web only

Αγαπημένε Ρώσε φίλε μου,

Δεν ξέρω αν μέσα σε όλα τα τρομερά γεγονότα που συμβαίνουν στις μέρες, πρόλαβες να διαβάσεις το κύριο άρθρο του Economist της 6ης Οκτωβρίου 2022. Πιθανόν όχι, γιατί θα αναλογίζεσαι τις ήττες των ρωσικών όπλων στις στέπες της Ουκρανίας. Τελικά, ο τριήμερος πόλεμος που σας είχε υποσχεθεί ο ηγέτης σας διαρκεί περισσότερες από διακόσιες ημέρες και τα αποτελέσματά του κάθε άλλο παρά παρήγορα είναι για εσάς.

Ένας ακτιβιστής για τα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα από τη Λευκορωσία, ο Άλες Μπιαλιάτσκι, ο οποίος βρίσκεται στις φυλακές του φιλορωσικού καθεστώτος της χώρας και σε δυο οργανώσεις για τα δικαιώματα, την Μεμοριάλ της Ρωσίας, που ο Πούτιν απαγόρευσε τη λειτουργία της, και το ουκρανικό Κέντρο για τις Πολιτικές Ελευθερίες (Center for Civil Liberties) τιμώνται με το φετινό Νόμπελ Ειρήνης.

Λίγες ώρες μετά την απονομή του Νόμπελ Λογοτεχνίας 2022 έχει ήδη ανοίξει η χρήσιμη και γόνιμη συζήτηση για το κατά πόσο άξιζε το βραβείο η φετινή τιμώμενη συγγραφέας. Το άξιζε. [Ένας διάλογος]

Η επιλογή της επιτροπής των Νόμπελ να βραβεύσει τη γαλλίδα Αννί Ερνό δεν είναι παράλογη: το Νόμπελ καταφεύγει σε μια συγγραφέα που ξοδεύει όλη της τη συγγραφική οξυδέρκεια για να γράψει μια λογοτεχνία της υπεκφυγής. Μια λογοτεχνία που παράγεται στην ασφαλή μεριά της ζωής, εκεί όπου τα πραγματικά προβλήματα και τα πραγματικά θέματα δεν απασχολούν - και αντ' αυτών ένας τύπος δυτικού ψευτοριζοσπαστισμού ασχολείται με θέματα ταυτότητας, έμφυλων σχέσεων αλλά και ζητήματα της μορφής των αφηγήσεων. 

Έζησα με έντονο τρόπο τη μεγαλύτερη κοινωνική και πολιτική κινητοποίηση του τμήματος της κοινωνίας των πολιτών που εμπιστεύεται τους θεσμούς της δημοκρατίας και την Ευρώπη το καλοκαίρι του 2015, όταν εκδηλώθηκε ως αντίδραση στις αντιευρωπαϊκές και επικίνδυνες για τη χώρα πολιτικές των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ-Βαρουφάκη, το κίνημα «Μένουμε Ευρώπη». Ένα κίνημα από τα κάτω, με μαζικά χαρακτηριστικά, ειρηνικό χαρακτήρα, μαχητικότητα και διεκδικητικότητα, που παρέσυρε τα πολιτικά κόμματα να στρατευτούν υιοθετώντας τις διεκδικήσεις του, απέναντι στον επικίνδυνο τυχοδιωκτισμό των λαϊκιστών που οδήγησαν στο δημοψήφισμα και στο Τρίτο Μνημόνιο.

Το Βραβείο Νόμπελ Ιατρικής-Φυσιολογίας απονεμήθηκε στον σουηδό γενετιστή Σβάντε Παΐμπο για τις ανακαλύψεις του σχετικά με τα γονιδιώματα εξαφανισμένων ανθρώπινων ειδών και την ανθρώπινη εξέλιξη. Ποιος είναι; Και τι πραγματεύεται το πιο γνωστό βιβλίο του στο οποίο μελετά τον άνθρωπο του Νεάντερταλ;

Ηδονικά υβριστικά, όσο μπορείς πιο άφθονα επίθετα, σχετλιαστικά και υβριστικά.

Το 1901 η Σουηδική Ακαδημία έδωσε το βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας στον Sully Prudhomme. Όποιος τον ξέρει να σηκώσει το χέρι. (Είχαν σκεφτεί να το δώσουν στον Τολστόι ή στον Ζολά, αλλά τελικά δεν τους έκριναν αρκετά άξιους.)

Πέθανε σε ηλικία 92 χρόνων ο Πωλ Βεν, γάλλος αρχαιολόγος και ιστορικός ιδίως της ύστερης αρχαιότητας, με πάθος για τον ελληνικό και τον ρωμαϊκό κόσμο. Γεννημένος στην Εξ-αν-Προβάνς (νότια Γαλλία), ανέτρεψε τις καθιερωμένες ιδέες για την αρχαιότητα στα έργα του για την ελληνική μυθολογία (Οι Έλληνες πίστευαν στους μύθους τους; – Δοκίμιο συνθετικής φαντασίας, Σ. Ι. Ζαχαρόπουλος, 2003), για την ύστερη αρχαιότητα (Όταν ο κόσμος μας έγινε χριστιανικός, 312-394 μ.Χ., Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2012), για την κοινωνία και τη σεξουαλικότητα στην αρχαία Ρώμη αλλά και για τον χαρακτήρα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Ο πρίγκιπας Λεφ Νικολέγιεβιτς Μίσκιν, ευγενής και ενδεής, επιστρέφει στην Πετρούπολη έπειτα από πολλών χρόνων θεραπεία στην Ελβετία. Κληρονομεί ανέλπιστα μια μεγάλη περιουσία και βρίσκεται ξαφνικά στην δίνη της ζωής της μεγαλούπολης του 19ου αιώνα. Είναι απλόχερος, αγνός, άδολος και καλοσυνάτος, αλλά κερδίζει την προσωνυμία «Ηλίθιος» από τους γύρω του που παρανοούν και χλευάζουν αυτά του τα χαρίσματα.  Ένα από τα καλύτερα μυθιστορήματα του Ντοστογιέφσκι.