Τεύχος 135
Εμφάνιση άρθρων Books' Journal βάσει ετικέταςΟι Ρομά και οι Ρωμιοί. Eγχείρημα μιας παράλληλης ιστορίας
Φαίνεται ίσως, εκ πρώτης όψεως, ασυνήθιστη η συμπαράθεση των «Ελλήνων» με τη «φυλή» εκείνων που για αιώνες θεωρήθηκαν –και ακόμα σε ένα βαθμό θεωρούνται– «οι άγριοι, οι Ινδιάνοι, οι Νέγροι της Ευρώπης»[1]. Οι δυό τους όμως μοιράζονται ήδη μια προϊστορία, αφού συνυπήρξαν για καιρό, αιώνες πριν τα καραβάνια των «προσκυνητών από την Ανατολή» κάνουν την εμφάνισή τους μπροστά στα τείχη των ευρωπαϊκών πόλεων του ύστερου Μεσαίωνα. Και οι όροι της συνύπαρξής τους παραμένουν ακόμα προβληματικοί.
4Μ: Πολυδούρη – Αξιώτη – Χατζηλαζάρου – Αραβαντινού
Γράφουν και ανθολογούν:
Άννα Γρίβα, Κατερίνα Ηλιοπούλου, Ακριβή Κακλαμάνη, Κωνσταντίνα Κορρυβάντη, Θεώνη Κοτίνη, Δήμητρα Κωτούλα, Ιφιγένεια Ντούμη, Όλγα Παπακώστα
Επιμέλεια:
Παναγιώτης Ιωαννίδης
«Ο ατέλειωτος διάλογος της ελληνικής ιστορίας»
Ξαναδιαβάζοντας τον «Ερωτόκριτο» του Σεφέρη. Τεύχος 135
Οι ανυπότακτοι της μικρασιατικής εκστρατείας
Νίκος Βαφέας, Από τον λιποτάκτη στον αντάρτη. Η «στάσις των ανυποτάκτων» στη δυτική Κρήτη (1921 - 1922), Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2022, 200 σελ.
Μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου του 1920, παρατηρήθηκε μεγάλη απροθυμία και άρνηση πολλών κατοίκων της δυτικής, κυρίως, Κρήτης για την υποχρεωτική τους επιστράτευση και τη συμμετοχή τους στον μικρασιατικό πόλεμο, με αποτέλεσμα να κηρυχθούν ανυπότακτοι και να αποτελέσουν στόχο διώξεων από μέρους του κράτους, την ευθύνη του οποίου είχε τότε η αντιβενιζελική παράταξη. Τι ακολούθησε και γιατί η κίνηση εκείνη ξεχάστηκε;
Ο κόσμος μετά τον πόλεμο
Συνέντευξη με τον καθηγητή Ιστορίας του Yale, Arne Westad
Όπως είδαμε, οι βιολογικές θεωρίες της εξέλιξης διατυπώθηκαν και διατυπώνονται ως θεωρίες της εξέλιξης των βιολογικών ειδών και όχι των μεμονωμένων οργανισμών. Είναι κοινός τόπος στις επιστήμες της ζωής αλλά και στην καθημερινή αντίληψή της, ότι η εξέλιξη ενός μεμονωμένου πολυκύτταρου οργανισμού –είτε ζώου είτε φυτού– εκτυλίσσεται ανάμεσα στο χρονικό σημείο της εμφάνισής του στον κόσμο και το χρονικό σημείο του θανάτου του, και διατρέχει τα στάδια της ωρίμανσης, της ωριμότητας και αναπαραγωγής και της φθίσης. Η εξέλιξη ενός μεμονωμένου οργανισμού είναι «κυκλική» –αρχίζει με την ανυπαρξία και τελειώνει με αυτήν– και συντηρητική, υπό την έννοια ότι κατά τη διάρκεια της ζωής του δεν αλλάζει η φύση του – αντίθετα, η εξελικτική του πορεία από την γέννηση ώς το θάνατο είναι μέρος της φύσης του. Αυτό που με την πάροδο του χρόνου αλλάζει γραμμικά και –όπως μας δείχνουν τα παλαιοντολογικά ευρήματα– με τρόπο μη αναστρέψιμο, είναι οι τύποι των φύσεων των μεμονωμένων οργανισμών. Οι οργανισμοί που υλοποιούν έναν τέτοιο τύπο ή σχέδιο αποτελούν τα μέλη ενός βιολογικού είδους. Ένα νέο είδος εμφανίζεται με την εμφάνιση οργανισμών που υλοποιούν έναν νέο τύπο και εξαφανίζεται όταν εξαφανιστεί και ο τελευταίος οργανισμός που τον υλοποιεί.
Mικρό χρονικό για ένα δάσκαλο[1]
Tα πρώτα χρόνια της ζωής της, η Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Kρήτης στο Pέθυμνο είχε πολύτιμο συνεργάτη στο μάθημα της Προϊστορικής Aρχαιολογίας έναν διακεκριμένο αρχαιολόγο και σεμνό άνθρωπο, τον Nικόλαο Πλάτωνα – τον οποίο το τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας αναγόρευσε επίτιμο διδάκτορά του τον Mάιο του 1986.[2]
Η Μπέλα και ο Βίκτωρ Παπαζήσης στη ζωή μου
Στις εκδόσεις Παπαζήση με πήγε για δουλειά ο Αντώνης Καρκαγιάννης την άνοιξη του 1974, ακόμα ήταν χούντα. Ένα πρωί πήγαμε στη Φειδίου 16, στο παλιό μαγαζί των εκδόσεων. Πήγαμε πεζή. Από τη Μητρόπολη στην οδό Φειδίου. Εκεί συναντηθήκαμε με την Μπέλα Παπαζήση, γιατί ο Βίκτωρας, ο οποίος είχε αποφυλακιστεί με ανήκεστο βλάβη, έλειπε. Της είχε μιλήσει ο Αντώνης από τηλεφώνου και τα είχε κανονίσει. Κι έτσι από την επόμενη μέρα, στις εφτάμιση, έπιασα δουλειά εκεί. Η κυρία Μπέλα, μαζί με τον Δήμο Μαυρομάτη, ήταν οι ψυχές του εκδοτικού οίκου όσον καιρό ο Βίκτωρας βρισκόταν κρατούμενος στο ΕΑΤ/ΕΣΑ ή, αργότερα, στη φυλακή.
Η πνευματική εξάρτυση του μαθητή Άγγελου Σεφεριάδη
Μια μαθητική έκθεση του αδελφού τού Γιώργου Σεφέρη. Τεύχος 135
Νικόλαος Πλάτων: κλασικός αρχαιολόγος και επιγραφολόγος
Το 2022 συμπληρώθηκαν 30 χρόνια από τον θάνατο του Νικολάου Πλάτωνος (1909 - 1992). Θεώρησα σκόπιμο με την ευκαιρία αυτή, τιμώντας τη μνήμη του, να αναδημοσιεύσω μια παραλλαγή της ομιλίας μου στο φιλολογικό μνημόσυνο που οργάνωσε παλαιότερα ο Δήμος Ηρακλείου, στην οποία αναφέρθηκα σε μια λιγότερο γνωστή πτυχή της προσφοράς του, αυτή του κλασικού αρχαιολόγου και επιγραφολόγου. Τεύχος 135