Αλβανία

Edith Durham, Βόρεια Αλβανία, μετάφραση-σχόλια: Στέφανος Παπαγεωργίου, Παπαζήση, Αθήνα (το βιβλίο θα κυκλοφορήσει προσεχώς)

Τίποτα δεν προμήνυε ότι η Μαίρη Ίντιθ Ντάραμ (1863-1944) θα ήταν αυτή που θα έβαζε τους Αλβανούς στο οπτικό πεδίο του αγγλόφωνου κόσμου. Τελευταίο και παραμελημένο παιδί μιας εύπορης οικογένειας, έλαβε από το γιατρό την οδηγία να κάνει τουλάχιστον ένα ταξίδι δυο μηνών κάθε χρόνο, για να αποφύγει την κατάθλιψη. Το 1900, σε ηλικία 37 ετών, έκανε το πρώτο της ταξίδι στα Βαλκάνια. Έκτοτε, ώς το 1921, επαναλάμβανε το ταξίδι κάθε χρόνο, με έμφαση στις περιοχές όπου ζούσαν οι Αλβανοί. Ποτέ δεν κινδύνεψε. Και έχοντας καταγράψει τη ζωή τους και τα έθιμά τους, έγινε η «βασίλισσά» τους και ο σύνδεσμός τους με την Ευρώπη. [ΤΒJ]

Αχιλλέας Σύρμος, Ιστορίες από το Σπατς, πρόλογος: Άγγελος Συρίγος, Ίνδικτος, Αθήνα 2022, 510 σελ.

Ο Ηρακλής Σύρμος, Βορειοηπειρώτης από τη Δερβιτσάνη της επαρχίας Άνω Δρόπολης, συνελήφθη στις 27 Μαΐου 1964 και καταδικάστηκε σε 18ετή στέρηση της ελευθερίας επειδή είχε επαινέσει την οικονομική υπεροχή καπιταλιστικών χωρών. Εξέτισε την ποινή του στο Σπατς, υποχρεωμένος σε καταναγκαστική εργασία στα μεταλλεία της περιοχής. Χρόνια μετά την πτώση του κομμουνισμού, κατέγραψε τις εμπειρίες του – που μόλις κυκλοφόρησαν. Τι κοινό έχει η αφήγηση του Ηρακλή Σύρμου με άλλα πολυσυζητημένα κείμενα της στρατοπεδικής λογοτεχνίας; [ΤΒJ]

Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 και το αλβανικό τραγούδι. Αναδημοσίευση από το Books' Journal, τεύχος 119, Μάιος 2021.