Πότε ίσως άλλοτε δεν υπήρξε στη χώρα μας τόσο άμεση και δυναμική λαϊκή απάντηση στην έναρξη ενός πολέμου. Το ΚΚΕ και η ΚΝΕ κατέβασαν το λαό (τους) στο δρόμο λίγες ώρες μετά τον πόλεμο που ξεκίνησαν οι ΗΠΑ στη Συρία, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως στη Θεσσαλονίκη η αγωνιζόμενη νεολαία, σε μία πράξη υψηλού αντιστασιακού συμβολισμού, κατέβασε το έμβλημα των ΗΠΑ από την πύλη του αμερικανικού προξενείου. Μόνο που αυτές οι πορείες πραγματοποιήθηκαν το πρωί της 14ης Απριλίου 2018, και όχι το 2011, που ξεκίνησε ο αιματηρός εμφύλιος πόλεμος στη Συρία.
Για μεγάλη μερίδα συμπολιτών μας, ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή έχει συνδυαστεί με τις ΗΠΑ και τη δαιμονοποίησή τους. Τις τελευταίες ημέρες, αμέσως μετά την προαναγγελία από τον πρόεδρο Τραμπ του χτυπήματος στη Συρία, παρατηρήθηκε έντονο κύμα αντίδρασης στην ελληνική κοινή γνώμη, που αναπαρήγαγε, με ευφάνταστο μάλιστα τρόπο, τα βασικά επιχειρήματα της ρωσικής και της συριακής προπαγάνδας: «η επέμβαση των Δυτικών θα διαλύσει τη Συρία, θα οδηγήσει στον μαζικό θάνατο αμάχους και θα προκαλέσει τεράστιες ροές προσφύγων».
Όλα αυτά, υποτίθεται, θα προκαλούνταν από τη χειρουργική επέμβαση ΗΠΑ, Γαλλίας και Μεγάλης Βρετανίας κατά στόχων στρατιωτικού ενδιαφέροντος στη Συρία. Φαίνεται πως όλοι αυτοί οι εξαιρετικά ευαίσθητοι άνθρωποι δεν παρακολουθούν τι γίνεται στη Συρία τα τελευταία επτά χρόνια, όπου ο αιματηρός εμφύλιος πόλεμος και η εμπλοκή σχεδόν μίας δεκάδας περιφερειακών και διεθνών δρώντων έχει κοστίσει τη ζωή σε σχεδόν 500.000 ανθρώπους, με χιλιάδες παιδιά ανάμεσα τους, ενώ έχει οδηγήσει στον εκτοπισμό και στην προσφυγιά εκατομμύρια Σύρους. Βέβαια, για τους οπαδούς των θεωριών συνωμοσίας που αποδίδουν στους πράκτορες των Αμερικανών την επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου, την εθνοκάθαρση στη Σρεμπρένιτσα, την εμφάνιση του Ισλαμικού Κράτους κ.ά., είναι πολύ εύκολο να αναζητήσουν άλλη μία ελκυστική και εύπεπτη δικαιολογία για να υποστηρίξουν ότι οι ΗΠΑ ευθύνονται για την αιματοχυσία στη Συρία, το έχουν κάνει άλλωστε πολλές φορές υποστηρίζοντας πως οι κακοί Δυτικοί αξιοποίησαν τρομοκράτες για να ανατρέψουν τον πρόεδρο Άσαντ. Στη δική τους ανάγνωση, ο πρόεδρος Άσαντ είναι ο καλός της υπόθεσης και οι πολίτες της Συρίας που ξέσπασαν σε διαδηλώσεις εναντίον του το 2011, τις οποίες έσπευσε να καταστείλει με ωμή βία, είναι οι κακοί εγκάθετοι πράκτορες. Τι και αν οι διαδηλώσεις γίνονταν όλο και πιο μαζικές με αποτέλεσμα να συγκροτηθεί ένας στρατός από τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης, αυτοί έβλεπαν μόνο τρομοκράτες, πράκτορες και μισθοφόρους των Δυτικών. Η Συρία διαλύθηκε, οι ακτές της Ευρώπης γέμισαν πρόσφυγες, αλλά και πάλι ο καλός Άσαντ και οι σύμμαχοί του (Ρωσία, Ιράν κ.ά.) ήθελαν το καλό της χώρας και των πολιτών, ασχέτως αν η άποψη εκατομμυρίων Σύρων ήταν διαφορετική, δεν ασχολήθηκαν ποτέ με αυτή, γιατί υποτίθεται ότι είναι πιόνια των ΗΠΑ και της Δύσης.
Το βασικό επιχείρημα των ημερών –το οποίο εκφράστηκε με τη μεγαλύτερη επισημότητα από τη Ρωσία– ήταν πως ο πόλεμος στη Συρία φτάνει στο τέλος του, οπότε η επέμβαση των ΗΠΑ και των ευρωπαίων συμμάχων τους (Αγγλία, Γαλλία) θα είχε μόνο αρνητικές συνέπειες. Ναι, όντως, οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης βρίσκονται σε υποχώρηση και οι δυνάμεις του Άσαντ και των συμμάχων του κερδίζουν συνεχώς έδαφος, καταστρέφοντας ό,τι έχει απομείνει στις περιοχές που ανακαταλαμβάνουν και μη επιτρέποντας ακόμη και την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας. Αυτό το τέλος οραματίζονται ορισμένοι για τον εμφύλιο πόλεμο στη Συρία, την άνευ όρων επιβολή του Άσαντ, μία ειρήνη που κανείς δεν μπορεί να τη χαρακτηρίσει βιώσιμη, μία ειρήνη που δεν θα ενώσει τη βαθιά διχασμένη χώρα, αλλά που θα βασιστεί στην επικυριαρχία του ολοκληρωτικού καθεστώτος. Επίσης, γίνεται μεγάλη κριτική γιατί το χτύπημα των ΗΠΑ και των συμμάχων τους έγινε εκτός του πλαισίου του ΟΗΕ. Όμως, εκτός του πλαισίου του ΟΗΕ λειτουργούν στην περιοχή η Ρωσία, το Ιράν και η Τουρκία, με την πρώτη, ως χώρα μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας, να μπλοκάρει οποιαδήποτε πρωτοβουλία, ακόμη και τις πρωτοβουλίες για παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, αλλά και για τη συγκρότηση επιτροπής εξέτασης για τη χρήση χημικών όπλων, καθιστώντας με αυτό τον τρόπο ανενεργό τον ΟΗ στον πόλεμο της Συρίας.
Κάποια στιγμή πρέπει να μπουν τα δεδομένα στη Συρία στη σωστή τους βάση. Η Δύση και κυρίως οι ΗΠΑ, υπό την πίεση των αποτυχιών στο Ιράκ και στη Λιβύη, κωλυσιέργησαν στην πρώτη φάση της κλιμάκωσης του πολέμου, ενώ και ο τρόπος που επέλεξαν να υποστηρίξουν τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης δεν μπορεί να χαρακτηριστεί επιτυχημένος, διότι συνέβαλε στην περαιτέρω κλιμάκωση του εμφυλίου και στη μετατροπή του σε πόλεμο δι’ αντιπροσώπων (proxywar). Σταδιακά, οι ΗΠΑ αποτραβήχτηκαν σχεδόν πλήρως από τη Συρία αφήνοντας τον έλεγχο στη Ρωσία και στο Ιράν που υποστήριξαν τις δυνάμεις του Άσαντ, ωθώντας τον προς την τελική επικράτηση και στην εκκαθάριση των αντιπολιτευομένων, με αποκορύφωμα τις τραγικές σκηνές των τελευταίων μηνών από την Γκούτα. Η πυραυλική επίθεση είχε σκοπό να υπενθυμίσει στον Άσαντ πως η διεθνής κοινότητα δεν μπορεί να ανεχτεί άλλο τη χρήση χημικών και τη γενοκτονία κατά μέρους του συριακού λαού που στράφηκε εναντίον του. Ωστόσο, δεν είναι αρκετή μια αποσπασματική επίθεση, δεν τερματίζει έναν πόλεμο και δεν μπορεί να οδηγήσει σε βιώσιμη ειρήνη και σε αντιπροσωπευτική διακυβέρνηση της Συρίας. Οι ΗΠΑ έχουν μεγάλη ευθύνη για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στη Μέση Ανατολή από το 2003 και έπειτα, ωστόσο η αποχώρησή τους δεν έχει τίποτε να προσφέρει από περισσότερη αποσταθεροποίηση και έξαρση της βίας, του αυταρχισμού, της τρομοκρατίας και των συγκρούσεων. Οι ΗΠΑ και η Δύση πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους εντός του πλαισίου του διεθνούς δικαίου και των διεθνών οργανισμών συνεισφέροντας στην σταθερότητα και στην ασφάλεια στη Συρία και στη Μέση Ανατολή.
