Ηλίας Κανέλλης

Πέθανε σήμερα, 4 Μαρτίου 2022, ο Χρόνης Μπότσογλου, ζωγράφος και καθηγητής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (1941-2022). Ένας πρώτος σύντομος αποχαιρετισμός.

Lyndsy Spence, Casta Diva. Μαρία Κάλλας – Η κρυφή ζωή της, μετάφραση από τα αγγλικά: Χρύσα Φραγκιαδάκη, Παπαδόπουλος, Αθήνα 2021, 494 σελ.

Αστραφτερή θεά, μύθος της μουσικής, στην πραγματικότητα ήταν μια τσακισμένη γυναίκα, έτοιμη να πέσει θύμα των ανασφαλειών της και του συναισθηματικού κενού της. Μια προικισμένη γυναίκα που εργάστηκε πολύ για να νέμονται τη χάρη της η αδηφάγος μητέρα της Λίτσα, ο χυδαίος συμφεροντολόγος σύζυγός της Μενεγκίνι και ο εξουθενωτικός, εξουσιαστικός και βίαιος εραστής της Ωνάσης. Ένα βιβλίο για τη Μαρία Κάλλας, μια συντετριμμένη, μοναχική γυναίκα πίσω από το μύθο της. (τεύχος 125)

Κυκλοφορεί στα ελληνικά το νέο μυθιστόρημα του Μισέλ Ουελμπέκ, η Εκμηδένιση. Αστυνομικό θρίλερ, πολιτικό δράμα, οικογενειακή σάγκα, ερωτική και υπαρξιακή περιπλάνηση. Σε μετάφραση από τα γαλλικά του Γιώργου Καράμπελα, από τις εκδόσεις του Βιβλιοπωλείου της Εστίας.

Πριν από λίγο ανακοινώθηκε ο θάνατος της Τζόαν Ντίντιον, σε ηλικία 87 χρόνων, ένα πρόσωπο που θεωρείται η ιέρεια της Νέας Δημοσιογραφίας. Στη μακρά διαδρομή της, μεταξύ άλλων, κατέγραψε τις δονήσεις της αμερικανικής αντικουλτούρας, απαθανάτισε τη λατρεία για είδωλα όπως ο Τζων Γουαίην και την αρχετυπική μορφή του, περιέγραψε ένα επίπονο τελετουργικό αποχαιρετισμού για το σύζυγό και την υιοθετημένη κόρη τους.

Η βράβευση της "Νίκης" του Χρήστου Χωμενίδη με το ευρωπαϊκό βραβείο μυθιστορήματος επιβάλλει να θυμηθούμε ξανά το σημαντικό εκείνο βιβλίο, που πρωτοκυκλοφόρησε το 2014. Προσφεύγουμε στα λόγια του συγγραφέα ο οποίος εξομολογείται τι επιδίωκε γράφοντας το συγκεκριμένο μυθιστόρημα - μάλιστα σε μια από τις πιο κρίσιμες καμπές της νεότερης ελληνικής ιστορίας, μετά τη χρεοκοπία και την προσπάθεια εκμετάλλευσης των "Αγανακτισμένων" από τα άκρα.

Χρήστος Παπανίκος, Στιγμές επικαιρότητας. Σκίτσα - γελοιογραφίες, Μίνωας, Αθήνα 2021, 148 σελ.

Ο γελοιογράφος Χρήστος Παπανίκος, στο πρώτο του βιβλίο που κυκλοφορεί στις 12 Νοεμβρίου, αποτυπώνει με θαυμαστή ακρίβεια μέσα από τα σκίτσα του τα πιο σημαντικά γεγονότα της περιόδου Ιούλιος 2019 - Σεπτέμβριος 2021.

Ένα σημαντικό έργο του καθηγητή Σταύρου Τσακυράκη, το βιβλίο του Η ελευθερία του λόγου στις ΗΠΑ, επανακυκλοφορεί από σήμερα με τη φροντίδα των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης. Ένα βιβλίο ορόσημο στην ελληνική βιβλιογραφία της ελευθερίας της έκφρασης, καθώς εισήγαγε το ελληνικό κοινό στη νομολογία του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ και δίδαξε γενιές φοιτητών. 

Η διαγραφή του Άρη Πορτοσάλτε από την ΕΣΗΕΑ (και η επιβολή μικρότερων ποινών σε ορισμένους άλλους) είναι καμπανάκι για τις ελευθερίες του Τύπου, που δεν τις προστατεύει το σωματείο των δημοσιογράφων. Σε κάθε περίπτωση, η διαγραφή Πορτοσάλτε επειδή δεν πειθάρχησε σε απόφαση της ΕΣΗΕΑ είναι ένδειξη ολοκληρωτικής αντίληψης και χρειάζεται ουσιαστική απάντηση.

Ζήτησα τη συνέντευξη που ακολουθεί από τον Μιχάλη Γκανά περισσότερο ως αφορμή για να τον βάλω να μιλήσει για την ποιητική του ως αέναο ταξίδι από το χωριό στην πόλη κι από την παιδική ηλικία προς την ωριμότητα που στον απόλυτο βαθμό δεν θα κατακτηθεί ποτέ. Επέλεξα να του ζητήσω, ευθύγραμμα, να περιγράψει τη διαδρομή του: από τον Τσαμαντά Θεσπρωτίας, όπου γεννήθηκε το 1944, στην Αθήνα για σπουδές Νομικής, την παρέκκλισή του από τον στόχο που τότε ήταν ταυτόσημος κοινωνικής ανόδου και την εμπλοκή του με το χώρο του βιβλίου, απ’ όπου διέρρευσε προς την ποίηση. Συνέντευξη στον Ηλία Κανέλλη