Έχοντας φρίξει όπως όλος ο κόσμος εκείνη την εποχή, με το απαίσιο έγκλημα σε βάρος του ανυπεράσπιστου παιδιού, ο Ασημάκης Πανσέληνος βρίσκει παράλληλα την ευκαιρία να καυτηριάσει τα κολαστήρια της εξορίας που το 1955 είναι ακόμα ξέχειλα, ενώ το μετεμφυλιακό κράτος επανδρώνεται από μεταξικά κατάλοιπα και χθεσινούς συνεργάτες των Γερμανών (άτομα εγγυημένης εθνικοφροσύνης) και το πνευματικό κατεστημένο κάνει πως δεν βλέπει τίποτα και ασχολείται με οτιδήποτε εκτός από τη σύγχρονή του πραγματικότητα. Σίγουρα οι βολές της επιστολής προς μη κατανομαζόμενους νεοκαντιανούς και εγελιανούς φιλοσόφους στοχεύουν Τσάτσο και Κανελλόπουλο.
Το συμπέρασμα που βγαίνει από την ανάγνωση της ανυπόγραφης επιστολής είναι πως ό,τι ήταν επίκαιρο το 1955 είναι επίκαιρο 70 χρόνια αργότερα, σίγουρα όσο άφορά τις σημερινές Σπυριδούλες και ίσως όχι μόνον αυτές.
Το κείμενο της επιστολής:
Κύριε διευθυντή,
Απ’ αφορμή το γεγονός που συνταράσσει αυτές τις μέρες την κοινή γνώμη της χώρας μας, το έγκλημα ενός ανδρός και μιας γυναίκας, προϊσταμένων, που κάψανε με πυρωμένο σίδερο το μικρό υπηρετριάκι τους για να το εξαναγκάσουνε να ομολογήσει μια κλεψιά που δεν έκανε, είναι νομίζω ανάγκη να σκεφτούμε όλοι μας σοβαρά και να βγάλουμε μερικά αναγκαία συμπεράσματα.
1) Πώς μπήκε σιγά σιγά μες στο ψυχικό κλίμα μας, το έγκλημα και η αγριότητα, πράγματα ξένα στη χώρα μας που φημιζότανε για τον ήμερο και μαλακό χαραχτήρα της; Δε χρειάζεται μεγάλη σοφία να καταλάβει κανείς, γιατί θα εδίσταζε ο απλοϊκός διευθυντής του κακοφήμου κέντρου του Πειραιά, να κάψει με το αναμμένο σίδερο την υπηρέτριά του για να βρει τα πενήντα δολάρια πόχασε, όταν εδώ και λίγα μόλις χρόνια, άνθρωποι λεγόμενοι νεοκαντιανοί και εγελειανοί φιλόσοφοι, ως εκπρόσωποι αυτού τούτου του κράτους, επιχειρήσανε με τη Μακρόνησο, το ιδεολογικό σιδέρωμα μιας μεγάλης μερίδας του λαού, που ανάμεσό της βρισκότανε άνθρωποι ηθικού κύρους μεγαλήτερου από τους αναμορφωτές του.
2) Εκείνο που πρέπει να προσεχτεί κι είναι χωρίς άλλο και το πιο σημαντικό, είναι το ξεσήκωμα της κοινής γνώμης εξ αφορμής του εγκλήματος. Χιλιάδες άνθρωποι λεν οι ανακοινώσεις, συγκεντρώνουνται μπρος στο νοσοκομείο που νοσηλεύεται το καμένο κοριτσάκι και με τις πιο απίθανες και διαφορετικές εκδηλώσεις δείχνουνε τη συμπάθεια τους στο θύμα και την απέχθεια τους για τους εγκληματίες. Δε χρειάζεται νάναι κανείς σοφός για να καταλάβει, πως η εξέγερση τούτη είναι σαφέστατη διαμαρτυρία του κόσμου γενικώς ενάντια στα βασανιστήρια κάθε είδους απ᾿ οποιονδήποτε και αν γίνουνται. Κι είναι φυσικά μαζί και επιτακτική απαίτηση, να εξοβελισθούνε από την κοινωνική μας ζωή.
3) Εκείνο που νομίζω πως επιβάλλεται τελικά, είναι να ξυπνήσουνε και να πάψουνε να εθελοτυφλούν, οι πολλές και ποικίλες πνευματικές δυνάμεις της χώρας, είτε οργανώσεις είτε προσωπικότητες είναι και να δημιουργήσουν μια κίνηση για τη γαλήνη και την εσωτερική μας ειρήνευση, τώρα που και η διεθνής κατάσταση δημιουργεί ελπίδες ευνοϊκές. Η τιμωρία των εγκληματιών, όσο βαρειά κι αν είναι, δεν μπορεί να καθάρει την ατμοσφαίρα μας. Χρειάζεται ψυχική προσπάθεια και αλλαγή των πνευμάτων. Αλλοιώς κινδυνεύουμε να ενδημήσουν στη χώρα μας συνήθειες και μέθοδες, που τις διαβάζαμε στη λογοτεχνία άλλων χωρών και μας φαινόταν απίστευτες.
Με τιμή
Ασημάκης Πανσέληνος
