Ουκρανία

Στο νέο τεύχος του Books’ Journal, που κυκλοφορεί, δημοσιεύεται κατ’ αποκλειστικότητα ένα συγκλονιστικό κείμενο-μαρτυρία του συγγραφέα από την Κολομβία Έκτορ Αμπάδ Φασιολίνσε, με τίτλο «Σπίτι στον παράδεισο». Περιγράφει την οδυνηρή εμπειρία του από ένα ταξίδι στην Ουκρανία, που στις 28/6/2023 σημαδεύτηκε από την απώλεια της συναδέλφου του συγγραφέα, Βικτόρια Αμελίνα, έπειτα από έκρηξη ρωσικού βαλλιστικού πυραύλου Ισκαντέρ την ώρα που έπιναν το ποτό τους σε εστιατόριο της πόλης Κραματόρσκ. Από την έκρηξη σκοτώθηκαν ακόμα τουλάχιστον 10 άτομα, κι ανάμεσά τους δύο δίδυμα κορίτσια, ενώ τραυματίστηκαν δεκάδες.

Η ημιεπίσημη φωνή της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, δηλαδή η Εφημερίδα των Συντακτών, στο κύριο άρθρο της είναι σαφής: η υποστήριξη που προσφέρει η Ελλάδα στην Ουκρανία είναι «κόντρα στα εθνικά συμφέροντα». Κακώς παρακάμπτουμε, υποστηρίζει η καλή εφημερίδα, τις φιλικές προς τη Ρωσία χώρες και συντονιζόμαστε με όσες αντιτίθενται στη ρωσική εισβολή. Στις οποίες, όλως συμπτωματικά, συγκαταλέγονται όλες σχεδόν οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην οποία μετέχουμε, καθώς και οι χώρες που φιλοδοξούν να ενταχθούν σε αυτήν.

Πώς η βοήθεια στην Ουκρανία προκειμένου να διαφυλάξει τα νώτα της διασφαλίζει τέσσερα τουλάχιστον εθνικά συμφέροντα δυτικών και μη χωρών

Το στρατηγικό δίλημμα της Δύσης για την προώθηση της ρωσο-ουκρανικής συμφιλίωσης

Η ρωσική ένοπλη επίθεση κατά της Ουκρανίας και η γενοκτονική εκστρατεία κατά του ουκρανικού έθνους δεν μπορούν να ανατραπούν πλήρως με μη στρατιωτικά μέσα. Δεν υπάρχει επομένως άλλος τρόπος από το να αντιμετωπιστεί η βία με βία. Αυτό είναι σε πλήρη συμφωνία με το διεθνές δίκαιο, γενικά, και το άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, ειδικότερα. Οι συμβιβασμοί, οι παραχωρήσεις και οι λοιπές υποχωρήσεις σε ένα κράτος-επιτιθέμενο δεν αποτελούν τρόπο για μια διαρκή ειρήνη στην Ανατολική Ευρώπη και αλλού. Μια συμφωνία «γη αντί ειρήνης» θα προκαλούσε μόνιμη ζημιά στη διεθνή τάξη που βασίζεται σε κανόνες και στον μελλοντικό κανόνα του διεθνούς δικαίου.

Τρία ονόματα. τρεις ομολογίες. Ένας Ζιρινόφσκι, ένας Γκίρκιν και ένας Πριγκόζιν - ο τελευταίος γνωστός και πολυσυζητημένος τον τελευταίο καιρό. Σε τι συνίστανται οι ομολογίες τους αυτές και τι αποκαλύπτουν;

Γιατί οι Ουκρανοί αυτή τη στιγμή δεν βλέπουν κανένα νόημα σε πιθανή διαπραγμάτευση με τη Ρωσία

Αυτή τη στιγμή διεξάγεται μια έντονη συζήτηση σχετική με τα σενάρια για τον τερματισμό, ή τουλάχιστον το πάγωμα, της επιθετικότητας της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Οι περισσότεροι παρατηρητές αναγνωρίζουν ότι ουσιαστικές διαπραγματεύσεις μεταξύ Κιέβου και Μόσχας μπορούν να γίνουν μόνο έπειτα από μια επιτυχημένη ουκρανική (αντ)επίθεση. Ωστόσο, αναδύεται ένα χάσμα μεταξύ της Ουκρανίας και ορισμένων από τους ξένους εταίρους της όσον αφορά το μέλλον της Κριμαίας. Η πλειονότητα των μη ουκρανικών φορέων χάραξης πολιτικής και διαμόρφωσης τείνει να αντιμετωπίζει με διαφορετικό τρόπο το ζήτημα της αντιστροφής των δύο προσαρτήσεων ουκρανικού εδάφους από τη Ρωσία το 2014 και το 2022.

Ο Ντμίτρι Μουράτοφ, ο βραβευμένος με Νόμπελ Ειρήνης ρώσος δημοσιογράφος, περιγράφει σε φόρουμ της Ντόιτσε Βέλε την κατάσταση στη Ρωσία μετά την «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» (η λέξη Πόλεμος στη Ρωσία απαγορεύεται) στην Ουκρανία, μέσα από μικρές ανθρώπινες ιστορίες. Από πότε η Εκκλησία της ειρήνης ευλογεί τις συρράξεις, πού είναι ο Ερυθρός Σταυρός, γιατί δεν ακούγονται όσοι διαφωνούν, πόσα χρόνια φυλακή αποτιμάται η δημόσια εκφορά της πρώτης λέξης του αριστουργήματος του Τολστόι, πώς ο Καρα-μουρζά καταδικάστηκε από καταδικασθέντα δικαστή, γιατί μπήκαν φυλακή οι δύο βραβευμένες συγγραφείς με το μεγαλύτερο θεατρικό βραβείο της Ρωσίας, τι σημαίνει το σλόγκαν «Ρωσία – αντρική κοινωνία», γιατί οι φυγάδες εκτός Ρωσίας είναι η μόνη ελπίδα της χώρας; [ΤΒJ]

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία πυροδότησε έντονη συζήτηση στους ακαδημαϊκούς κύκλους αλλά και στον δημόσιο διάλογο σχετικά με τον πολιτικό ρεαλισμό, κυρίως όσον αφορά τις σκανδαλώδεις θέσεις του αμερικανού καθηγητή John Mearsheimer, ο οποίος ήδη από το 2014 με το γνωστό άρθρο του “Why the Ukraine Crisis is the West’s Fault” προκάλεσε αντιδράσεις αλλά και κριτικές ως προς το εάν πλέον ο πολιτικός ρεαλισμός μπορεί να αρθρώσει ουσιαστικό λόγο σε έναν συνεχώς αναδιατασσόμενο κόσμο. Ωστόσο, αυτές οι κριτικές, ιδιαίτερα στην πατρίδα μας, θεωρώ πως αδικούν την παράδοση του πολιτικού ρεαλισμού, καθώς αυτή δεν είναι ούτε ενιαία ούτε αδιαίρετη, αποτελείται δε από διακλαδώσεις και ρεύματα τα οποία μοιράζονται σε τελική ανάλυση ελάχιστα κοινά.

Υπάρχει έντονη δημόσια συζήτηση για το πότε και πώς θα σταματήσει η ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας. Ορισμένοι μη oυκρανοί παρατηρητές, συμπεριλαμβανομένων αρκετών στη Δύση, υποστηρίζουν την πιθανότητα ενός επικείμενου διαπραγματεύσιμου τερματισμού των συγκρούσεων μέσω κατάπαυσης του πυρός ή ειρηνευτικής συμφωνίας. Τέτοιες προτάσεις είτε υποθέτουν σιωπηρά είτε προτείνουν ρητά εδαφικές παραχωρήσεις από την Ουκρανία, δηλαδή την αναβολή ή τη μερική μόνο αναστροφή των προσαρτήσεων των ουκρανικών εδαφών από τη Ρωσία. Σε μια πιο προσεκτική εξέταση, ωστόσο, τα σχέδια αυτά κρίνονται ως ανεφάρμοστα. Είτε αγνοούν είτε υποβαθμίζουν σημαντικά εγγενή πολιτικά εμπόδια για την υλοποίηση μιας ρωσο-ουκρανικής εκεχειρίας που θα βασίζεται σε εδαφικό συμβιβασμό, δηλαδή μιας συμφωνίας του τύπου «γη για ειρήνη». Επιπλέον, η χερσόνησος της Κριμαίας θεωρείται, συχνά λανθασμένα, ότι χάθηκε οριστικά για την Ουκρανία και ότι ανήκει πλέον στη Ρωσία. Τέτοιες εκτιμήσεις είτε υποτιμούν είτε αποσιωπούν σκόπιμα τη διασύνδεση των ρωσικών προσαρτήσεων του 2014 και του 2022. Εκπρόσωποι και σχολιαστές που ενδιαφέρονται για την Ουκρανία πρέπει να αντιμετωπίσουν τις απλουστευτικές απεικονίσεις και λύσεις του περίπλοκου εδαφικού ζητήματος της αντιπαράθεσης του Κιέβου με τη Μόσχα. Τα σημαντικά πολιτικά εμπόδια για μια βιώσιμη ρωσοουκρανική συμφωνία πρέπει να γίνουν περισσότερο γνωστά στις ελίτ και στο ευρύ κοινό εκτός Ανατολικής Ευρώπης. Η στενή σχέση μεταξύ της τυχοδιωκτικής επιχείρησης της Ρωσίας στην Κριμαία πριν από εννέα χρόνια και της δεύτερης προσάρτησης του 2022 πρέπει να γίνει καλύτερα κατανοητή από τους πολιτικούς, τους δημοσιογράφους, τους διπλωμάτες και όσους παρακολουθούν τις σχετικές εξελίξεις.