Σύνδεση συνδρομητών

Υπάρχω, άρα έχω άποψη!

Κυριακή, 29 Δεκεμβρίου 2024 15:56
Ο Στέλιος Καζαντζίδης.
Φωτογραφία αρχείου
Ο Στέλιος Καζαντζίδης.

Το καλοκαίρι που μας πέρασε, με τις επίμονα υψηλές και επίπονες θερμοκρασίες, μας απασχόλησε (εξίσου επίπονα)  και ο θάνατος του Αλαίν Ντελόν. Ήταν πολύ όμορφος άλλα σκατάνθρωπος, ακροδεξιός ρατσιστής, φαλλοκράτης – δεν ταίριαζε με το ύφος και ήθος του εγχώριου προοδευτικού μας χώρου. Παρακαλώ σημειώστε τη λέξη «χώρος». Πρόκειται για λέξη κλειδί. Τον χειμώνα ανακαλύφθηκε ακόμα ένας «παλιοχαρακτήρας» από τον εγχώριας προελεύσεως πάντα ευρηματικό χώρο των σκεπτόμενων ανθρώπων: ο Καζαντζίδης! Εκτός κι αυτός από τις σκηνές των δικαίων! Τοποθετήθηκε  «εν σκηναίς» κολασμένων μισογύνηδων, φαλλοκρατών, αντιδραστικών που κατέστρεψαν την ζωή χιλιάδων γυναικών οι οποίες υπέφεραν από τα φαλλοκρατικά τραγούδια που τραγουδούσε ο άθλιος αυτός τύπος.

Αυτά και άλλα υπογράφουν με ύφος Βασιλάκη Καΐλα όλες οι ευαίσθητες ψυχούλες που παντού ανακαλύπτουν ανισότητες αναλαμβάνοντας την εργολαβία να τις ισιώσουν. Σε αυτόν τον στίβο σκέψης συμμετέχει πλήθος προθύμων κολάκων της προοδευτικότητας , ανοιχτόμυαλοι (κι αετονύχηδες μαζί). 

Με το καταπιεσμένο σύνδρομο του ηθικολόγου, όλες οι αναθεωρητικές –προοδευτικές–  στοχαστικές δυνάμεις του «χώρου» βρήκαν ευκαιρία να δηλώσουν  την προσήλωσή τους στον παράγοντα «άνθρωπο». Έτσι ενσκήπτει η θεωρία των καλών και των κακών ανθρώπων. Καθόμαστε ξανά, μικροί-μεγάλοι, στα στασίδια του κατηχητικού για να μάθουμε να ξεχωρίζουμε τους καλούς από τους κακούς ανθρώπους. Καλοί άνθρωποι είναι γενικά όσοι δηλώνουν αριστεροί, αγωνιστές, αντιστασιακοί, προοδευτικοί,  αντιρατσιστές, αντίφα, αντιιμπεριαλιστές, μαχητές, τρομοκράτες για καλό σκοπό, Ρουβίκωνες,  Λοάτκι,  Woke, μετανάστες, αντιστασιακοί εναντίον του μετρό Θεσσαλονίκης και λοιπές προοδευτικές δυνάμεις. Κακοί είναι όλοι οι άλλοι. Εύκολο και βαθυστόχαστο. Με αυτό το μάθημα λαμβάνεις πτυχίο πανεπιστήμονα. Αποκτάς  το ελεύθερο αλλά και την ηθική υποχρέωση να ερμηνεύεις τον κόσμο. Τα βασικό εργαλείο ανάλυσης είναι το κατάλληλο ήθος και ύφος: αν στην περίπτωσή μας, π.χ., είσαι τραγουδιστής-τραγουδίστρια και φορώντας τη γούνα σου από το Λονδίνο κηρύξεις τον πόλεμο στον ιμπεριαλισμό, έτοιμος/-η να ζωστείς φυσεκλίκια και να ιππεύσεις –αντί καλάμου– μουλάρι στις χιονισμένες βουνοκορφές του Πάρνωνα, δεν χωρά αμφιβολία πως είσαι ποιοτικός/-ή καλλιτέχνης/-ις αγωνιστής/αγωνίστρια των δικαιωμάτων του λαού και των παχυλών τραπεζικών λογαριασμών, αλλά πάνω από όλα Άνθρωπος με Α κεφαλαίο!   

Αν είσαι ο Καζαντζίδης με τη θεϊκή ανεπανάληπτη φωνή (δεν θα το συζητήσουμε με κανέναν αυτό!), που συγκλόνισε έναν ολόκληρο λαό  όσο κανείς άλλος (αν μιλάμε για λαό και όχι για κομματικούς ακροατές), που χρόνια τώρα κάθε μέρα, από την ώρα που άφησε την τελευταία του πνοή,  στο μνήμα του περνούν ακόμα άγνωστοι άνθρωποι κι αφήνουν τη συγκίνηση τους, είσαι «τοξικός μισογύνης».

«Η τοξική αρρενωπότητα του Στέλιου», έγραψε κάποιος προοδευτικός.  Τον Χάιντεγκερ, αντιστοίχως, θα τον κατατάξουμε στους «τοξικούς ναζί»; Τον Πικάσο θα τον πούμε «σαδιστή κομπλεξικό ερωτύλο σατράπη», τον  Κέβιν Σπέισι πεφτάκια  (σεξουαλική παρενόχληση) στην επιστημονική ορολογία; Αν πάει έτσι το παραμύθι, ποιος ακριβώς θα διασωθεί;  Αυτή η αλλόκοτη  εχθρότητα  εναντίον όλης της ιστορίας της ανθρωπότητας με την παρανοϊκή ιδέα να ανακαλύπτουμε κάθε τρεις και λίγο μια νέα  μη ανεκτή ανισότητα και δυο τρία νέα καταπιεσμένα φύλα από την πατριαρχία πάει κάπως πολύ.

Αλλά στον ελεύθερο καπιταλισμό δεν υφίστανται διακρίσεις ούτε αποκλεισμοί.  Όλοι, πρόσωπα και χαρακτήρες, είναι αποδεκτοί!

Μιας και φτάσαμε στους χαρακτήρες, η «τοξική αρρενωπότητα του Στέλιου»  δεν τον εμπόδισε  να έχει χαρακτήρα (για να μην πω κάτι άκρως σεξιστικό!) κι όταν του πρόσφεραν στα πόδια το βάρος του σε χρυσάφι (μυθικά ποσά) για να ανοίξει το στόμα του, έστριβε την πλάτη και πήγαινε στην βάρκα του να δει τα δολώματα. Αντίθετα, όλοι υποθέτω γνωρίζουμε  άπειρους προοδευτικούς «ποιοτικούς» καλλιτέχνες με τεράστιες περιουσίες (που καλά κάνουν και τις έχουν). Όπως και τεράστιες προσωπικότητες του «χώρου»  που άφηναν απλήρωτους και νηστικούς σε συναυλίες του εξωτερικού επί δικτατορίας μουσικούς και τραγουδιστές (για την ειρήνη και τον άνθρωπο και την ελευθερία) ...

Ο Καζαντζίδης με δυο λόγια δεν ήταν τζάμπα μάγκας. Το στραβό του το κεφάλι και τη μαγκιά του την πλήρωνε τοις μετρητοίς και με το παραπάνω. Είχε χαρακτήρα αυθεντικά  λαϊκό κι όχι κουλτουριάρικο. Δεν ήταν αντικομφορμιστής με σπίτια του εσωτερικού και εξωτερικού «χώρου» αν μ’ εννοείς! Δεν ήταν διεθνής και χωρίς σύνορα.

Η βίλα του εισηγητή της πατριαρχικής καταπίεσης στην Ελλάδα (θεέ μου δώσε μου κουράγιο και δύναμη...) στον Άγιο Κωνσταντίνο ήταν ένα αυθαίρετο: 

πάνω στο ελενίτ στη στέγη έχω βάλει τσιμεντόλιθους , μη φυσήξει κανένας αέρας και μου τη σηκώσει! Δεν μου πήγαινε και για καλύτερο σπίτι, εδώ που τα λέμε. Γιατί, όταν ένας τραγουδιστής ασχολείται με το λαό,  πρέπει να ζει και με το λαό. [...] Μακάρι να μπορούσα να ‘μενα  δίπλα σε κάθε φτωχόσπιτο, να με βλέπουν να παίρνω ψωμί μαζί τους από τον ίδιο φούρναρη και να τα λέμε. 

Μπορεί να μην είμαι σεξιστής φαλλοκράτης αλλά σέβομαι απόλυτα εκείνους που τιμούν και πληρώνουν τα λεγόμενά τους.

Ο Καζαντζίδης  δεν έγινε γνωστός, ούτε για τον χαρακτήρα του, ούτε για τις γνώσεις και τις απόψεις του, πολύ δε περισσότερο για τις θεωρητικές του τοποθετήσεις σχετικά με τη «συμπερίληψη», τη «θεωρία του φύλου» και τη «μετανεωτερική κοινωνία». Αν δεν σας αρέσει, είναι απολύτως κατανοητό και θεμιτό. Δεν τραγουδούσε για τους διανοουμένους, ούτε για τις «μεγάλες ιδέες» και για την «πρωτοπορία». Δεν έδινε συναυλίες συμπαράστασης. Τραγουδούσε για την (τότε) φτωχολογιά με λόγια σταράτα, τραγουδούσε αυτό που ήταν ο ίδιος  και καταλάβαινε, τραγουδούσε με μοναδικό τρόπο το «πικρό ψωμί της ξενιτιάς» - αλλά όχι μόνο.

 

Αντικείμενο λατρείας

Απορούν μερικοί με τη λατρεία που δείχνουν οι απλοί άνθρωποι για τον Στέλιο. Μα δεν υπάρχει τίποτα πιο φανερό. Ο λόγος ήταν η φωνή του, το ρεπερτόριο και το καλλιτεχνικό του ήθος. Πριν από όλα, η φωνή του Καζαντζίδη (τεχνικά ογκώδης, μεγάλης έκτασης και φυσικής καλλιέργειας, εντυπωσιακής άρθρωσης και αισθητικά-ποιοτικά ασύγκριτης εκφραστικότητας και αυτοσχεδιασμού πάνω στη μελωδική γραμμή) εξύψωσε το λαϊκό αισθητήριο που ταυτίστηκε με το ωραίο. Είναι μια μοναδική στιγμή, κατά την οποία το βαθύ λαϊκό αίσθημα συγκινείται από το αισθητικά ωραίο. Ο λαός ταυτίστηκε –πριν απ’ όλα αισθητικά– με μια μεγάλη φωνή, που τραγουδούσε τα δικά του βάσανα με τον πιο όμορφο τρόπο στον κόσμο. Κι άλλοι σπουδαίοι τραγουδιστές τραγουδούσαν παρόμοια με τον Στελιο τραγούδια (στιχάκια), αλλά δεν έπιασαν το λαό «απ’ τ’ άντερα» όπως ο Καζαντζίδης. Ταυτίστηκε παθιασμένα μ’ έναν καλλιτέχνη – σάρκα από τη σάρκα του, που δεν πρόδωσε τις προσδοκίες του με τον τρόπο που ζούσε. Ο Καζαντζίδης πέτυχε να εκφράσει την εργατική τάξη, το λαό και τα βάσανά του. Ήταν ο εαυτός του, ένας λαϊκός που πριν απ’ όλα ήταν περήφανος για την καταγωγή του, την οποία και προέβαλλε σαν καλλιτεχνική του εικόνα, σε αντίθεση με πολλούς συναδέλφους του που στο image τους παριστάνουν λίγο-πολύ τους αποφοίτους του… Χάρβαρντ.

Αποτελεί σπάνιο είδος διότι η πρωτόγνωρη επιτυχία του δεν του άλλαξε τις συνήθειες: δεν έμεινε σε βίλες, ούτε σε αριστοκρατικές συνοικίες. Έζησε σαν πραγματικός λαϊκός ήρωας της καθημερινότητας. Ο Στέλιος Καζαντζίδης αναμετρήθηκε με το ταλέντο του και τη φωνή του που υπερέβαιναν την απλοϊκή του προσωπικότητα, με πρωτόγνωρο σθένος και θηριώδες πείσμα. Με απλά λόγια, ταύτισε τα τραγούδια του με τα βάσανα του λαού, τα οποία τίμησε με τη ζωή και τη φωνή του. Στο πρόσωπό του λάτρεψαν τους εαυτούς τους, την περηφάνια τους, την ταξική τους προέλευση – έναν δικό τους άνθρωπο.

Ο Καζαντζίδης δεν υποδύθηκε τον εαυτό του· έζησε τον εαυτό του. Χρόνια τώρα, πεθαμένος, και στο μνήμα του το καντήλι δεν έχει σβήσει· το κρατά αναμμένο ο κόσμος: ο δικός του κόσμος! Ποιος έχει ζήσει τέτοια τιμή;

Ξενοφών Α. Μπρουντζάκης

Συγγραφέας. Βιβλία του: Μια κοινή περιπέτεια του σώματος (1989), Γυναικωνίτης (1995), Η μέρα άρχισε με το αλεύρι (2001), Οι καλύτερες μέρες (2007), Από στήθους (2009), Αθήνα (2015), Ο παράξενος ταξιδιώτης της Μπολιβάριας (2020),  Το λευκό κουστούμι (2022), Το καλοκαίρι του μεγάλου καύσωνα (2024).

Προσθήκη σχολίου

Όλα τα πεδία είναι υποχρεωτικά. Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.