Σύνδεση συνδρομητών

Μια συνομιλία που με φώτισε…

Κυριακή, 05 Απριλίου 2020 12:43
Μια συνομιλία που με φώτισε…

ΧIV. 5/4/2020. Τι μαθαίνουμε όταν, τη μακρά περίοδο της καραντίνας, συζητούν περί της πανδημίας ο κ. Αγωνιών Πολίτης με τον κ. Ειδικό Μαθηματικομοντέλα.

 Διακόπτω την κανονική ροή του Ημερολογίου Πανδημίας για να σας αφηγηθώ μια συνομιλία που άκουσα ή μάλλον που κρυφάκουσα. Αφού πρώτα σας εξομολογηθώ ότι τρελαίνομαι να στήνω αυτί στα λεωφορεία, στα καφενεία, στα σουπερμάρκετ, ακόμη και μέσα στη θάλασσα την ώρα του μπάνιου. Το τι ακούω δεν λέγεται.

Χθες το βράδυ άκουσα μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συνομιλία. Μη νομίσετε ότι έσπασα την καραντίνα. Άκουσα φωνές και βγήκα στο μπαλκόνι, δεν μπόρεσα να δω ανθρώπους πουθενά, πλην όμως οι φωνές δυνάμωσαν δίχως όμως να ξεπεράσουν την ένταση του ψιθύρου, είχαν τη χροιά του τεχνητού, σαν να έρχονταν από το υπερπέραν, κι έμοιαζαν με κατάσταση επιστημονικής φαντασίας.

Λόγω της εξαιρετικής άρθρωσης των δύο συνομιλούντων, τ’ άκουσα όλα και μπορώ τώρα να σας τα μεταφέρω λεπτομερώς, φυσικά με δικά μου λόγια. Έμαθα και τα ονόματά τους, ήταν ο κ. Αγωνιών Πολίτης, με το υποκοριστικό Αγωνίας, και ο κ. Ειδικός Μαθηματικομοντέλας· έχει μεγάλο όνομα και θα χρησιμοποιώ μόνο το μικρό του. Δεν ξέρω με ποιον τρόπο συνομιλούσαν, πάντως δεν έσπασαν την καραντίνα γιατί ο Ειδικός, είπε ότι αισθάνεται σαν χρυσόψαρο στη γυάλα.

Ο διάλογός τους:

Αγωνίας: Εντάξει, όλοι αυτό αισθανόμαστε. Αλλά θέλω να μου πεις κάτι άλλο, πόσο θα τραβήξει αυτό; Θα γλιτώσουμε από τον ιό και θα πάμε από φτώχεια! Πότε θα βγούμε, επιτέλους;

Ειδικός: Νομίζω όταν ο αριθμός των θανάτων δεν θα ξεπερνά τον αριθμό μιας συνηθισμένης εποχικής νόσου, άντε βαριάς νόσου.

Αγωνίας: Μα αυτό ακριβώς ρωτάω, δεν μπορεί αυτό να υπολογιστεί από τα διαλομοντέλα σας; Πόσο θα χρειαστεί;

Ειδικός: Η εξίσωση είναι πολύ απλή: Ο αριθμός των θανάτων ισούται με τον αριθμό των προσώπων σε ευπαθείς ομάδες, επί τον βαθμό μόλυνσης, επί τον βαθμό θνητότητας.

[σσ. Σκέφτηκα εγώ σχηματικά: Ν (θάνατοι) = Ν(ευπαθείς) x Βαθμός μόλυνσης x βαθμός θνητότητας.]

Αγωνίας: Μα αυτό είναι εξαιρετικά εύκολο γιατί μας παιδεύετε;

Ειδικός: Ναι, αλλά από τη στιγμή που πρέπει να τη γεμίσουμε με συγκεκριμένους αριθμούς αρχίζουν τα προβλήματα. Για παράδειγμα, είναι γνωστό, και το επιβεβαιώνουν και οι γιατροί, ότι διεθνώς ο αριθμός των θανάτων υποδηλώνεται.

Αγωνίας: Τέτοια προβλήματα ξεπερνιούνται με μια εκτίμηση, με μια λογική παραδοχή.

Ειδικός: Δεν είναι μόνο αυτό, όλες οι παράμετροι εξαρτώνται από αριθμό επιλογών και ελλείμματα γνώσεων.

Αγωνίας: Δηλαδή; Άντε πάλι τα ακαταλαβίστικα.

Ειδικός: Ας πάρουμε το βαθμό θνητότητας. Για να τον προσδιορίσουμε πρέπει να διαιρέσουμε το σύνολο των κρουσμάτων με τον αριθμό των θανάτων. Αλλά ο αριθμός των κρουσμάτων, ο παρονομαστής του κλάσματος είναι άγνωστος, ακόμη και στις χώρες που κάνουν πολλά τεστ.

Αγωνίας: Για κάτσε, δεν μας τα λες καλά, εδώ σ’ έπιασα. Υπάρχει το Princess Diamond, το κρουαζιερόπλοιο, εκεί έγιναν τεστ σε όλους και είναι ακριβώς γνωστό πόσοι το είχαν και και πόσοι πέθαναν. Νάτος ο βαθμός θνητότητας.

Ειδικός: Έχεις δίκιο ότι για αυτούς έχουμε έναν ακριβή αριθμό για το βαθμό θνητότητας, αλλά δεν μπορούμε να τον χρησιμοποιήσουμε για την ανοιχτή κοινωνία που φυσικά δεν ζει σε συνθήκες κρουαζιερόπλοιου.

Αγωνίας: (δεν ακούγεται).

Ειδικός: Μην απογοητεύεσαι, από το κρουαζιερόπλοιο μάθαμε κάτι σημαντικό. Βεβαιώσαμε ότι υπάρχουν ασυμπτωματικοί φορείς, δεν είναι λίγο αυτό, αλλά όσον αφορά το βαθμό θνητότητας έχουμε ένα θολό τοπίο. Διαφορετικές μελέτες, σοβαρές, έδωσαν ένα φάσμα απαντήσεων, όσον αφορά σύνολο μολυσμένων διά θανάτων από 0,4 έως 2,7, ενώ νοσούντων διά θανάτων από 0,8 μέχρι 5,3. Όπως καταλαβαίνεις αυτοί οι τόσο διαφορετικοί πολλαπλασιαστές βγάζουν τεράστια διαφορά στο αποτέλεσμα.

Αγωνίας: Όλα αυτά μπορούν να ξεπεραστούν με τη δημιουργία δύο ή τριών σεναρίων.

Ειδικός: Για να καταλάβεις την αβεβαιότητα της εκτίμησης, θα σου πω ότι ο βαθμός θνητότητας εξαρτάται από: τις διαθέσιμες θεραπείες, τις ευπαθείς ομάδες οι οποίες εξαρτώνται από το βαθμό των παραγόντων κινδύνου, που με τη σειρά τους εξαρτώνται από την ηλικίωση και από τη συν-νοσηρότητα, καθώς και από την ανοσία του πληθυσμού, δηλαδή από το πόσοι έχουν αποθεραπευθεί και πόσοι έχουν εμβολιαστεί (όταν και αν αυτό υπάρξει), παραπέρα, από τη δυναμικότητα των νοσοκομείων που εξαρτάται από τον αριθμό υγιειονομικού προσωπικού, κλινών ΜΕΘ και αναπνευστήρων – και μην ξεχνάς αυτά που είπαμε νωρίτερα, τον αριθμό θανάτων σε σχέση με τον αριθμό των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων που εξαρτάται από τα τεστ και τον τρόπο με τον οποίο συλλέγονται τα στοιχεία.

Αγωνίας: Καλά, καλά

Ειδικός: Τώρα να σου πω για τις παραμέτρους του βαθμού μόλυνσης. Εκεί να δεις, όλα είναι φλου, ο χρόνος επώασης, το ιικό φορτίο, ο βαθμός φυσικών επαφών, ο βαθμός μεταδοτικότητας, ο χρόνος παραμονής στις επιφάνειες, πόσο μακριά πηγαίνουν τα σταγονίδια, η διάρκεια της νόσου, το είδος και η διάρκεια της ανοσίας…

Αγωνίας: Σταμάτα, σταμάτα, μας φώτισες. Θα ρίξω πασιέντζα, περισσότερα θα μάθω.

 

*Ευχαριστώ τον φίλο Νίκο Χριστοδουλάκη για το άρθρο που μου έστειλε και στο οποίο βασίστηκε το σημερινό σημείωμα: "Why It’s So Freaking Hard to Make a Good COVID-19 Model", των Maggie Koerth, Laura Bronner and Jasmine Mithani, από την έκδοση Filed under Coronavirus που κυκλοφόρησε στις 31 Μαρτίου.

 

Προσθήκη σχολίου

Όλα τα πεδία είναι υποχρεωτικά. Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.