Σύνδεση συνδρομητών

Επανάσταση 1821

Εμφάνιση άρθρων Books' Journal βάσει ετικέτας

Χρήστος Λούκος, Η Ερμούπολη της Σύρου, 1821-1950: Από το Λίβερπουλ της Ανατολικής Μεσογείου στη βαμβακούπολη των Κυκλάδων, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2022, 637 σελ.

Η ιστορία της Ερμούπολης αρχίζει περί το 1822, όταν φτάνουν οι πρώτοι χιώτες πρόσφυγες στο λιμάνι. Και ώς το 1880 διέγραψε περίοδο ακμής. Ενώ κεντρικός στόχος του ελληνικού κράτους ήταν η απελευθέρωση των υπόδουλων αδελφών, κεντρικός στόχος των Ερμοπουλιτών ήταν η αύξηση του πλούτου της πόλης. Δηλαδή, συμφεροντολόγοι; Πρακτικότεροι και λιγότερο μεγαλόστομοι. Το κεντρικό ελληνικό ιδεολόγημα, η Μεγάλη Ιδέα, είχε μικρότερη απήχηση στην Ερμούπολη. Γιατί η Μεγάλη Ιδέα δεν είχε καμιά προοπτική χωρίς πόλεμο και πόλεμος σήμαινε το Αιγαίο ανάστατο, μ’ άλλα λόγια την καταστροφή του εμπορίου. (Μικρή σημείωση· το ανάστατο Αιγαίο είχε αναγκάσει τις Μεγάλες Δυνάμεις να επιβάλουν στον σουλτάνο την ανεξαρτησία του ελληνικού κράτους.)

01 Νοεμβρίου 2023

Χρήστος Λούκος: η Επανάσταση, ο Καποδίστριας, η Σύρος…

Δημήτρης Δημητρόπουλος - Γιώργος Καλπαδάκης - Αριστείδης Χατζής

Συνέντευξη στον Δημήτρη Δημητρόπουλο, στον Γιώργο Καλπαδάκη και στον Αριστείδη Χατζή

 

Χρήστος Λούκος, Ιωάννης Καποδίστριας: Μια απόπειρα ιστορικής βιογραφίας, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2022, 540 σελ. 

Χρήστος Λούκος, Η Ερμούπολη της Σύρου, 1821-1950: Από το Λίβερπουλ της Ανατολικής Μεσογείου στη βαμβακούπολη των Κυκλάδων, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2022, 637 σελ.

Χρήστος Λούκος, Μια σύντομη ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης, Θεμέλιο 2022, 221 σελ.

Μέσα σε τρεις μήνες, στα τέλη του 2022, κυκλοφόρησαν τρία βιβλία του κορυφαίου έλληνα ιστορικού Χρήστου Λούκου, ο καρπός της έρευνας 50 ετών. Καταρχάς το πολυαναμενόμενο magnum opus του, η βιογραφία του πρώτου κυβερνήτη του ελληνικού κράτους Ιωάννη Καποδίστρια. Αμέσως μετά, το βιβλίο για την Ερμούπολη. Και τέλος, μια σύντομη εισαγωγή στην Επανάσταση του 1821. Με αυτή την ευκαιρία, συναντήσαμε τον πάντα αεικίνητο και δραστήριο επιστήμονα και μιλήσαμε για όλα: για τα θέματα της έρευνάς του, για τους συνεργάτες και φίλους μιας ζωής, για το ρόλο της ιστορίας αλλά και για τις σπουδές του, την εμβάθυνση, τις μελέτες των αρχείων, το περιοδικό Μνήμων και την ομάδα που συγκέντρωσε γύρω του, τα διαβάσματά του – δηλαδή για τη δική του ιστορία.

01 Νοεμβρίου 2023

Κωστής Παλαμάς,  Άπαντα, επιμέλεια: Κωνσταντίνος Γ. Κασίνης, Ίδρυμα Κωστή Παλαμά, Αθήνα 2018, 480 σελ.

Elizabeth Mayhew Waller Edmonds, Greek Lays, Idylls, Legends. A selection from recent and contemporary poets, Α΄ έκδοση: Trübner, 1886, Νέα έκδοση: HardPress, 2012, 316 σελ

Πολλοί είναι οι λόγοι που η ρουμπρίκα αυτή ασχολείται με ένα από τα πρώιμα ποιήματα του Κωστή Παλαμά, «Τα νιάτα της γιαγιάς»[i], που δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο του 1883 και εντάχθηκε στη συλλογή του 1885, Τα τραγούδια της πατρίδος μου.

27 Μαϊος 2023

Συνέντευξη στον Κωνσταντίνο Ηροδότου και τον Ηλία Κανέλλη

 

Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης, Ιώσηπος Μοισιόδαξ. Οι συντεταγμένες της βαλκανικής σκέψης τον 18ο αιώνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 1985, 397 σελ.

Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης, Νεοελληνικός διαφωτισμός. Οι πολιτικές και κοινωνικές ιδέες, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 1999, 654 σελ.

Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης, Θρησκεία και πολιτική στον ορθόδοξο κόσμο. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο και οι προκλήσεις της νεωτερικότητας, Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη 2021, 256 σελ.

«Η Εκκλησία ήταν όντως θεσμός διά του οποίου η Οθωμανική Αυτοκρατορία εξασφάλιζε τη νομιμοφροσύνη των χριστιανών υπηκόων, αλλά η Εκκλησία δεν ήταν μόνο αυτό. Η Εκκλησία ήταν κυρίως θρησκευτικός θεσμός, τον οποίο απασχολούσε η διάσωση του χριστιανικού ποιμνίου και της πίστης. Ο ρόλος της Εκκλησίας υπήρξε απολύτως κρίσιμος για την επιβίωση του γένους. Άρα η Εκκλησία δεν είναι μόνο θεσμός εξουσίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, Είναι η κιβωτός του γένους και διαδραμάτισε αυτό το ρόλο». Ποιος ήταν ο σκοπός της; «Να παραμείνει ο λαός χριστιανικός. Για να παραμείνουν χριστιανοί πρέπει να διδαχθούν τα ιερά Γράμματα. Άρα χρειάζονται μορφωμένα στελέχη. Η απάντηση πάντα είναι η παιδεία». Ο καθηγητής Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης, μακριά από μύθους, περιγράφει την πολιτισμική γεωγραφία που οδήγησε στην Ελληνική Επανάσταση.

12 Νοεμβρίου 2022

Wolfram Siemann, Metternich. Stratege und Visionär. Eine Biographie, C. H. Beck, München 2022, 989 σελ.

Η ισορροπία των δυνάμεων, η πάση θυσία διατήρηση της ειρήνης και οι καταστροφικές συνέπειες του εθνικισμού ήταν οι άξονες της πολιτικής του Κλέμενς φον Μέτερνιχ, διπλωμάτης και κατόπιν υπουργός Εξωτερικών και καγκελάριος της Αυστριακής Αυτοκρατορίας. Ο εθνικισμός, που θεωρείται σήμερα πηγή κάθε κακού, ήταν ένα φιλελεύθερο κίνημα – κι ο Μέτερνιχ κατανοούσε τον εαυτό του ως στυλοβάτη του Ancien régime και αντίπαλο των επαναστατικών ιδεών και των επαναστάσεων. Μόλις κυκλοφόρησε στα γερμανικά μια συναρπαστική βιογραφία του. [ΤΒJ]

31 Αυγούστου 2022

Άγγελος Α. Παληκίδης, Τέχνη και ιστορική συνείδηση στην Ελλάδα του 19ου αιώνα, Gutenberg, Αθήνα 2021, 443 σελ.

Μια ιδιαίτερα χρήσιμη μελέτη που με τρόπο γόνιμο κατορθώνει να μιλήσει για την ιστορία της τέχνης, την ιδεολογία του νεοσύστατου ελληνικού κράτους όπως αυτή εκφράζεται ή προσπαθεί να εκφραστεί μέσω της τέχνης, επίσημης ή μη, και ταυτόχρονα για την καλλιέργεια της ιστορικής συνείδησης μέσα από την τέχνη κατά τον 19ο αιώνα.

29 Ιουνίου 2022

Κωνσταντίνος Σπ. Στάικος, Η Πνευματική Πορεία του Γένους. Με όχημα το χειρόγραφο και το έντυπο βιβλίο. Δ΄ Τόμος. Από τις αρχές του 18ου αιώνα έως τα προεπαναστατικά χρόνια, Άτων, Αθήνα 2021, 675 σελ.

Πώς διαμορφώθηκε ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός; Χάρη στις εκδόσεις ιστορικών, φιλολογικών, φιλοσοφικών, επιστημονικών και εκκλησιαστικών έργων, και στην κυκλοφορία φιλολογικών Περιοδικών. Χάρη στα Σχολεία που λειτούργησαν στον ελληνικό χώρο τα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στους φωτισμένους δασκάλους τους και χάρη στη δημιουργία πλούσιων Βιβλιοθηκών. Ο τελευταίος τόμος του έργου του Κωνσταντίνου Στάικου για την πνευματική πορεία του ελληνισμού πριν την Επανάσταση περιγράφει το πνευματικό πλαίσιο, τις ιδέες και τους ανθρώπους που το διαμόρφωσαν. [Τεύχος 128 - ΤΒJ]

08 Ιουνίου 2022

Η ιστορία των Ελλήνων

Βασίλης Παπαδόπουλος

Roderick Beaton, The Greeks: A Global History, Faber & Faber, 2021, 608 σελ.

Υπήκοοι των βασιλέων των Μυκηνών ή της Πύλου, πολίτες της αρχαίας Αθήνας ή των Συρακουσών, κάτοικοι των ελληνιστικών βασιλείων, υπήκοοι του Ρωμαίου αυτοκράτορα, Ρωμαίοι πολίτες από το 212 μ.Χ., υπήκοοι του βυζαντινού Αυτοκράτορα, κατόπιν του Δόγη της Βενετίας ή του Σουλτάνου, πολίτες της Ελληνικής ή της Κυπριακής Δημοκρατίας, ελληνικής καταγωγής κάτοικοι των ΗΠΑ, της Αλεξάνδρειας ή της Μαριούπολης. Αυτοί είναι οι Έλληνες στο βάθος του χρόνου. Συνδετικός τους κρίκος είναι «το αόρατο για τους αρχαιολόγους, αλλά προορισμένο να εξελιχθεί στο σημαντικότερο εξαγωγικό δημιούργημα των Ελλήνων», η ελληνική γλώσσα. Η ιστορία των Ελλήνων από τον καθηγητή Roderick Beaton περιγράφει την εξέλιξη μέσα στο χρόνο ενός πολιτισμού, του ελληνικού, που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στον παγκόσμιο πολιτισμό.

04 Μαϊος 2022

200 χρόνια ελληνικού Συνταγματισμού

Παναγιώτης Μαντζούφας

Απ’ τα επαναστατικά Συντάγματα στην πανδημία. Υπερβάσεις και υστερήσεις στο δρόμο προς ένα φιλελεύθερο και δημοκρατικό Σύνταγμα[1] (τεύχος 127)

30 Απριλίου 2022

Mark Mazower, Η Ελληνική Επανάσταση, μετάφραση από τα αγγλικά: Κώστας Κουρεμένος, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2021, 624 σελ.[1]

Μέσα σε δέκα χρόνια, από το 1821 έως το 1832, πολλά έχουν αλλάξει και οι Ρωμιοί, μέσα από τις δοκιμασίες της Επανάστασης, μεταμορφώνονται σταδιακά σε Έλληνες. Νομίζω ότι σε αυτήν την πολυπλοκότητα του φαινομένου της Επανάστασης βρίσκεται και όλη η γοητεία της μελέτης της. Μια γοητεία που ο Μαζάουερ είναι σε θέση να αναδείξει με το υπέροχο γράψιμό του.

30 Απριλίου 2022
Σελίδα 1 από 4