Τεύχος 156

Η Μαρία Κάλλας, δεν έδινε συχνά συνεντεύξεις. Με αφορμή την κυκλοφορία ενός  άλμπουμ τεσσάρων δίσκων από μια μεγάλη εταιρεία δίσκων της Γαλλίας με αποσπάσματα από όπερες, ένα πανόραμα της τέχνης της, παραχώρησε συνέντευξη στον γνωστό Γάλλο μουσικογράφο, Ζακ Μπουρζουά.

Ένα ιδεολογικο-πολιτικό χρονικό

Το άρθρο που ακολουθεί άρχισε να γράφεται από την επομένη του αντισημιτικού πογκρόμ της 7ης Οκτωβρίου 2023 κατά των Εβραίων και του Ισραήλ. Το σταμάτησα λίγο πριν τα τέλη Δεκεμβρίου 2023. Το άφησα αδημοσίευτο, σκοπεύοντας να συνεχίσω την παρακολούθηση των σχετικών εξελίξεων. Πράγμα που για προσωπικούς λόγους δεν συνέβη. Ας πω ωστόσο ότι από ό,τι ακολουθεί, που απηχεί εκτός από τις σκέψεις μου, τα συναισθήματά μου και ένα παρεπόμενο ύφος των ημερών εκείνων, δεν έχω να αφαιρέσω σήμερα τίποτα. Το ακριβώς αντίθετο μάλιστα. Α.Π.  

 Όταν μου ζητήθηκε να γράψω για το μικρό αφιέρωμα στον Γιώργο Αριστηνό, του τεύχους 156, το οποίο, ώς ένα βαθμό, επιμελήθηκα, με έλουσε κρύος ιδρώτας.

Χρυσόστομος Φουντούλης, Οι Αιγαιομάχοι της Ικαρίας. Κωνσταντίνος Ι. Μυριανθόπουλος - Ίων Δραγούμης: Τεκμήρια της κοινής τους δράσης για την απελευθέρωση της Ικαρίας (1912), πρόλογος: Ηλίας Χ. Φουντούλης, Χρονικό, Αθήνα 2024, 328 σελ.

Έχουν περάσει  111 χρόνια μετά την επανάσταση της Ικαρίας. Ο Χρυσόστομος Φουντούλης επιστρέφει σε εκείνη την εποχή και στα επεισόδια που οδήγησαν το νησί υπό ελληνική κυριαρχία. Διερευνώντας τη σχέση του κύπριου λογίου και ιδεαλιστή έλληνα πατριώτη Κωνσταντίνου Ι. Μυριανθόπουλου με τον διπλωμάτη Ίωνα Δραγούμη, η οποία φωτίζεται μέσα από την αλληλογραφία τους που δημοσιεύεται για πρώτη φορά, ο συγγραφέας εξηγεί τις συνθήκες και τις αιτίες που υπαγόρευσαν την επανάσταση, συμβάλλοντας στην προσέγγιση μιας σχεδόν άγνωστης πτυχής της νεότερης ιστορίας μας. [ΤΒJ]

Οι τρεις ηγέτες του και το πογκρόμ της 7/10/2023

Ό,τι σήμερα ονομάζεται «τρομοκρατία» απεικονίζεται καταρχάς στις εγκληματικές ενέργειες των τζιχαντιστών, οι πρωταρχικοί στόχοι των οποίων είναι «οι χριστιανοί» (ή «η Δύση») και «οι Εβραίοι» (ή «οι σιωνιστές»). Ιδιαιτέρως στη Γαλλία, η παλαιστινιακή ή η ισλαμο-παλαιστινιστική τρομοκρατία είναι το νέο πρόσωπο της τρομοκρατίας από την αρχή της δεκαετίας του 1980. Στις 3 Οκτωβρίου 1980, στο Παρίσι, μια βομβιστική επίθεση κατά της συναγωγής της οδού Κοπέρνικου είχε αποτέλεσμα τέσσερις νεκρούς και 46 τραυματίες. Η έρευνα που ακολούθησε υπέδειξε την ομάδα κομάντο του FPLP-OS (Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης - Ειδικές Επιχειρήσεις), που περιλάμβανε τον ακτιβιστή Ασάν Ντιάμπ ως τον υπεύθυνο της αντιεβραϊκής επίθεσης.

Σώτη Τριανταφύλλου, Πιτσιμπούργκο. Αφήγημα, Πατάκη, Αθήνα 2023, 72 σελ. (πρώτη έκδοση, εκδ. Αιγέας, 2006)

Ένα σύντομο βιβλίο μόλις πενήντα σελίδων, το Πιτσιμπούργκο, παλιότερο αφήγημα της Σώτης Τριανταφύλλου που επανακυκλοφόρησε, δημιουργεί την προοπτική να προσφέρει τα μέγιστα στη θεώρηση της ιστορίας της ελληνικής μετανάστευσης.

A. S. Byatt, Η Παρθένος στον κήπο, μετάφραση από τα αγγλικά: Κατερίνα Σχινά, Πόλις, Αθήνα 2024, 640 σελ.

Η Παρθένος στον κήπο είναι το τρίτο μυθιστόρημα της Antonia Susan Duffy, γνωστής ως A. Σ. Μπάιατ, και το πρώτο μιας τετραλογίας με ηρωίδα τη Φρεντερίκα Πότερ που μεγαλώνει στη μεταπολεμική Αγγλία ακολουθώντας μια πορεία προς τη χειραφέτηση. Η ιστορία αρχίζει τη χρονιά της στέψης της Ελισάβετ, κοινωνικά πραγματεύεται την εισβολή του μοντερνισμού σε μια παραδοσιακή κοινωνία όπως η αγγλική και λογοτεχνικά αναπτύσσεται ως πολεμική απέναντι στη ρομαντική απεικόνιση της σεξουαλικότητας από συγγραφείς όπως ο Ντ. Χ. Λόρενς, δημιουργός του πολύκροτου Εραστή της Λαίδης Τσάτερλι. Παρθένες στον κήπο δεν υπάρχουν πια. [ΤΒJ] 

Υπηρέτρια. Το επάγγελμα που σήκωσε το μεγάλο βάρος της πρώιμης χειραφέτησης των γυναικών. Μακριά από τα σπίτια τους, στις άγνωστες συνθήκες της μεγάλης πόλης, ανήλικες οι περισσότερες, δούλευαν μέρα-νύχτα χωρίς στοιχειώδεις εγγυήσεις ασφάλειας. Στάθηκαν στα πόδια τους σε δύσκολες συνθήκες, πρόσφεραν υπηρεσίες στο κλειστό οικογενειακό περιβάλλον και η παρουσία τους έγινε αισθητή μέσα από ποικίλα δημοσιεύματα, από κινηματογραφικές ταινίες, ακόμη και από λογοτεχνικά έργα.

Φαντάζομαι πως ήδη από τον τίτλο ορισμένοι, κορεσμένοι από τις «προειδοποιήσεις» καταστροφολόγων, θα αισθανθούν ενοχλημένοι. Ωστόσο… Ίσως το θέμα αξίζει στην παρούσα συγκυρία κάποια διερεύνηση. Ειδικότερα…

Μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι ο Βασίλης Χατζηπαναγής δεν υπήρξε μόνο ο καλύτερος έλληνας ποδοσφαιριστής αλλά ήταν και ο πιο αδικημένος. Διαβάστε γιατί.