Τριαντάφυλλος Καρατράντος

Θεωρώ πως η φράση “Forza Mattarella” βρέθηκε στο στόμα πολλών (ιδίως Ελλήνων που κάηκαν με στη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ) όταν διάβασαν την είδηση για την άρνηση του Προέδρου της Δημοκρατίας της Ιταλίας, Σέρτζο Ματαρέλα, να επικυρώσει τον διορισμό του καθηγητή Σαβόνα στη θέση του υπουργού Οικονομικών (επειδή είχε μιλήσει υπέρ της εξόδου της Ιταλίας από την ευρωζώνη) και την ανάθεση, τελικά, του σχηματισμού κυβέρνησης τεχνοκρατών στον Κάρλο Κοταρέλι. Είμαι σίγουρος πως πάρα πολλοί έχουμε κάνει τη σύνδεση με την περίπτωση του Γιάνη Βαρουφάκη και με τη διαφορετική κατάληξη που είχαν στην Ελλάδα οι πολιτικές εξελίξεις.

Η βίαιη επίθεση και ο ξυλοδαρμός του Γιάννη Μπουτάρη πρέπει να λειτουργήσει ως η θρυαλλίδα που θα βάλει ένα τέλος στην κανονικοποίηση και στην υποστήριξη της βίας. Χρειάζεται να δημιουργηθεί ένα ξεκάθαρο πολιτικό και κοινωνικό μέτωπο κατά της βίας και των δύο άκρων. Το κράτος, αν θεωρεί πως έχει ακόμη λόγο ύπαρξης, πρέπει να αντιμετωπίσει τη βία δυναμικά.

Ο αντιμνημονιακός αγώνας έχει συνδυαστεί στην Ελλάδα με το ξέσπασμα της βίαιης οργής των ελλήνων πολιτών που έβλεπαν τη χώρα να παραδίδει μέρος της ανεξαρτησίας της στους δανειστές. Η οργή αυτή εκδηλώθηκε για πρώτη φορά με μεγάλη βιαιότητα, αλλά και με οδυνηρά αποτελέσματα, στις 5 Μαΐου 2010 – όταν άγνωστοι πυρπόλησαν το παράρτημα της τράπεζας Μαρφίν στην οδό Σταδίου, μπροστά από την οποία περνούσε διαδήλωση που προορισμό είχε το Σύνταγμα. Κι όμως, είναι μια μέρα που τείνει να εξαφανιστεί από τη συλλογική μας μνήμη. Ελάχιστοι θυμούνται τι ακριβώς έγινε εκείνη την ημέρα. Η προφορά της λέξης Μαρφίν, κινεί μεν το μηχανισμό της μνήμης, δύσκαμπτα όμως και αμήχανα. Και σπανίως γίνεται μνεία στα ονόματα των νεκρών εκείνου του εγκλήματος – της Αγγελικής Παπαθανασοπούλου (που ήταν έγκυος), της Παρασκευής Ζούλια και του Επαμεινώνδα Τσάκαλη.

Η πυραυλική επίθεση των ΗΠΑ, με τη συνεργασία Βρετανίας και Γαλλίας, κατά στόχων του Άσαντ στη Συρια, είχε σκοπό να υπενθυμίσει πως η διεθνής κοινότητα δεν μπορεί να ανεχτεί άλλο τη χρήση χημικών και τη γενοκτονία κατά μέρους του συριακού λαού. Ωστόσο, δεν είναι αρκετή μια αποσπασματική επίθεση, δεν τερματίζει έναν πόλεμο και δεν μπορεί να οδηγήσει σε βιώσιμη ειρήνη και σε αντιπροσωπευτική διακυβέρνηση της Συρίας. Οι ΗΠΑ και η Δύση πρέπει να αναλάβουν συνολικά τις ευθύνες τους εντός του πλαισίου του διεθνούς δικαίου και των διεθνών οργανισμών συνεισφέροντας στη σταθερότητα και στην ασφάλεια στη Συρία και στη Μέση Ανατολή.

Είναι αναμενόμενο το τελευταίο μπαράζ εξτρεμιστικών δράσεων και επιθέσεων κατά δημοσίων υπηρεσιών, αλλά και καταστημάτων,  να έχει προκαλέσει μεγάλη συζήτηση για τη βία στην Ελλάδα. Ωστόσο, αν πραγματικά θέλουμε να προσεγγίσουμε την κατάσταση με τη ριζοσπαστικοποίηση, τον εξτρεμισμό και τη βία στη χώρα μας, πρέπει να επιστρέψουμε 10 χρόνια πίσω. Τον Δεκέμβριο του 2008, με το θάνατο του νεαρού Γρηγορόπουλου, περάσαμε σε μία μακρόσυρτη και βίαιη φάση με εντάσεις και ξεσπάσματα.

Ένας  τιμητικός τόμος αφιερωμένος σε αυτόν, στο έργο του (ως καθηγητή αλλά και  ως πολιτικού διαπραγματευτή) και στην ευρωπαϊκή διάστασή του, με την ειδική φροντίδα πλήθους συναδέλφων του, επιδόθηκε στον καθηγητή Παναγιώτη Ιωακειμίδη στις 14 Φεβρουαρίου από τον πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ήταν μια μικρή αναγνώριση στη διάδοση της ευρωπαϊκής ιδέας αλλά και στην εκπαιδευτική προσφορά του ενός σπουδαίου δασκάλου. Μια προσωπικότητας ευγενικά μαχητικής, που δεν έκανε ποτέ πίσω ούτε βήμα από τις ιδέες του.

Η ασφάλεια, κυρίως η εσωτερική, έχει ταυτιστεί με αυτό που συνηθίζουμε, απλουστευτικά τις περισσότερες φορές, να αποκαλούμε «βαθύ κράτος». Αποτέλεσμα αυτής της ταύτισης είναι να προσεγγίζεται με όρους συνωμοσιών, σκοτεινών σχεδίων, αδιαφάνειας και, σε μεγάλο βαθμό, ως αντιθετική με την ελευθερία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά και τη δημοκρατία. 

Για να αντιμετωπίσουμε την τρομοκρατία, οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε ορισμένα ελάχιστα. Δεν χωρούν αστερίσκοι, ευέλικτες προσεγγίσεις στον εξτρεμισμό και στον ακτιβισμό και θεωρητικές περιδινίσεις περί καλής και κακής βίας. Και το κράτος οφείλει να προστατεύει τους πολίτες του και τη δημόσια τάξη, είναι κομμάτι της αρμοδιότητάς του που του έχει εκχωρήσει ο συνταγματικός νομοθέτης...

Στην Ελλάδα χρειάζεται μερικές φορές ένα γεγονός-καταλύτης για να προκύψει μία ευρύτερη συζήτηση γύρω από ορισμένα θέματα που συνηθίζουμε να τα θάβουμε κάτω από το χαλί, χωρίς φυσικά να τα έχουμε επιλύσει. Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί η συζήτηση για την τρομοκρατία η οποία πυροδοτήθηκε με αφορμή τη διήμερη άδεια που έλαβε ο καταδικασμένος τρομοκράτης της 17 Νοέμβρη, Δημήτρης Κουφοντίνας.

Πρέπει να απαιτήσουμε την ασφάλεια μας και τη ριζική αντιμετώπιση της τρομοκρατίας. Όχι επειδή το χρωστάμε στα θύματα, αλλά κυρίως διότι το χρωστάμε σε εμάς.