H ψυχή. Ανάφη, 1989

Το 1989 είδα αυτή τη γυναίκα μέσα στο παμπάλαιο σπιτάκι της στο νησί. Δεν θυμάμαι πώς την έλεγαν, δεν θυμάμαι ούτε αν ρώτησα τ’ όνομά της. Το εσωτερικό του σπιτιού της, τα έπιπλα, τα πράγματά της ολόγυρα ήσαν σχεδόν τα ίδια με αυτά που θα είχαν οι πρόγονοί της το ’21. Είχαν προστεθεί κάτι λίγα, ένα ψυγείο που πάλιωσε γρήγορα, μια γκαζιέρα, ένα πλαστικό τραπεζομάντιλο και κουζινικά, μερικά δοχεία νερού. Φορούσε τα ιδια ρούχα σχεδόν που θα φορούσε και η γιαγιά της, μπορεί και η γιαγιά της γιαγιάς της. Μιλούσε όπως μιλούσαν οι νησιώτισσες διακόσια χρόνια πριν. Η ίδια γυναίκα κατοικούσε εκεί, για αιώνες. Ήταν, απλά και μόνο, συγκινητικό να τη βλέπεις. Χωρίς καμιά γραφικότητα. Αυτή η ψυχή, αυτή η συνέχεια, ήταν για μένα η Ελλάδα. Η Ελλάδα ήταν αυτή η γυναίκα.