συσχέτιση των ιστοριών των ηρώων του με το ρεαλισμό, του πάθους τους με το βάθος και τη συγκίνηση που απαιτεί η κοινωνική οπτική του.

Δεν σας βαραίνει καμιά κατάρα όπως [είναι] οι βασιλιάδες.

Δεν σας βαραίνει καμιά κατάρα όπως [είναι] οι  αριστοκράτες.

Ο νους σας δεν υποφέρει από την τυραννία των παπάδων.

Ο νους σας δεν υποφέρει από την τυραννία των δικηγόρων. 

Η ανέκδοτη ακαδημαϊκή κριτικογραφία (1996-2019) στο έργο του

Βραβευμένος με το βραβείο μυθιστορήματος του περιοδικού Αναγνώστης για την Ερευνήτρια, το τελευταίο του μυθιστόρημα, ο Μισέλ Φάις, συνεργάτης του Books' Journal, συμπληρώνει 27 χρόνια στη λογοτεχνία με πλούσιο έργο που, πλέον, απασχολεί συστηματικά και την ακαδημαϊκή κριτικογραφία. Η μελέτη που ακολουθεί δημοσιεύτηκε στο τεύχος 120, Ιούνιος 2021, της έντυπης έκδοσης του Books' Journal. 

Το Πανεπιστήμιο του Princeton, στο Νιου Τζέρσεϊ, ανακοίνωσε την κατάργηση της υποχρεωτικότητας στην εκμάθηση αρχαίων ελληνικών και λατινικών, στο πρόγραμμα κλασικών σπουδών. Για ποιο λόγο; Επισήμως, το Πανεπιστήμιο δίνει τη δυνατότητα σε φοιτητές που δεν έμαθαν αρχαία ελληνικά και λατινικά σε καλά δημόσια σχολεία ή σε πανάκριβα ιδιωτικά λύκεια να ξεκινήσουν σπουδές κλασικής φιλολογίας χωρίς προηγούμενη προετοιμασία. Επίσης, το Πανεπιστήμιο δίνει τη δυνατότητα σε όσους δεν θέλουν απαραίτητα να σπουδάσουν φιλολογία να ακολουθήσουν την κατεύθυνση του κλασικού πολιτισμού, διαβάζοντας κείμενα σε μετάφραση. Μια υπόκωφη βοή, όμως, θέλει το Πανεπιστήμιο να υποκύπτει στο ρεύμα της πολιτικής ορθότητας.