Πολιτική

Τα «τσιμέντα» της Ακρόπολης σε δύο φωτογραφίες, από το ίδιο σημείο και με τον ίδιο φακό, το πρωί της 11ης Απριλίου: η πρώτη είναι παρμένη από το ύψος του ματιού, η δεύτερη από χαμηλά. Βάζω στοίχημα ότι έχετε δει πιο πολύ εικόνες σαν την δεύτερη. Σε αυτήν, ο  διάδρομος φαίνεται λεωφόρος! Πάει, «την τσιμέντωσαν την Ακρόπολη!» Ή, αλλιώς, «η νέα διαδρομή δεν σεβάστηκε το μνημείο» (αν είστε πιο σοβαροφανής). Η προπαγάνδα μπορεί να πει τα ψέματά της με απλά, απλούστατα οπτικά τρικ. Ένα προσεκτικό μάτι, βέβαια, καταγράφει την κλίμακα που βάζουν οι ανθρώπινες σιλουέτες και διαπιστώνει το αληθινό πλάτος του διαδρόμου.

Άλλο ψέμα: τα ίδια τα «τσιμέντα», που δεν είναι τσιμέντα, δηλαδή μπετόν όπως το ξέρουμε. Είναι μια σκληρή επιφάνεια από αδρανή υλικά και πολύ λίγο τσιμέντο, είναι στο χρώμα της άμμου, αντιολισθητική και ασφαλής στο περπάτημα. Η επιπεδότητά της και η ουδέτερη όψη της αναδεικνύουν το τρισδιάστατο μεγαλείο του Παρθενώνα δίπλα της, αντί να το μειώνουν, εντείνουν την αίσθηση του ύψους του, γιατί τα μάτια βλέπουν πάντα μεσω συγκρίσεων και αντιθέσεων (οριζόντιο-κάθετο). Πριν, που ήταν και ο διάδρομος ανάγλυφος, δεν συνέβαινε κάτι τέτοιο. Άσε που τότε ο επισκεπτης κοίταζε κάτω, εκεί πού πατούσε, για να μην τραυματιστεί. Τωρα μπορεί να συγκεντρωθεί στο μνημείο. Το καλοκαίρι η Ακρόπολη δέχεται μέχρι και 40.000 επισκέπτες τη μέρα. Έπρεπε να προσφέρουν μιαν ασφαλή επίσκεψη του ιερού βράχου σε όλους αυτούς. Δεν «κατέστρεψαν την Ακρόπολη για τα εισιτήρια» (ακούστηκε και αυτό το ιδεολόγημα), το μνημείο δεν είναι οικόπεδό μας να το κλείσουμε (όπως έκανε ο Ερντογάν για την Αγια-Σοφιά), ανήκει στην ανθρωπότητα και οφείλουμε να είναι επισκέψιμο και ασφαλές για όλους.

Άλλο παραμύθι: η «μη αναστρέψιμη βλάβη του μνημείου». Μα οι διαδρομές είναι σε κομμάτια λιγων τετραγωνικών το καθένα, που πατάνε σε μεμβράνες και ενώνονται με αρμούς, μπορούν να αφαιρεθούν εύκολα σε λίγες δεκαετίες, αν υπάρχει τότε καταλληλότερο υλικό. Και άλλα ψέματα, όπως για το «πλάτος που πνίγει τα Προπύλαια» (πώς θα χωρούσε τόσος κόσμος τη στιγμή που φτάνει επάνω και βλέπει πρώτη φορά τον Παρθενώνα και φωτογραφίζει μαζικά, αν είχαν κρατήσει τη στενή χάραξη του Τραυλού;), και άλλα που δεν χωράνε σε αυτό το σημείωμα.

Γνώρισα τον Μανόλη Κορρέ το 1990. Εντυπωσιάστηκα αμέσως από τη γνώση που είχε και το πάθος του για την Ακρόπολη από τότε – ο άνθρωπος ήταν ταγμένος! Όπως εντυπωσιάστηκα και από την τιτάνια προσπάθεια που γινόταν στο βράχο από τον ίδιο και άλλους, τα καλύτερα μυαλά του Πολυτεχνείου, για την αναστύλωσή της, ήδη από το 1975! Μέσα από τις συμπληγάδες του ελληνικού Δημοσίου, με ό,τι αυτό σημαίνει. Όταν πρόσφατα ξέσπασε ο θόρυβος για τα «τσιμέντα», δεν το χωρούσε το μυαλό μου ότι αυτός ο άνθρωπος, με αυτή τη γνώση, θα μπορούσε να κάνει τέτοιο έγκλημα στην Ακρόπολη, στην οποία αφιέρωσε τη ζωή του – σε λίγο κλείνει 50 χρόνια ενασχόλησης, αποκλειστικής, μαζί της! Γιατί δικό του σχέδιο είναι οι νέες διαδρομές, με συνεργασία και έγκριση από το ΚΑΣ έγιναν όλα, και στο τέλος μόνο πήρε και την έγκριση από το υπουργείο. Κατάλαβα, βλέποντας και μόνος μου ότι είχε πέσει και ο ίδιος και το σχεδιό του θύματα της αντιπολιτευτικής μάχης με κάθε μέσο. Για να χτυπηθεί τώρα μια υπουργός που, ούτως ή άλλως, είναι προσωρινή (αν είχε παραδοθεί πριν από δύο χρόνια το έργο, δεν θα είχε ακουστεί τίποτα). Η Ακρόπολη, όμως, θα είναι και αύριο εδώ, όπως δυστυχώς και τα πάθη μας.

ΥΓ. Φεύγοντας, ήμουν στα Προπύλαια την ωρα που κατέφθανε από την είσοδο μια παρέα. Μια κοπέλα, πριν τα πατήσει ακόμα τα «τσιμέντα», τα είδε κι έβγαλε φωνή μεγάλη: «Τράτζικ! Τράτζικ!..». Δεν μπορούσες να μη γελάσεις. Είναι απίστευτο το πώς η προπαγάνδα ντρεσάρει συνειδήσεις και ανθρώπους, και όχι μόνο από το στενό κομματικό ακροατήριο, που πιστεύει ούτως ή άλλως τα πάντα. Είναι σατανικό όπλο η προπαγάνδα, απλώνεται υπόγεια μέσα στον κοινωνικό ιστό και τα δηλητηριάζει όλα. Όσο για την κοπελίτσα, έβγαλε αμέσως μια σέλφι με την παρέα της και τα μπετά, με φόντο τον Παρθενώνα, είχαν ξεμπερδέψει με την Ακρόπολη. Τι ξέρει τώρα ο Κορρές; σαμπουάν δεν φτιάχνει αυτός;

Το κείμενο του υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκου Πιερρακάκη, γράφτηκε το καλοκαίρι του 2012 και δημοσιεύτηκε στο τεύχος #23, Σεπτέμβριος 2012, του Books' Journal. Ήταν μια εποχή ελπίδας στο ζόφο της κρίσης, όταν η κυβερνητική εξουσία είχε περάσει στα χέρια της τρικομματικής κυβέρνησης Σαμαρά, ο οποίος δεσμευόταν να υλοποιήσει τους όρους του δεύτερου μνημονίου. Γράφοντας για μια ονομαστή βιογραφία του Λύντον Τζόνσον, του προσώπου που διαδέχτηκε στην προεδρία της Αμερικής τον δολοφονηθέντα Τζον Κέννεντυ, ο Πιερρακάκης έθιγε το σημαντικό ζήτημα της ηγεσίας και στην Ελλάδα. Φωτογράφιζε έναν υποθετικό ηγέτη ο οποίος «δεν θα δίσταζε να λερώσει τα χέρια του προσπαθώντας να χαλιναγωγήσει την προβληματική μηχανή που λέγεται ελληνικό κράτος. Κάποιον ο οποίος, όπως και ο Τζόνσον, θα αντιλαμβανόταν την εξουσία ως μια ευκαιρία να αποκαλύψει ποιος πραγματικά είναι πίσω από την αναπόφευκτη μάσκα των πολιτικών συσχετισμών – και που θα χρησιμοποιούσε το ισχυρότερο πολιτειακό αξίωμα της χώρας όχι ως ένα ακόμα σπουδαίο προνόμιο αλλά ως μια αδιαπραγμάτευτη ευκαιρία να αφήσει το προσωπικό του στίγμα στη σύγχρονη ιστορία μας». Η πρσσέγγιση εκείνη θα μπορούσε να εξηγεί τη σημερινή πολιτική πραγματικότητα της χώρας...

Αντώνης Ν. Μανιτάκης, Ο ελληνικός συνταγματισμός 200 χρόνια μετά. Δημοκρατικός, νεωτερικός, ακμαίος, ΕΑΠ, Αθήνα 2020, 168 σελ.

Το Σύνταγμα ήταν πάντα για τον καθηγητή Αντώνη Μανιτάκη ένα αίτημα πολιτικής ελευθερίας, ένα ζητούμενο για μια διαρκώς εμβαθυνόμενη και διευρυνόμενη δημοκρατία. Μια τεχνική της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Το πρόσφατο βιβλίο του στο οποίο συγκεφαλαιώνονται τα 200 χρόνια του ελληνικού συνταγματισμού δίνει ιδανικές αφορμές για συζήτηση των θεσμών που έχει θεσπίσει το Σύνταγμα, για τα θεμελιώδη  δικαιώματα στα οποία η Ελλάδα πρωτοπόρησε, αρχής γενομένης με το Σύνταγμα του 1844 και κυρίως του 1864, για την εντυπωσιακή κανονιστική αρτιότητα των  ελληνικών συνταγματικών κειμένων – αλλά και για τις παθογένειες που συχνά οδήγησαν σε χάσμα της συνταγματικής πραγματικότητας από τις εξαγγελίες των συνταγματικών κειμένων. [ΤΒJ]

Μελέτης Η. Μελετόπουλος, Παναγιώτης Κανελλόπουλος. Ο πολιτικός, ο διανοούμενος, η εποχή του, Καπόν, Αθήνα 2020, 703 σελ. (με φωτογραφικό παράρτημα)

 Η βιογραφία του Παναγιώτη Κανελλόπουλου, από τον Μελέτη Η. Μελετόπουλο, αποτελεί  σημαντική συμβολή στις πολιτικές βιογραφίες και εκδοτικό τόλμημα: το είδος αυτό που ευδοκιμεί στον δυτικό κόσμο, στην Ελλάδα υποκύπτει στο «υποκείμενο νόσημα» της εκ των υστέρων δικαίωσης του πολιτικού προσώπου, συχνά με ιδεολογικές «επιχρωματώσεις». Στο προκείμενο, αποκαθίσταται πρωτίστως ο πνευματικός βίος ενός διανοούμενου, που συνδιαμόρφωσε τις εξελίξεις στα πολιτικά πράγματα του τόπου επί περίπου μισό αιώνα.