ΟΠΛΑ

Δεκεμβριανά – Εμφύλιος. Ντοκουμέντα και μαρτυρίες. Ειδική έκδοση 8/12/2024, ένθετη στην Καθημερινή της Κυριακής. Γράφουν: Ιωάννης Ο. Ιατρίδης – Ελίας Βλάντον, Ελένη Αργυροπούλου, Δημήτρης Ρηγόπουλος, Φιλομήλα Τσουκαλά, 32 σελ.

Μια σημαντική έκδοση, ένθετη στην εφημ. Καθημερινή, αποκαλύπτει το εύρος των σχεδίων του ΚΚΕ στα Δεκεμβριανά, τις φονικές μεθόδους του και την ανθρωπιστική τραγωδία της ομηρείας από τον ΕΛΑΣ χιλιάδων Αθηναίων μετά την ήττα των κομμουνιστών και την οπισθοχώρησή τους προς τη Θήβα. Ανθολογούνται και λόγια των πρωτεργατών της μάχης της Αθήνας, του Ιωαννίδη και του Δημήτρη Γληνού. Ο Γληνός είχε πει: «Θα πιάσουμε πέντε-έξι χιλιάδες ανθρώπους [...] θα τους εξουδετερώσουμε και μετά αυτοί θα μείνουν ξεκρέμαστοι».

Μενέλαος Χαραλαμπίδης, Οι δωσίλογοι. Ένοπλη, πολιτική και οικονομική συνεργασία στα χρόνια της Κατοχής, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2023, 432 σελ.

Η εργασία του Μενέλαου Χαραλαμπίδη έχει πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία για τον δωσιλογισμό και τα Τάγματα Ασφαλείας τα χρόνια της Κατοχής και του Εμφυλίου. Ωστόσο, η χρήσιμη και απαραίτητη έρευνά του δεν βοηθάει στην αντικειμενική προσέγγιση της εποχής αν διαβαστεί από μόνη της. Έχει πολύ ενδιαφέρον γιατί προέκυψαν αυτές οι ακραίες αντιπαλότητες, τι προηγήθηκε, ποιος άρχισε το χορό του αίματος. Το κείμενο που ακολουθεί, αντιρρητικό όχι στα στοιχεία που αποκαλύπτει αλλά στη μέθοδο του βιβλίου, αναζητεί με αυστηρότητα τα κριτήρια της αξιόπιστης ιστοριογραφίας – γι’ αυτό και είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον για τη νηφάλια ανάγνωση της εποχής. [ΤΒJ]

Ρόδης Ρούφος, Χρονικό μιας Σταυροφορίας, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2015, 780 σελ.

Το χρονικό της συμμετοχής του Ρόδη Ρούφου στον απελευθερωτικό αγώνα από τη γερμανική κατοχή και στον εσωτερικό πόλεμο, μεταξύ κομμουνιστών και εθνικιστών. Ένα μυθιστόρημα σε τρία μέρη, που γράφτηκε τμηματικά, ουσιαστικά η πρώτη λογοτεχνική δοκιμή του Ρόδη Ρούφου. Το α΄ μέρος δημοσιεύθηκε αυτοτελώς το 1954, με τον τίτλο Η ρίζα του μύθου, το β΄ το 1955 με τον τίτλο Πορεία στο σκοτάδι και το γ΄ το 1958 με τον τίτλο Η άλλη όχθη. Ο συγγραφέας περιγράφει την πορεία της χώρας μετά τον πόλεμο, τα χρόνια του Εμφυλίου, και την πορεία της δικής του γενιάς προς την ωριμότητα, στη διεκδίκηση ενός ελεύθερου και δημοκρατικού μέλλοντος – και αναμετριέται με το τραύμα της απώλειας του Κίτσου Μαλτέζου, που τον δολοφόνησε η ΟΠΛΑ, και με τον εμφυλιακό ρόλο του ΚΚΕ. [Από το τεύχος 133 με το αφιέρωμα στον Ρόδη Ρούφο]