Τεύχος 159

Δήμητρα Κατιώνη, ζώα – φυτά, Κέδρος, Αθήνα 2023, 80 σελ.

Δύο βασικές για την ποιητική της Δήμητρας Κατιώνη γραμμές –η εξερεύνηση / καταγραφή του κόσμου και ο αυτοστοχασμός της γλώσσας πάνω στη γλώσσα– συναντιούνται και αλληλοσυμπληρώνονται.

Τέσσερα ποιήματα που πρωτοδημοσιεύτηκαν στην έντυπη έκδοση του Βοοks' Journal, τχ. 159. 

Γεώργιος Διονυσίου Κανάλες, Επιστολαί εξ Αμερικής Α’ έως ΜΗ’, εφημερίδα  Ιωνία Σμύρνης, 1874-1875

Τα γράμματα από την Αμερική που απαρτίζουν το σώμα τού, υπό έκδοση από την Ευώνυμο Οικολογική Βιβλιοθήκη, βιβλίου δημοσιεύονται στη ρουμπρίκα «Επιστολαί εξ Αμερικής» της εφημερίδας Ιωνία, που εκδιδόταν στην Σμύρνη. Εκδότες ήσαν ο Μ. Δ. Σεϊζάνης και ο Γ. Κ. Κωνσταντινίδης. Αποθησαυρίστηκαν από τα φύλλα της εφημερίδας αυτής. Το πρώτο δημοσιεύτηκε στο 2ο φύλλο της εφημερίδας στις 4/5/1874, ενώ το τελευταίο –που βρέθηκε– με αριθμό ΜΗ΄, στο φύλλο 134 στις 13/9/1875.

Σέρχιο Πιτόλ, Η τέχνη της φυγής (Tριλογία της μνήμης/1), μετάφραση από τα ισπανικά: Αγγελική Βασιλάκου, Δώμα, Αθήνα 2024, 445 σελ. 

Ο Σέρχιο Πιτόλ (1933-2018) συγκαταλέγεται στους σπουδαιότερους σύγχρονους συγγραφείς του Μεξικού. Εργάστηκε για πολλά χρόνια ως διπλωματικός υπάλληλος σε πρεσβείες του Μεξικού στην Ευρώπη. Γοητευτικός συγγραφέας, με την Τέχνη της φυγής, το πρώτο βιβλίο της Τριλογίας της μνήμης, μιλά για τα ταξίδια του – σε διάφορες χώρες του κόσμου αλλά και στα αγαπημένα του βιβλία. Στον Τόμας Μαν και στον Κούντερα, στον Τσέχωφ και στον Γκαλδός, στον Χουάν Ρούλφο και στον Χούλιο Κορτάσαρ… [ΤΒJ] 

Corine Pelluchon, O Διαφωτισμός στην εποχή του εμβίου, μετάφραση από τα γαλλικά: Γιάννης Κτενάς, Πόλις, Αθήνα 2024, 350 σελ. 

«Η κεντρική ιδέα του παρόντος έργου είναι ότι στο σημερινό οικολογικό, τεχνολογικό και γεωπολιτικό πλαίσιο, ο μοναδικός τρόπος να συνεχίσουμε το έργο ατομικής και κοινωνικής χειραφέτησης του Διαφωτισμού είναι μία αναθεώρηση των θεμελίων του, η οποία θα οδηγήσει στην υπέρβαση του ανθρωποκεντρισμού και των δυϊσμών του, ιδίως εκείνου που αντιπαραθέτει τη φύση και τον πολιτισμό» (σ. 12-13). Τι προτείνει η Κορίν Πελισόν;

Διονύσης Σαββόπουλος, Γιατί τα χρόνια τρέχουν χύμα, Αυτοβιογραφία, Πατάκη, Αθήνα 2024, 334 σελ.

Η αυτοβιογραφία του Διονύση Σαββόπουλου, που μόλις κυκλοφόρησε, είναι ένα βιβλίο με τις σκέψεις και τις μνήμες ενός μουσικού και τραγουδιστή, ενός τροβαδούρου, που έχει επηρεάσει βαθιά τους Έλληνες με τα τραγούδια και τη στάση του. Τα τραγούδια του ενσωματώθηκαν στην ποιητική της ελληνικής γλώσσας την οποία εμπλούτισαν με εκφράσεις και ποιητικούς ιδιωματισμούς, η στάση του ήταν ανέκαθεν γενναία, ακόμα κι όταν αποδοκιμάστηκε, στοιχίζοντάς του συχνά τη δημοτικότητά του – και οι μνήμες του, ευρύχωρες, ίσως σε κάποιες γωνιές να χωράνε και εμάς τους ίδιους, που δεν είναι εύκολο πάντα να είμαστε αυστηροί κριτές του, επειδή είμαστε οπαδοί του. Και παλιά και σήμερα και πάντα.

Γιάννης Παλαβός, Αστείο. Διηγήματα, Ίκαρος, Αθήνα 2024, 112 σελ.  

Γιάννης Παλαβός, Το παιδί. Διηγήματα, Ίκαρος, Αθήνα 2024, 80 σελ.

Με εξαιρετικά λιτό και ελεγχόμενο λόγο, που έχει τις βάσεις του στην πρώτη συλλογή διηγημάτων του, ο συγγραφέας περνά εν συνεχεία από το υπερρεαλιστικό, το φανταστικό και το υπερλογικό ή το παράλογο σε έναν ρεαλισμό ο οποίος όχι μόνο δεν παρακάμπτει αλλά και προβάλλει υποβλητικά το υπερφυσικό ή το θρησκευτικό στοιχείο.

Γιάννης Ρίτσος, Η σονάτα του σεληνόφωτος, Κέδρος, Αθήνα 1990, 24 σελ. 

Γιάννης Ρίτσος, Το νεκρό σπίτι, Κέδρος, Αθήνα 1980, 40 σελ.

Γιάννης Ρίτσος, Κάτω απ’ τον ίσκιο του βουνού, Κέδρος, Αθήνα 1982, 40 σελ.

Η βαθύτερη ιδιοσυγκρασία του Γιάννη Ρίτσου είναι ελεγειακή, αν και όχι βαρύθυμη και απαισιόδοξη αλλά συμφιλιωτική με την απώλεια, με εκείνη τη βαθιά συμφιλίωση που αποπνέουν οι πολυύμνητες αττικές επιτύμβιες στήλες. Ο Ρίτσος δεν εξεγείρεται ενάντια στη δυστυχία. Την ατενίζει κι αυτήν ως ένα κομμάτι του μυστηρίου της ζωής. Άλλωστε, από πολύ νωρίς διδάχθηκε την εγκαρτέρηση.

Θανάσης Διαμαντόπουλος, Ελευθέριος Βενιζέλος πλαστουργός της ιστορίας -ο άνθρωπος, ο θρύλος το πολιτικό αποτύπωμα, Πατάκη, Αθήνα 2024, 544 σελ.

Ο Θανάσης Διαμαντόπουλος, με το βιβλίο του για τον Ελευθέριο Βενιζέλο, αναμετριέται με το πέρασμα από την ελληνική ιστορία ενός μύθου. Αλλά δεν του χαρίζεται. Έτσι το αποτέλεσμα είναι αποδομητικό, αφού αναθεωρεί την εικόνα του πολιτικού από την Κρήτη ως δημιουργού «της Ελλάδας των 2 ηπείρων και των 5 θαλασσών» αλλά και τη σχεδόν αποθεωτική πρόσληψη του ιστορικού προσώπου από την ευρεία κοινή γνώμη.

Άνγκελα Μέρκελ, Ελευθερία. Αναμνήσεις 1954–2021, μετάφραση από τα γερμανικά: Έμη Βαϊκούση, Μεταίχμιο, Αθήνα 2024,  752 σελ.

Η ζωή της θεωρεί ότι είναι χωρισμένη στα δύο. Ένα μέρος, έως το 1990, που έζησε στη Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας «σε συνθήκες δικτατορίας», όπως λέει. Κι ένα δεύτερο, μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, όπου διακρίθηκε στον πολιτικό στίχο καταλαμβάνοντας τη θέση της καγκελαρίου, θητεία που αποδείχτηκε καθοριστική αφού συνέπεσε με την ευρωπαϊκή κρίση χρέους – και επηρέασε δραματικά την Ελλάδα, τον πιο αδύναμο κρίκο αυτής της κρίσης. Στις ήδη πολυσυζητημένες Αναμνήσεις της, η Άνγκελα Μέρκελ, μεταξύ πολλών άλλων, μεταφέρει τη σχέση που ανέπτυξε με τους έλληνες πρωθυπουργούς την κρίσιμη δεκαετία της χρεοκοπίας – και μεταξύ άλλων κάνει μια τουλάχιστον άκομψη δήλωση για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Αιγαίο. [ΤΒJ]