Πρόσωπα

Κωστής Παπαγιώργης. Ο πιο γλυκός μισάνθρωπος. Έγχρωμο ντοκιμαντέρ ελληνικής παραγωγής σε σκηνοθεσία της Ελένης Αλεξανδράκη. Διάρκεια: 92’. Διανομή: Feelgood. Πρεμιέρα στις 19 Απριλίου 2018

Πριν από λίγες εβδομάδες, πρωτοπροβλήθηκε στο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης το ντοκιμαντέρ της Ελένης Αλεξανδράκη για τον Κωστή Παπαγιώργη. Η ταινία, που τιμήθηκε με το βραβείο της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου, θα αρχίσει να προβάλλεται στις αθηναϊκές αίθουσες στις 19 Απριλίου 2018. Παρακάτω, καταγράφονται μερικές σκέψεις μετά την προβολή της ταινίας. Aναδημοσίευση από το τεύχος 86 του Books' Journal, Απρίλιος 2018 [ΤΒJ][1]

Εκτός από ένας εμπνευσμένος συγγραφέας, συναντήσαμε έναν πνευματώδη, ευγενή, γεμάτο σχέδια για το μέλλον άνθρωπο. Ποιος ήταν ο Φίλιπ Κερ, που ανανέωσε την αστυνομική πλοκή, τοποθετώντας τη στο φόντο της ιστορίας του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου.

Είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας. Γεννημένη το 1985 στο Γκρόζνι, είχε αρχίσει να κρατά ημερολόγιο όταν βρέθηκε στη δίνη του πολέμου της Τσετσενίας – και αίφνης, οι καταγραφές της μετατράπηκαν από ένα αθώο λεύκωμα ενός παιδιού σε μαρτυρία ενός αιματηρού και βρώμικου παιχνιδιού, που το υποκινούσαν οι εθνικισμοί και οι μαφίες. Σήμερα, ζει στη Φινλανδία και συνεχίζει να γράφει στο ιδίωμα που κατέκτησε μικρή – ένα ιδίωμα που έκανε διάσημο τον Τρούμαν Καπότε και έδωσε το Νόμπελ στη Σβετλάνα Αλεξίεβιτς. Ανέκδοτη στην Ελλάδα, τη βρήκαμε μέσω των κοινωνικών δικτύων του διαδικτύου – και η συνέντευξή της, που ακολουθεί, έχει ενδιαφέρον. Αναδημοσίευση από το τεύχος 84 του Books' Journal, Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2018.

Ένας  τιμητικός τόμος αφιερωμένος σε αυτόν, στο έργο του (ως καθηγητή αλλά και  ως πολιτικού διαπραγματευτή) και στην ευρωπαϊκή διάστασή του, με την ειδική φροντίδα πλήθους συναδέλφων του, επιδόθηκε στον καθηγητή Παναγιώτη Ιωακειμίδη στις 14 Φεβρουαρίου από τον πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ήταν μια μικρή αναγνώριση στη διάδοση της ευρωπαϊκής ιδέας αλλά και στην εκπαιδευτική προσφορά του ενός σπουδαίου δασκάλου. Μια προσωπικότητας ευγενικά μαχητικής, που δεν έκανε ποτέ πίσω ούτε βήμα από τις ιδέες του.

Την Κυριακή, 28 Ιανουαρίου 2018, ανακοινώθηκε ο θάνατος του Άρη Μπερλή. Ενός κομβικού προσώπου στα ελληνικά γράμματα, μιας ρωμαλέας μορφής στο χώρο της μετάφρασης, αλλά, κυρίως, μιας παρεμβατικής προσωπικότητας στη διαμόρφωση της λογοτεχνικής αγοράς - περισσότερο ανοιχτής και σίγουρης για τον εαυτό της. Ο Άρης Μπερλής ήταν πάντα ένας πολύτιμος φίλος.

Η Λούλα Αναγνωστάκη, σημαντική θεατρική συγγραφέας που πέθανε στις 8 Οκτωβρίου 2017, σε ηλικία 89 ετών, ευτύχησε να αναγνωρίσει την αξία της θεατρικής πρόζας της, νωρίς, ο Κάρολος Κουν. Αδελφή του Μανόλη Αναγνωστάκη, σύζυγος του Γιώργου Χειμωνά, διακρίθηκε για τα έργα της που, όπως η ίδια περηφανευόταν, ήταν ανοικτά σε εκδοχές και πιθανότητες, διαθέσιμα στους συντελεστές της κάθε παράστασης για να τα αναδείξουν ανακαλύπτοντας κρυφές όψεις, αδιόρατα νοήματα.

Η ιδέα της αυθεντικότητας που προήγαγε ο Χάιντεγκερ είναι ακόμη μια κομβική ιδέα που αξιοποιήθηκε από αντιφιλελεύθερα κινήματα, στα οποία ένας αυθεντικός συλλογικός εαυτός υποτίθεται ότι είναι απελευθερωμένος από την προσέγγιση των αφηρημένων κανόνων του φιλελευθερισμού. Κάθε σύγχρονο εθνικό φασιστικό κίνημα, κάθε σύγχρονο λαϊκιστικό κίνημα των καιρών μας έχει βαθιές ρίζες στο χώμα που προετοίμασε ο Χάιντεγκερ, που έβρισκε αυθεντική ύπαρξη σε μια ιστορική συλλογικότητα η οποία μπορεί να είναι μια εθνική-γλωσσική-φυλετική συλλογικότητα όπως η Γερμανικότητα, ή η Ισλαμική Ούμμα. Η σκέψη του Χάιντεγκερ είναι κεντρική στα νεοναζιστικά κινήματα Jobbik και Χρυσή Αυγή στην Ουγγαρία και στην Ελλάδα, στο νεο-ευρασιανιστικό ναζιστικό κίνημα στην Ρωσία και στην Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν, καθώς και στον ριζοσπαστικό ισλαμισμό γενικότερα. 

Mαρτυρία του Δημήτρη Δασκαλόπουλου για μια ενδιαφέρουσα ιδέα, η οποία, ωστόσο, δεν καρποφόρησε. Απέμειναν όμως φωτογραφίες…[ΤΒJ]

Ένας στίχος του Μανόλη Αναγνωστάκη και δύο φωτογραφίες - από το αρχείο του Γιώργου Ζεβελάκη.

Τέλειωνε το 2016, συγκεκριμένα το πρωί της παραμονής των Χριστουγέννων, όταν η ελληνική σοσιαλδημοκρατία έχασε έναν από τους σταθερότερους πιστούς της: τον Αντώνη Δροσόπουλο.