Αμερική

Άραγε οι στίχοι του Μπομπ Ντύλαν “λειτουργούν μόνο υποστηριζόμενοι από τα συρματόπλεχτα ρουθούνια του”, όπως έγραψε ο κριτικός Ίαν Χάμιλτον; Ή είναι σπουδαίοι και στο χαρτί; “Yippee! I' m a poet and I know it / Hope I don' t blow it”, όπως μας τραγούδησε και ο ίδιος στο “I shall be free No. 10”. Αναδημοσίευση από το τεύχος #71 του Books' Journal, Nοέμβριος 2016.

Όσιαν Βουόνγκ, Στη γη είμαστε πρόσκαιρα υπέροχοι. Μυθιστόρημα, μετάφραση από τα αγγλικά: Έφη Φρυδά, Gutenberg, Αθήνα 2021, 328 σελ.

 Ένα βιβλίο που αγαπήθηκε πολύ και ανέδειξε τον συγγραφέα του, μετανάστη στις ΗΠΑ από το Βιετνάμ, στο καινούργιο είδωλο της αμερικανικής λογοτεχνίας. Λυρικός, λεπτός, με ποιητική αφαίρεση, γράφει στη μητέρα του (που δεν θα τον διαβάσει ποτέ, επειδή είναι αναλφάβητη) για να περιγράψει τα τραύματα της ζωής του, αλλά και τις προσπάθειές του, μέσα στην κοινωνία, να τα επουλώσει, να συγχωρήσει και να αγαπήσει. Να ζήσει.

Mark Lilla, Κάποτε φιλελεύθερος, και πάλι φιλελεύθερος. Περί της πολιτικής των ταυτοτήτων, μετάφραση: Ελένη Κοτσυφού, επιμέλεια: Κώστας Π. Αναγνωστόπουλος, Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη 2018, 176 σελ.

Ο φιλελευθερισμός έχει μετατραπεί από κινηματική ιδέα σε ιδεολογία των κινημάτων, εστιάζοντας σχεδόν εμμονικά στην πολιτική των ταυτοτήτων, κατακερματίζοντας την κοινωνική του βάση σε ισχνές ατομοκεντρικές συλλογικότητες, συχνά αποκομμένες η μία από την άλλη, και τελικά αφήνοντας το πεδίο ελεύθερο για τους νεοσυντηρητικούς. Ο καθηγητής Μαρκ Λίλλα περιγράφει τη συντηρητική αντεπανάσταση και τα τακτικά λάθη του φιλελευθερισμού, που συμβάλλουν στην αποπολιτικοποίηση, τον κοινωνικό κατακερματισμό και την αδυναμία συσπείρωσης της κοινωνίας των πολιτών. [TBJ]

Το κείμενο του υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκου Πιερρακάκη, γράφτηκε το καλοκαίρι του 2012 και δημοσιεύτηκε στο τεύχος #23, Σεπτέμβριος 2012, του Books' Journal. Ήταν μια εποχή ελπίδας στο ζόφο της κρίσης, όταν η κυβερνητική εξουσία είχε περάσει στα χέρια της τρικομματικής κυβέρνησης Σαμαρά, ο οποίος δεσμευόταν να υλοποιήσει τους όρους του δεύτερου μνημονίου. Γράφοντας για μια ονομαστή βιογραφία του Λύντον Τζόνσον, του προσώπου που διαδέχτηκε στην προεδρία της Αμερικής τον δολοφονηθέντα Τζον Κέννεντυ, ο Πιερρακάκης έθιγε το σημαντικό ζήτημα της ηγεσίας και στην Ελλάδα. Φωτογράφιζε έναν υποθετικό ηγέτη ο οποίος «δεν θα δίσταζε να λερώσει τα χέρια του προσπαθώντας να χαλιναγωγήσει την προβληματική μηχανή που λέγεται ελληνικό κράτος. Κάποιον ο οποίος, όπως και ο Τζόνσον, θα αντιλαμβανόταν την εξουσία ως μια ευκαιρία να αποκαλύψει ποιος πραγματικά είναι πίσω από την αναπόφευκτη μάσκα των πολιτικών συσχετισμών – και που θα χρησιμοποιούσε το ισχυρότερο πολιτειακό αξίωμα της χώρας όχι ως ένα ακόμα σπουδαίο προνόμιο αλλά ως μια αδιαπραγμάτευτη ευκαιρία να αφήσει το προσωπικό του στίγμα στη σύγχρονη ιστορία μας». Η πρσσέγγιση εκείνη θα μπορούσε να εξηγεί τη σημερινή πολιτική πραγματικότητα της χώρας...

Cas Mudde, Η Ακροδεξιά σήμερα, μετάφραση από τα αγγλικά: Ελένη Κοτσυφού, Θεσσαλονίκη 2020, Επίκεντρο, 248 σελ. 

Το πέρασμα του Τραμπ από τις ΗΠΑ, μαζί με όσα παρατηρούνται σε διάφορες χώρες, ενισχύουν την εκτίμηση ότι η Ακροδεξιά είναι ισχυρό παγκόσμιο φαινόμενο. Ιδίως οι ακροδεξιές πολιτικές απέκτησαν δύναμη στις περισσότερες δημοκρατίες τον 21ο αιώνα. Μάλιστα, η ακόμα πιο ετερογενής Ακροδεξιά έχει εισέλθει και στην κυρίαρχη πολιτική τάση και έχει κανονικοποιηθεί, καθιστώντας δυσδιάκριτα τα όρια ανάμεσα τόσο στον συντηρητισμό και την Ακροδεξιά όσο και ανάμεσα στη ριζοσπαστική και την εξτρεμιστική Δεξιά. Ένα κείμενο ειδικά γραμμένο για το Books’ Journal, με την ευκαιρία της ελληνικής έκδοσης του νέου βιβλίου του καθηγητή Κας Μούντε Η Ακροδεξιά σήμερα, από το Επίκεντρο. [ΤΒJ]

 Stuart Jeffries, Grand Hotel Abyss. The Lives of the Frankfurt School, Verso, London, New York 2017, 448 σελ.

Walter Benjamin, Beaudelaire. Édition établie par Giorgio Agamben, Barbara Chitussi er Clemens-Carl Härle, La fabrique éditions, Paris 2013, 1040 σελ.

Fredric Jameson, The Benjamin Files, Verso Books, London 2020, 272 σελ.

Κάθε κείμενο, κάθε σκέψη, κάθε άρθρο και βιβλίο για τον Βάλτερ Μπένγιαμιν (1892-1940) και το πολυσχιδές, ογκώδες έργο του υπόκειται στον «σκληρό νόμο» της ριζωματικότητας: εμπεριέχει, κρύβει και φανερώνει ένα άλλο κείμενο, μια άλλη σκέψη, ένα άλλο άρθρο και βιβλίο που παραπέμπουν σε ένα άλλο κείμενο κ.ο.κ. Ήδη από τον Μονόδρομο (1928) διανοίγεται ένα δαιδαλώδες μονοπάτι,  χάρις πρωτίστως στον Τέοντορ Β. Αντόρνο, όταν το 1955 θα εκδώσει σε δύο τόμους (Schriften), στις εκδόσεις Suhrkamp, μία πρώτη επιλογή εμβληματικών κειμένων του, για να καταλήξει δεκαετίες μετά σ’ ένα Grand Boulevard Walter Benjamin, με την κριτική έκδοση των Απάντων του, αλλά και με διαρκώς ανανεούμενη βιβλιογραφία. Μία έκκεντρη περιπλάνηση στη ζωή και το έργο του Μπένγιαμιν στην «επέτειο» των 80 χρόνων από τον θάνατό του. 

James Baldwin, Αν η Beale Street μπορούσε να μιλήσει. Μυθιστόρημα, μετάφραση από τα αγγλικά: Άλκηστις Τριμπέρη, Πόλις, Αθήνα 2020, 272 σελ.

Η δεκαεννιάχρονη Τις είναι ερωτευμένη με τον Φόνι, έναν νεαρό μαύρο γλύπτη, που κατηγορήθηκε για βιασμό και οδηγήθηκε στη φυλακή. Όταν η Τις ανακαλύπτει ότι είναι έγκυος, η οικογένειά της και ο πατέρας του Φόνι αποφασίζουν να αγωνιστούν για να αποδείξουν την αθωότητά του... Στη γειτονιά τα δυο παιδιά τα φώναζαν Ρωμαίο και Ιουλιέττα και η έκβαση του σαιξπηρικού έργου είχε αντιστοιχίες με την έκβαση της δική τους σχέσης... Ένα μυθιστόρημα του Τζέιμς Μπόλντουιν για τη φυλή, το φύλο, τη σεξουαλικότητα και τη θρησκεία – για μαύρους σε μια κοινωνία βαθύτατων διακρίσεων. [ΤΒJ]