Σύνδεση συνδρομητών

Ναζισμός

Εμφάνιση άρθρων Books' Journal βάσει ετικέτας

 Θετικές δυνατότητες, σκοτεινές όψεις και η σημασία της ατομικής πράξης. Από το τεύχος 142

23 Ιουνίου 2023

Σώματα χωρίς ψυχή

Βάνα Νικολαΐδου-Κυριανίδου

Χάννα Άρεντ, Οι απαρχές του ολοκληρωτισμού. Τρίτος τόμος: Ολοκληρωτισμός, μετάφραση από τα αγγλικά: Βασίλης Τομανάς, Νησίδες, Θεσσαλονίκη 2017, 248 σελ. 

Τα στρατόπεδα των δυο ολοκληρωτισμών του εικοστού αιώνα, του ναζισμού και του κομμουνισμού, αποτέλεσαν πειραματικά εργαστήρια παραγωγής απρόσωπων θυμάτων και, συνακόλουθα, εκπαίδευσης ανελέητων εξουσιαστών. Ολοκληρωτισμός και στρατόπεδα συγκέντρωσης στη σκέψη τής Χάννα Άρεντ.

26 Μαρτίου 2023

Quo Vadis Wagner?

Γιώργος Ναθαναήλ

Το Wagner Group, ως παραστρατιωτική οργάνωση μισθοφόρων, είναι ένας σκιώδης πρωταγωνιστής του θεάτρου των πολεμικών επιχειρήσεων. Χρηματοδοτείται από τον Γιεβγκένι Πριγκοζίν, έναν ομότεχνο του πασίγνωστου μάγειρα Ρατατούη, ο οποίος παρέχει (και) υπηρεσίες κέτερινγκ στα γεύματα που παραθέτει ο ρώσος πρόεδρος στους ξένους επισήμους —και για τους κόπους του αυτούς έχει  κερδίσει το παρωνύμιο «ο σεφ του Πούτιν». Το Group επιτρέπει την «ευλογοφανή διάψευση» για σκοτεινές ρωσικές επιχειρήσεις ανά τον κόσμο που κατά κανόνα δεν θα χαρακτηρίζονταν στρατιωτικές, αλλά εγκλήματα πολέμου. Βοηθάει επίσης τη λογιστική του πολέμου: οι επίσημες απώλειες που δηλώνονται στις πολεμικές συγκρούσεις της Ρωσίας δείχνουν μικρότερες. Εύλογα λοιπόν το Group αποκαλείται «ο στρατός του Πούτιν», το μακρύ του χέρι.

20 Μαρτίου 2022

Η αλληλογραφία της εξορίας

Κώστας Θ. Καλφόπουλος

Joseph Roth / Stefan Zweig, Αλληλογραφία 1927-1938, μετάφραση από τα γερμανικά: Μαρία Αγγελίδου - Άγγελος Αγγελίδης, εισαγωγή: Pierre Deshusses, επίμετρο: Παναγιώτης Κ. Τσούκας, Άγρα, Αθήνα 2021, 557 σελ. 

Joseph Roth / Stefan Zweig, Jede Freundschaft mit mir ist verderblich. Briefwechsel 1927-1938, Diogenes, Zürich 2014 (Wallenstein V., Göttingen 2011), 624 σελ.

S. Michel, L. K. Ostmann, E. Wichelhaus (επιμ.), Unterwegs mit Stefan Zweig (ταξιδιωτικά κείμενα), Fischer Taschenbuch Verlag, Frankfurt a. M. 2010, 255 σελ.

Η Αλληλογραφία ανάμεσα στον Γιόζεφ Ροτ και τον Στέφαν Τσβάιχ αποτελεί ακόμα ένα εκδοτικό τόλμημα για τα ελληνικά δεδομένα, κυρίως όμως ένα σημαντικό τεκμήριο που αποτυπώνει τον «ψυχισμό του αιώνα» των επαναστάσεων και των καταστροφών στα «χρόνια των ξενοδοχείων» και, πρωτίστως, της εξορίας. Μέσα από τα γράμματα και τις καρτ-ποστάλ ξεδιπλώνεται μια στενή αλλά δύσκολη φιλία, με φόντο τους «σκοτεινούς καιρούς», ανάμεσα στις προσδοκίες και την απόγνωση που διακατέχουν δύο εξέχουσες προσωπικότητες του ευρωπαϊκού πνεύματος. Ένα οιονεί «επιστολικό μυθιστόρημα», συναρπαστικό και ψυχοφθόρο συνάμα, γραμμένο με το μελάνι της ψυχής των συγγραφέων του. (τεύχος 126)

01 Μαρτίου 2022

Joseph Roth / Stefan Zweig, Αλληλογραφία 1927-1938, μετάφραση από τα γερμανικά: Μαρία Αγγελίδου - Άγγελος Αγγελίδης, εισαγωγή: Pierre Deshusses, επίμετρο: Παναγιώτης Κ. Τσούκας, Άγρα, Αθήνα 2021, 557 σελ. 

Αλληλογραφία με τα συνεχή σκαμπανεβάσματα μιας σχέσης στα πρόθυρα του πολέμου, με εντάσεις, πίκρες, απρόοπτα, και μαζί η αγωνία της οικονομικής αλλά και της λογοτεχνικής επιβίωσης δυο εξόριστων φίλων. Ο φτωχός και ανασφαλής Ροτ συνομιλεί με επιστολές με τον πετυχημένο και αυτάρκη Τσβάιχ, με φόντο την άνοδο του ναζισμού, τις διώξεις των Εβραίων και τη βεβαιότητα ότι η Ευρώπη θα καταστραφεί. (τεύχος 126)

26 Φεβρουαρίου 2022

Ο καλοκάγαθος γίγαντας Οβελίξ, στο κόμικς Ο Αστερίξ ο Γαλάτης, συχνά αδυνατεί να κατανοήσει τους Ρωμαίους. Γιατί δηλαδή ταΐζουν τα λιοντάρια με ανθρώπους στο Κολοσσαίο για ψυχαγωγία, γιατί κυνηγούν τη δόξα και την εξουσία αντί να κυνηγούν νόστιμα αγριογούρουνα; Έτσι συχνά αναφωνεί το περίφημο πλέον: «Είναι τρελοί αυτοί οι Ρωμαίοι!»

05 Φεβρουαρίου 2022

Ο Μπέρνχαρντ Σλινκ είναι ένας αγαπημένος στους Έλληνες συγγραφέας, κι αυτό αποδεικνύεται από το ότι το νέο βιβλίο του στα ελληνικά, η συλλογή διηγημάτων Χρώματα του αποχαιρετισμού (μετάφραση: Απόστολος Στραγαλινός, Κριτική, 248 σελ.), μερικές εβδομάδες μετά την κυκλοφορία της στα ελληνικά, είναι πολύ ψηλά στις προτιμήσεις των αναγνωστών. Η εξαιρετική δημοσιογράφος Κική Τριανταφύλλη (είναι απώλεια ότι ο βιοπορισμός την έστρεψε σε ρεπορτάζ που δεν έχουν σχέση με το βιβλίο), είχε συναντήσει την άνοιξη του 2013 τον συγγραφέα, στον απόηχο της μεγάλης του επιτυχίας, Διαβάζοντας στη Χάννα (που έγινε εξίσου επιτυχημένη κινηματογραφική ταινία). Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο τεύχος 30 του Books' Journal, Aπρίλιος 2013, και ο Σλινκ ήταν στο εξώφυλλο, όπως πάντα από τον Αλέκο Παπαδάτο. Ήταν μια δύσκολη εποχή. Η ελληνική κρίση κορυφωνόταν με άδηλο το μέλλον. Όμως ζούσε ο Φίλιπ Ροθ και δεν είχε γίνει ακόμα η φονική επίθεση ισλαμιστών κατά του σατιρικού Charlie Hebdo… (Η συνέντευξη που ακολουθεί είχε δημοσιευτεί με τίτλο: «Η γερμανική λογοτεχνία πάει στο Χόλλυγουντ»)

14 Νοεμβρίου 2021

Heike B. rtemaker, Η Αυλή του Χίτλερ. Ο στενός κύκλος του Φύρερ στο Τρίτο Ράιχ και μετέπειτα, μετάφραση από τα γερμανικά: Γιάννης Κελόγλου, Gutenberg, Αθήνα 2021, 523 σελ. 

Στιγκ Ντάγκερμαν, Γερμανικό φθινόπωρο. Αφηγήματα, μετάφραση από τα σουηδικά, επίμετρο: Αγγελική Νάτση, Καστανιώτη, Αθήνα 2019,  154 σελ.

Alfred Koschorke, Adolfs Hitler Mein Kampf“. Zur Poetik des Nationalsozialismus, Matthes & Seitz Berlin 2016, 94 σελ.

88 χρόνια από την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία και 75 από την κατάρρευση του εθνικοσοσιαλισμού μέσα στα ερείπια που επισώρευσε στην Ευρώπη και την Ιστορία, το φαινόμενο ένας ολόκληρος λαός να οδηγείται στον όλεθρο, όπως τα παιδιά στο παραμύθι των αδελφών Γκριμ «Ο αυλητής του Χάμελν», ενεργοποιεί ακόμα τις κεραίες της ιστορικής έρευνας. Ταυτόχρονα, όμως, εμπλουτίζεται διαρκώς από νέες προσεγγίσεις που συμπληρώνουν αυτό το «παζλ της παράνοιας», σε κοινωνικο-οικονομικό αλλά και ευρύτερα πολιτισμικό επίπεδο. Τρεις νέοι τίτλοι εμπλουτίζουν την προβληματική γύρω από τον Ηγέτη (hrer) και την «αυτοκρατορία του Κακού», στην άνοδο και την πτώση της.

03 Νοεμβρίου 2021

Ο Μωυσής στην καρδιά του ναζισμού

Βαγγέλης Χατζηβασιλείου

Jean-Michel Rey, Η αυτοκτονία της Γερμανίας. Με αφορμή τον Μωυσή του Τόμας Μαν, μετάφραση από τα γαλλικά: Ανδρέας Παππάς, Στερέωμα, Αθήνα 2021, 256 σελ.

 Το 1943 ο Τόμας Μαν, αυτοεξόριστος στις Ηνωμένες Πολιτείες, γράφει για ένα θέμα-φωτιά: τον Μωυσή και τη μορφή και την προσωπικότητά του ως προφήτη, κριτή, αλλά και βιβλικού συμβόλου. Σκοπός του Μαν με τη νουβέλα του Ο Νόμος ήταν να πράξει το αδιανόητο για την εποχή της χιτλερικής Γερμανίας, που βρισκόταν ήδη προ των πυλών του Ολοκαυτώματος: να μιλήσει για συμβολή του ιουδαϊσμού στην ανάπτυξη του γερμανικού πολιτισμού.

25 Οκτωβρίου 2021

Βασίλι Γκρόσσμαν, Η κόλαση της Τρεμπλίνκα, εισαγωγή - μετάφραση από τα ρωσικά: Αλεξάνδρα Ιωαννίδου, Άγρα, Αθήνα 2020, 134 σελ.

Το στρατόπεδο της Τρεμπλίνκα, άρχιζε να χτίζεται τον Μάιο του 1942 κι ήταν τεράστιος ο αριθμός που δολοφονήθηκαν εκεί: κατά τη βιβλιογραφία, οι νεκροί κυμαίνονται από 700.000 έως 900.000.  Η Τρεμπλίνκα, δηλαδή, είναι το στρατόπεδο όπου εξοντώθηκαν περισσότεροι άνθρωποι μετά το Άουσβιτς. Οι άνθρωποι εκεί δολοφονούνταν συστηματικά επί ένα χρόνο, το διάστημα Ιουλίου 1942 με 2 Αυγούστου 1943, μέχρι να εξεγερθούν κρατούμενοι που κατάφεραν να πυρπολήσουν το στρατόπεδο.

13 Ιουλίου 2021
Σελίδα 1 από 2