Πρόσωπα

Με μεγάλη θλίψη πληροφορηθήκαμε τον θάνατο του Ερρίκου Μπελιές, φιλολόγου, μεταφραστή (μεταξύ άλλων, ολόκληρου του θεατρικού έργου του Σαίξπηρ) και ποιητή. Δημοσιεύουμε σύντομο βιογραφικό του, την ανακοίνωση της Εταιρείας Συγγραφέων και τρία ποιήματά του.

Ο Ερρίκος Μπελιές σπούδασε Αγγλική Φιλολογία και Αρχαιολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εργάστηκε στο Υπουργείο Εξωτερικών ως Εμπειρογνώμων επιμορφωτικών θεμάτων. Δίδασκε σε θεατρικές σχολές (Εθνικού Θεάτρου, Θεάτρου Τέχνης, Αρμένη κ.α). Ήταν πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων, πρόεδρος του Οργανισμού Διαχείρισης Θεατρικών Δικαιωμάτων «Θέσπις», μέλος του Δ.Σ. της Εταιρείας Συγγραφέων, μέλος του Εκπαιδευτικού Συμβουλίου του Υπουργείου Εξωτερικών και μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού, ενώ είχε διατελέσει αντιπρόεδρος της Εταιρείας Συγγραφέων τη διετία 2013-2015, και μέλος του Δ.Σ. του Εθνικού Θεάτρου.

Πλήρης εργοβιογραφία του στο:

http://www.authors.gr/members/view/author_155

και βίντεο στο: https://youtu.be/xsJIRkl7z4Q

Η Εταιρεία Συγγραφέων εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση:

«οι άνθρωποι είναι σκληροί και οι θεοί αδύναμοι

κι εμείς άδειοι από κάθε τι εκτός από λυγμούς»

                                                             Ερρίκος Μπελιές, «Οι δίαυλοι»

Με μεγάλη θλίψη η Εταιρεία Συγγραφέων αποχαιρετά τον διακεκριμένο μεταφραστή, ποιητή και μέλος του Διοικητικού της Συμβουλίου, Ερρίκο Μπελιές.

Από τα ιδρυτικά μέλη της Εταιρείας Συγγραφέων, ο Μπελιές είναι ο πρώτος, μετά τον Βασίλη Ρώτα, που μετέφρασε στο σύνολό του το έργο του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ.

Και σήμερα, στα 400 χρόνια από τον θάνατο του Σαίξπηρ, ο Ερρίκος Μπελιές έφυγε από τη ζωή, αφήνοντας πίσω του έξι ποιητικές συλλογές και ένα εντυπωσιακά πλούσιο μεταφραστικό έργο (306 μεταφράσεις θεατρικών κειμένων και 24 μεταφράσεις πεζογραφημάτων).

Η σπάνια καλλιέργεια και το ξεχωριστό του ήθος θα λείψουν τόσο από τον κόσμο των γραμμάτων όσο και από τον κόσμο του θεάτρου, που τον έζησε σαν μεταφραστή αλλά και σαν δάσκαλο.

Στους οικείους του εκφράζουμε τα πιο ειλικρινή μας συλλυπητήρια.

ΤΡΙΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ

Τα μαλακά έτη των συναισθημάτων

Όπως το σώμα που με τον πρώτο ήχο του ξυπνητηριού

εκτοπίζει τον ύπνο αποκρυπτογραφείται και τέλος

φτάνει στην εγρήγορση την κίνηση τη συνειδητοποίηση

Ή όπως ο Σολομών που κατάφερε να γράψει το Άσμα του

με τη βοήθεια εφτακοσίων παλλακίδων που σημαίνει

ότι τουλάχιστον τόσες φορές ανανεώθηκε κι ευχαριστήθηκε

Έτσι και τα κουμπιά σφίγγονται και τελικά ανοίγουν

Χραπ το φούσκωμα του σώματος εν εκστάσει

Χρατς το ξεχείλισμα του πτώματος εν τυμπανισμώ

Γι’ αυτό θεωρώ επικατάρατους τους απελεύθερους.

Και χαίρομαι τις γενεσιουργούς επαναλήψεις

όπως το γδύσιμο και η προαιώνια ωραία πράξη

δεητικός περιμένοντας τη συναίνεση των άλλων

Μελετώντας την άθροιση των φωτοσκιάσεων στα σώματα

τις καμπύλες σαν πρωτόγραμμα σε παλαιότατο ειλητάριο

τους κουμπέδες τους μιναρέδες και τις εσωτερικές αυλές

Γιατί η ομορφιά μια αρμονία λαθών που παρασύρει

Σε παντομίμες και εικονοπαραστήματα προσωρινά

που θεώνται τα συνοπτικά τους είδωλα και υπεκφεύγουν

Το σώμα κάτι προσπαθεί να εννοήσει πριν ξεπέσει.

                                                            Από τη συλλογή Το Διακεκριμένο Σώμα, Οδυσσέας 1982

Επιμελής αναγνώστης

Μαύρα ρυάκια κάτω από τα μάτια του

κόκκινοι βολβοί ερεθισμένοι απ’ τη μελέτη

κι όμως δεν του άρεσαν –λέει– τα βιβλία.

Ίσως γιατί όλα αυτά που οι άλλοι γράφαν

μπαίνουν μέσα του τον ζύμωναν τον αλλοιώναν

του πιάναν όλο το μυαλό αφήνοντας απόξω

τα εντελώς δικά του –ένα σωστό παράπονο

ένα ακράγγισμα από χέρι αγαπημένο

ένα βαρύ κρίμα μία μικρή χαρά– που πέθαιναν

χωρίς να πάρει είδηση κανένας  σαν τα ψάρια .

                                                                                    Από τη συλλογή Οι Δίαυλοι, Κέδρος 1980

Συμπόσιο

Χορέψανε τον κόρδακα οι εταίρες

επιπλέον ήταν και το μεθύσι

οι σκλάβοι με τα κεφάλια και τα φρύδια ξυρισμένα

κάποια κουβέντα για τη φοβερή επιδημία

που 'πεσε πρόσφατα. - Τίποτα ιδιαίτερο είπαν -

έπειτα η γαλήνη της εσπέρας νότιας πολίχνης

και συριακά δαμάσκηνα και φρούτα εξωτικά.

Χαλαρωμένοι όλοι τονίζοντας τα επίκτητα

- η φυσική πορεία των σωμάτων προς τις εκβολές -

Αλλά τα φιλιά λίγα. Μετρημένα .

Γιατί η αγάπη δεν είναι ποτέ συναλλαγή.

                                                                                             Από τη συλλογή Οι Δίαυλοι, Κέδρος 1980

*Η κηδεία του Ερρίκου Μπελιές θα γίνει την Πέμπτη, 21 Απριλίου 2016, στις 4 μ.μ., από το Γ' Νεκροταφείο. Η προγραμματισμένη για την Πέμπτη 21 Απριλίου εκδήλωση της Εταιρείας Συγγραφέων «Σαίξπηρ-Θερβάντες» θα είναι αφιερωμένη στη μνήμη του εκλιπόντος. 

Η Αμερική, χρόνια τώρα, τρέφεται από τους μύθους των ηρώων της που πέθαναν πρόωρα: από τον Κέννεντι έως τον Τζαίημς Ντην και από τη Μαίρυλιν Μονρόε μέχρι τον Κερκ Κομπέιν, ο κατάλογος των αστραφτερών ινδαλμάτων που δεν τα έφθειρε ο χρόνος είναι μακρύς. Στον κατάλογο αυτό, μάλιστα, εκπροσωπείται και ο πιο βαρετός κόσμος της λογοτεχνίας, το μεγαλύτερο αστέρι της οποίας, ο Νταίηβιντ Φόστερ Γουάλλας, έδυσε νωρίς, στην τέταρτη δεκαετία της ζωής του. Αναδημοσίευση από το τεύχος 12 του Books' Journal, Οκτώβριος 2011.  

Στις 24 Ιανουαρίου 2012, ο Θόδωρος Αγγελόπουλος παρασύρθηκε από μηχανάκι στη διάρκεια του γυρίσματος της ταινίας του Η άλλη θάλασσα. Το ίδιο βράδυ, ο σκηνοθέτης πέθανε. Με παγκόσμια απήχηση και ένα ιδιαίτερο, αναγνωρίσιμο προσωπικό γλωσσικό ιδίωμα, είχε προλάβει να γυρίσει πολλές ταινίες κεντρικό θέμα των οποίων ήταν τα ιστορικά συμβάντα – όχι ως αναπαραστάσεις αλλά ως ποιητική. Μάλλον ασυνείδητα, η ποίηση του αγγελοπουλικού έργου έγινε η επίσημη αισθητική της μεταπολίτευσης. Κι αυτό, προφανώς, έχει τη σημασία του. Επετειακή αναδημοσίευση από το Books’ Journal 18, Απρίλιος 2012.

«Κάποια εφημερίδα έκανε τελευταία μια έρευνα με το ακόλουθο θέμα: ποιο θα είναι κατά τη γνώμη σας το σημαντικό γεγονός που θα σημαδέψει το έτος 2000; Απάντησα χωρίς δισταγμό: ο θάνατός μου. Και επικαλέστηκα την τεράστια και μεγαλοπρεπή ακολουθία που θα συνοδεύσει τη σορό μου στο Πάνθεον, υπό τους ήχους του Αλεγκρέτο της 7ης Συμφωνίας του Μπετόβεν. Θα μου πει κανείς: γιατί να πεθάνετε το έτος 2000; Γιατί θα είμαι 76 ετών. Ο πατέρας μου πέθανε σ' αυτή την ηλικία, όπως κι ο πατέρας του κ.ο.κ. Είναι μια ωραία ηλικία για να πεθάνεις. Με λίγη τύχη και λογική, αποφεύγεις τα βάσανα και τις ταπεινώσεις των γηρατειών. Κι έπειτα φτάνει, δεν είναι αρκετή μια ζωή μέχρις εκεί;». Τα παραπάνω σημειώνονται στο βιβλίο του Μισέλ Τουρνιέ, Ο Τσαλαπετεινός (μετάφραση: Θανάσης Χατζόπουλος, Εξάντας, Αθήνα 1987). Ο γάλλος συγγραφέας πέθανε 15 χρόνια μετά, στις 18 Ιανουαρίου 2015 – και τον θυμόμαστε αρχικά παραθέτοντας δύο αποσπάσματα από αφηγήματά του.