The Books' Journal

Κυκλοφόρησε το τεύχος 159 του Books' Journal, Δεκέμβριος 2024. Τα πλήρη περιεχόμενα:

Στις 29/4/2022, ο φωτογράφος και καθηγητής στη Σχολή Καλών Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Γιώργος Κατσάγγελος, έστειλε εξώδικο στον ζωγράφο Μιχάλη Μαδένη, ουσιαστικά κατηγορώντας τον για λογοκλοπή, επειδή ο ζωγράφος χρησιμοποίησε, δίκην μοντέλων, φωτογραφικό υλικό από λεύκωμά του με εικόνες από το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, που κυκλοφόρησε το 2001 και περιλαμβάνει φωτογραφίες ψυχικά ασθενών στο εν λόγω νοσηλευτικό ίδρυμα. Ο φωτογράφος κατηγορούσε τον ζωγράφο ότι προσβάλλει «με τον τρόπο αυτό κατάφωρα το περιουσιακό [τ]ου δικαίωμα και, ειδικότερα, τις εξουσίες αναπαραγωγής, διασκευής, διάθεσης και δημόσιας παρουσίασης των έργων [τ]ου, καθώς και τις ηθικές εξουσίες πατρότητας και ακεραιότητας αυτών, προσβολές που επισύρουν σοβαρές αστικές και ποινικές κυρώσεις».

Το βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου του 2023 πέρασε  από τον ελληνικό ουρανό ένας φωτεινός κομήτης, για δευτερόλεπτα.

Tο πρώτο τεύχος του Books’ Journal κυκλοφόρησε στις 13 Οκτωβρίου 2010, πριν από 14 χρόνια. Είχε εξώφυλλο τον Ρίσαρντ Καπισίνσκι, έναν δημοσιογράφο που βρέθηκε στην Αφρική τη δεκαετία του 1950 για να καταγράψει το τέλος της αποικιοκρατίας. Δεν ήταν υπερβολικά διάσημος, αλλά το κείμενο του Τάσου Τέλογλου γι’ αυτόν και τα βιβλία του (που στα ελληνικά κυκλοφορούν στο Μεταίχμιο) ήταν αριστοτεχνικά πλήρες – κι εμείς, ουσιαστικά μια παρέα, που θέλαμε να εκδίδουμε «ένα περιοδικό με γράμματα» για τα γράμματα δεν νοιαζόμαστε για τις διασημότητες. Θέλαμε απλώς να παρακολουθούμε ό,τι μας άρεσε και να παρεμβαίνουμε χωρίς αναστολές. Στα γράμματα, στις τέχνες, στην πολιτική, στις επιστήμες, στο χώρο των ιδεών.

Το Books’ Journal κυκλοφόρησε ως περιοδικό για μορφωμένους ανθρώπους, και τέτοιο παραμένει. Φιλοξενεί κείμενα μικρά ή μεγάλα που έχουν κάτι να πουν και το λένε αναλυτικά και καθαρά. Δεν συνταχθήκαμε με συρμούς, δεν συρθήκαμε πίσω από τις μόδες, δεν υπηρετήσαμε δημόσιες σχέσεις. Πολεμήσαμε το δήθεν, αρνηθήκαμε κείμενα επιδειξιομανή και ναρκισσιστικά. Στόχος μας είναι να δημοσιεύουμε όσο το δυνατόν περισσότερα κείμενα υψηλής εκλαΐκευσης, προσιτά στο μεγάλο κοινό – και ας είναι γνωστό ότι πολύ δύσκολα θα το συναντήσουμε, σε μια χώρα που ιδίως οι θεσμοί της παιδείας δεν ευνοούν την ανάγνωση και τη μελέτη.

Επιδιώξαμε να διακριθούμε ως κριτική φωνή, αναδεικνύοντας πάντα ό,τι θεωρούσαμε ότι αξίζει να συζητήσουμε. Δυστυχώς, λίγο μετά την έκδοσή μας, η χώρα χρεοκόπησε – και σε ένα περιβάλλον λαϊκισμού και τοξικότητας, το περιοδικό πήρε θέση. Περιοδικό για το βιβλίο, πολέμησε τον λαϊκισμό και τις προσπάθειες χειραγώγησης της πολιτικής ζωής, και όχι μόνο, αρχικά των βίαιων «Αγανακτισμένων» και στη συνέχεια των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Περάσαμε την περιπέτεια του 2015 με άγχος αλλά καταφέραμε να κυκλοφορήσουμε ακόμα και το δύσκολο καλοκαίρι μετά τα capital control, με λιγότερες σελίδες και για πρώτη φορά χωρίς γυαλιστερό εξώφυλλο (με τον Τόμας Μπέρχαρντ).

Κατά βάση χώρος φιλελευθερισμού, δώσαμε βήμα εξίσου και σε συντηρητικούς διανοούμενους και στοχαστές αλλά και σε αριστερούς που πιστεύουν στον δημοκρατικό διάλογο και στην αναλυτική σκέψη. Οι σελίδες (και η ιστοσελίδα) του Books’ Journal είναι ανοιχτές στην αδογμάτιστη αναλυτική σκέψη, όποιο ιδεολογικό πρόσημο και αν επικαλείται. Προϋπόθεση, βεβαίως, είναι τα κείμενα, η τεκμηρίωσή τους και το ενδιαφέρον τους.

Συνεργαζόμαστε με σπουδαίους συγγραφείς, καθηγητές, δημοσιογράφους. Απολαμβάνουμε την εμπιστοσύνη με την οποία μας εμπιστεύονται τα χειρόγραφά τους και, μερικές φορές, την αυστηρή κρίση μας. Στόχος είναι, κάθε μήνα, οι αναγνώστες να έχουν στα χέρια τους ένα ωραίο, ελκυστικό περιοδικό κειμένων. Είναι ηθική ικανοποίηση όταν ο στόχος αυτός επιβεβαιώνεται από συνεργάτες μας αλλά, κυρίως, από αναγνώστες μας.

***

Με το τεύχος που κρατάτε στα χέρια σας, το Books’ Journal μπαίνει στον δέκατο πέμπτο χρόνο. Δεν είμαστε όλοι όσοι ξεκινήσαμε μαζί. Στη διαδρομή, χάσαμε περίφημους φίλους και συνεργάτες, τη δουλειά των οποίων οι τακτικοί αναγνώστες είχαν απολαύσει πολλές φορές – τον Σταύρο Τσακυράκη, τον Σταύρο Καπλανίδη, τον Κώστα Καλφόπουλο και τόσους άλλους.

Κερδίσαμε όμως  πολλούς καινούργιους φίλους και σπουδαίους συνεργάτες. Έχοντας εργαστεί πολύ και σκληρά η ομάδα που εκδίδει αυτό το περιοδικό, η αγάπη και ο σεβασμός των φίλων και των συνεργατών μας είναι η ανταμοιβή μας για τον χαμένο χρόνο. Μέσα σε αυτόν τον σεβασμό και την αγάπη ξανακερδίζεται ο χρόνος που χάνουμε σε διαβάσματα, συζητήσεις, καβγάδες, άγχη για τις προθεσμίες ή για τα λεφτά, κούραση και κάποιες απογοητεύσεις.

Τα χρήματα είναι ένα ειδικό κεφάλαιο σε αυτό το περιοδικό. Δυστυχώς για μας, επιλέξαμε να κινηθούμε διαφυλάσσοντας την ανεξαρτησία μας με αποτέλεσμα να έχουμε περιορισμένους πόρους, που προέρχονται αποκλειστικά από τους αναγνώστες (είτε μας αγοράζουν στα περίπτερα και τα βιβλιοπωλεία, είτε είναι συνδρομητές μας) και από τις λιγοστές διαφημίσεις. Επί 14 χρόνια, μας έχουν στηρίξει με τις διαφημίσεις τους συγκεκριμένοι εκδοτικοί οίκοι – και τους ευχαριστούμε γι’ αυτό. Η διαφήμιση είναι αναγκαία για την επιβίωσή μας και την ανάπτυξή μας. Το ίδιο και η εγγραφή νέων συνδρομητών. Αν έχετε φίλους που τους αγαπάτε πολύ, χαρίστε τους μια συνδρομή στο Books’ Journal. Είναι σημαντικό για μας.

Εδώ και πάρα πολλά χρόνια, παράλληλα με τη χάρτινη έκδοση, λειτουργεί η ηλεκτρονική έκδοση του Books’ Journal στον διαδικτυακό τόπο booksjournal.gr. Αν και χρειάζεται να αναπτυχθεί ακόμα πολύ, έχει καταφέρει να ανανεώνεται καθημερινά και, εκτός από το μεγαλύτερο μέρος της ύλης της χάρτινης έκδοσης, φιλοξενεί γνώμες και παρεμβάσεις για όλα τα ζητήματα της επικαιρότητας, στην πολιτική και στο βιβλίο. Στόχος είναι να αναπτύξουμε την ιστοσελίδα μας. Ίσως να τα καταφέρουμε.

Μπαίνοντας στον δέκατο πέμπτο χρόνο μας, όλοι εμείς οι συνεργάτες στο Books’ Journal έχουμε μια υπόσχεση: θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε για μια δυναμικά παρεμβατική παρουσία. Έχουμε πείρα, φίλους και κέφι. Και την πεποίθηση ότι τα πρώτα 14 χρόνια είναι δύσκολα. Ευχαριστούμε τους αναγνώστες μας που μας συνοδεύουν σε αυτό το ταξίδι, που θα συνεχιστεί.

Κυκλοφόρησε το τεύχος 157 του Books' Journal, Οκτώβριος 2024. Τα πλήρη περιεχόμενα:

Το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας για το 2024 απονεμήθηκε, σύμφωνα με ανακοίνωση της Επιτροπής, στη λογοτέχνη από τη Νότια Κορέα, Χαν Κανγκ, που γεννήθηκε το 1970, «για τη βαθιά ποιητική της πρόζα που αναμετράται με ιστορικά τραύματα και εκθέτει το εύθραυστο της ανθρώπινης ζωής».

Διαδικτυακή εκδήλωση για τον κριτικό λογοτεχνίας Αλέξανδρο Αργυρίου πραγματοποιείται την Τετάρτη 2 Οκτωβρίου, στις 7:30 μ.μ. Ομιλητές, πλειάδα ανθρώπων της λογοτεχνίας και του Πανεπιστημίου, που σχετίστηκαν μαζί του ή επηρεάστηκαν από τη δουλειά του.

Η κλιμάκωση της πολεμικής σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή έχει δημιουργήσει ένα νέο δήθεν φιλειρηνικό ρεύμα στον πλανήτη, που πιέζει το Ισραήλ για κατάπαυση του πυρός. Είναι ένα ρεύμα που προτάσσει το πραγματικό ανθρωπιστικό δράμα στη λωρίδα της Γάζας αλλά κλείνει τα μάτια στο δράμα από το οποίο ξεκίνησε αυτός ο νέος κύκλος βίας: το πογκρόμ της τρομοκρατικής Χαμάς κατά άμαχων πολιτών του Ισραήλ και τη συνεχιζόμενη ομηρεία δεκάδων απαχθέντων εκείνη την τρομερή 7η Οκτωβρίου 2023.