Μεσαίωνας

J. Russel - A. Brooks, A New History of Witchcraft: Sorcerers, Heretics & Pagans, Thames and Hudson Ltd, London 2007, 216 σελ.

Όσα πιστεύουμε για τη μαγεία ίσως να μην είναι σωστό. Μια νέα ιστορία της επιχειρεί να αποδείξει ότι δεν είναι το αντίπαλο δέος της επιστήμης, ότι δεν είναι μία και ομοιόμορφη, ότι δεν διώχθηκε τον Μεσαίωνα αλλά κυρίως τα χρόνια της Αναγέννησης κι ότι δεν μπήκε στο στόχαστρο της εκκλησίας αλλά, κυρίως, των πολιτειακών αρχών. [ΤΒJ]

Noel Malcolm, ‘Useful Enemies’:  Islam and the Ottoman Empire in Western Political Thought, 1450-1750, Oxford University Press, 2019, 512 σελ.

Αν η στάση της χριστιανικής Ευρώπης απέναντι στο Ισλάμ υπήρξε παραδοσιακά εχθρική, η θέση της, ιδεολογική και πολιτική, απέναντι στους Μωαμεθανούς Τούρκους και το κράτος τους πέρασε, στα νεότερα χρόνια, από διάφορες φάσεις, απώθησης βασικά, σύγκρουσης και δυσπιστίας, αλλά ταυτόχρονα και θαυμασμού, τουλάχιστον τους πρώτους αιώνες. Κι ενώ η αντιπαράθεση με το Ισλάμ πηγαίνει πίσω στον Μεσαίωνα, απ’ όπου η νεότερη χριστιανική πολεμική εξακολούθησε να αντλεί μεγάλο μέρος του θεωρητικού υλικού και των επιχειρημάτων της, η άμεση επαφή και αντιπαράθεση των Δυτικοευρωπαίων με τους Οθωμανούς-Τούρκους οριοθετείται χρονολογικά την περίοδο των ευρωπαϊκών «νεότερων χρόνων» και, ως εκ τούτου, συνόδευσε και αντιστικτικά συνδιαμόρφωσε πολλές από τις ιδεολογικές και τις πολιτικές εξελίξεις στην Ευρώπη της νεωτερικότητας. 

Gottfried von Straßburg, Tristan, Band 1: Text (Verse 1–9982), Mittelhochdeutsch/Neuhochdeutsch, επιμέλεια-εισαγωγή: Rüdiger Krohn, Reclam, München 2021, 595 σελ.

Ο Τριστάνος του Γοδεφρείδου από το Στρασβούργο βασίστηκε σ’ έναν παλιότερο, αρχικά αγγλογαλλικό, δημοφιλή ερωτικό μύθο τού μεσαίωνα, έναν μύθο που σήμερα τον γνωρίζουμε (δυστυχώς) μόνο από τη βαγκνερική παραλλαγή του. Ο Γοδεφρείδος μάς κάνει ο ίδιος σαφές ότι βασίστηκε στην αγγλική εκδοχή τού Θωμά της Βρετάνης γιατί τη θεώρησε «σωστότερη» από τη γαλλική τού Béroul, και τη γερμανική τού Eilhart von Oberge. Το κείμενό μου (που περιέχει τις πρώτες (απ’ ό,τι ξέρω) απόπειρες μετάφρασης τμημάτων τού έργου του στα ελληνικά) είναι ένα μικρό δείγμα αγάπης για τον μεσαιωνικόν Aλσατό – και κεφάλαιο του ανέκδοτου μυθιστορήματος «βιογραφίες αγνώστων».